به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا، نتایج یک پژوهش گسترده از مؤسسه کارولینسکا در سوئد نشان میدهد که کیفیت پایین خواب میتواند منجر به پیری زودرس مغز شود. این مطالعه که نتایج آن در نشریه علمی eBioMedicine منتشر شده، تأکید میکند که التهاب خفیف اما مزمن در بدن ممکن است بخشی از این ارتباط را توضیح دهد.
خواب، کلیدی در سلامت مغز
پژوهشگران با استفاده از دادههای مربوط به بیش از ۲۷٬۵۰۰ فرد میانسال و سالمند در بانک دادههای پزشکی بریتانیا و تحلیل تصاویر MRI با کمک یادگیری ماشین (هوش مصنوعی)، به بررسی ارتباط بین خواب و پیری مغز پرداختند.
آنها با برآورد «سن زیستی مغز» — یعنی سن عملکردی و ساختاری مغز بر اساس ویژگیهای تصویری — دریافتند که مغز افرادی که خواب بیکیفیتی دارند، بهطور میانگین حدود یک سال پیرتر از سن واقعی آنها به نظر میرسد.
خواب بد، مغز را شش ماه جلوتر پیر میکند
در این تحقیق، کیفیت خواب افراد بر اساس پنج عامل خوداظهاری ارزیابی شد:
-
الگوی خواب (سحرخیز بودن یا شبزندهدار)
-
مدت زمان خواب
-
مشکل در به خواب رفتن (بیخوابی)
-
خوابآلودگی در طول روز
یافتهها نشان میدهد:
-
هر امتیاز کاهش کیفیت خواب، باعث میشود مغز حدود ۶ ماه پیرتر شود.
-
خواب بد ممکن است به شکل تجمعی، سن مغز را تا یک سال جلو بیندازد.
-
التهاب سیستمیک بدن میتواند حدود ۱۰ درصد از این اثر را توضیح دهد.
نتیجهگیری: خواب بهتر، مغز جوانتر
محققان تأکید میکنند که خواب، عاملی قابلتغییر و قابلکنترل است؛ بنابراین با بهبود کیفیت خواب و کاهش التهاب بدن، میتوان روند پیری مغز را کند کرده و حتی از ابتلا به زوال عقل جلوگیری کرد.
اهمیت مطالعه:
این پژوهش بار دیگر اهمیت توجه به کیفیت خواب شبانه را یادآوری میکند — نه فقط برای داشتن یک روز پرانرژی، بلکه برای حفظ سلامت مغز در بلندمدت.