خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب، زهرا اسکندری: رحیم کابلی، متولد یازدهم مهرماه ۱۳۴۲ در روستای قره‌تپه شهرستان بهشهر، از جمله رزمندگانی بود که بخش مهمی از عمر خود را در میدان‌های نبرد سپری کرد. او در دوران جنگ تحمیلی بیش از ۸۰ ماه در جبهه‌ها حضور داشت و پس از سال‌ها خدمت، در حالی‌که به سن ۵۳ سالگی رسیده و دوران بازنشستگی خود را پشت سر می‌گذاشت، بار دیگر تصمیم به حضور در صحنه گرفت؛ این بار در میدان‌های سوریه و در دفاع از حرم اهل‌بیت(ع).

کابلی در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۵، در جریان درگیری نیروهای مقاومت با گروه‌های تکفیری در منطقه خان‌طومان سوریه، بر اثر اصابت گلوله به قلب و پهلو به شهادت رسید. او یکی از ۱۳ شهید مازندرانی این عملیات بود که پیکرش در منطقه باقی ماند. سال‌ها بعد، همزمان با دهه نخست محرم ۱۴۰۱، خبر بازگشت بخشی از پیکر شهدای خان‌طومان منتشر شد، اما همسرش تأکید کرد که «هنوز که هنوزه نگفتم پیکر همسرم برگردد»، و پذیرش این وضعیت را به مصلحت الهی واگذار کرد.

شهید کابلی در وصیت‌نامه خود توصیه‌هایی روشن خطاب به خانواده، دوستان و همرزمانش ثبت کرده است. او بر پایبندی به ولایت فقیه و همراهی با تفکرات امام و شهدا تأکید کرده و هشدار داده است که باید دشمن را به‌درستی شناخت و از جبهه استکبار به‌ویژه آمریکا فاصله گرفت. در بخشی دیگر از وصیت‌نامه، یادآوری شهدا، دعا برای امام زمان(عج)، و اهتمام به مراسم مذهبی در مناسبت‌های اهل‌بیت را توصیه کرده است.

او در وصیت‌نامه‌اش نوشته است که بر سنگ مزارش عنوان «فدایی ولایت، نوکر حرم» درج شود و نماز میت او به امامت حجت‌الاسلام والمسلمین جباری، امام جمعه بهشهر، برگزار گردد.

همسر شهید، صفیه اصلانی، در مصاحبه‌ای روایت کرده است که همسرش پیش از اعزام بارها گفته بود: «هر وقت خبر شهادتم را شنیدی، خدا را شکر کن و نماز شکر بخوان.» او می‌افزاید که به سفارش همسر عمل کرده و در لحظه دریافت خبر شهادت، بدون اشک، نماز شکر خوانده است.

رحیم کابلی از جمله رزمندگانی بود که پیوند تجربه سال‌های دفاع مقدس با میدان تازه مقاومت در سوریه را به نمایش گذاشت. حضور او در هر دو عرصه، تصویری روشن از تداوم مسیر رزمندگان دهه شصت در میدان‌های جدید منطقه را نشان می‌دهد.

به مناسبت سالروز تولد این شهید، به آثاری می‌پردازیم که درباره زندگی او منتشر و به چاپ رسیده است.

«برادر رحی»| نویسنده: محمد طالبی | انتشارات: شهید کاظمی

این کتاب روایتی مستند و مبتنی بر خاطرات دست‌اول از شهید رحیم کابلی و نزدیکان اوست. این اثر، برخلاف بسیاری از زندگینامه‌ها، از زبان خود شهید روایت می‌شود و همین ویژگی به آن اصالت و نزدیکی بیشتری بخشیده است. روایت اول‌شخص، خواننده را با تجربه‌های زیسته شهید در دوران دفاع مقدس و پس از آن همراه می‌کند و از او تصویری روشن از مسیر یک بسیجی ساده و در عین حال استوار ارائه می‌دهد.

نویسنده با قلمی روان و متکی بر جزئیات، تحولات روحی و عملی شهید کابلی را بازسازی کرده و نشان داده است که چگونه جوانی روستایی از قره‌تپه به یکی از چهره‌های شاخص جبهه مقاومت تبدیل شد. در این کتاب، دوران کودکی و نوجوانی شهید که با کار در مزارع خربزه و هندوانه سپری شد، روایت شده و تغییر مسیر خانواده‌اش به مذهب شیعه نیز به عنوان نقطه‌ای مهم در شکل‌گیری شخصیت او مورد توجه قرار گرفته است.

کتاب به حضور مکرر او در جبهه‌های جنگ تحمیلی می‌پردازد؛ از اعزام‌های متعدد و حضور در گردان حمزه سیدالشهدا(ع) لشکر ۲۵ کربلا گرفته تا عضویت رسمی در سپاه پاسداران و مشارکت در عملیات‌های مهمی چون والفجر ۸ و کربلای ۵. پس از پایان جنگ نیز بخش‌هایی از زندگی شهید به‌عنوان مربی و معلم بسیجی روایت شده است. با این حال، او حتی در دوران بازنشستگی نیز از فضای جهاد فاصله نگرفت و سرانجام در سال ۱۳۹۵ با حضور در میدان سوریه، در نبرد خان‌طومان به شهادت رسید.

از ویژگی‌های برجسته کتاب می‌توان به روایت مستقیم از زبان شهید و تمرکز بر سادگی و اخلاق فردی او اشاره کرد. نویسنده تلاش کرده است زندگی شهید را نه فقط در قالب یک رزمنده، بلکه به عنوان الگویی انسانی و اخلاقی برای نسل جوان معرفی کند. لحظات کلیدی، مانند حضور در عملیات‌های دفاع مقدس و مقاومت در خان‌طومان، با جزئیاتی همراه است که به اثر، رنگ و بوی واقعیت و صمیمیت می‌بخشد.

«اَدی »| نویسنده: سمیه اسلامی | انتشارات: شهید کاظمی

کتاب اَدی اثری مستند درباره زندگی شهید مدافع حرم رحیم کابلی است که با استفاده از مصاحبه‌ها و خاطرات خانواده، دوستان و همرزمان او تدوین شده است. نویسنده با بهره‌گیری از روایت‌های نزدیکان و تجربه همکاری شخصی با شهید، کوشیده تصویری واقعی و ملموس از او ارائه دهد؛ تصویری که تنها به ابعاد آرمانی محدود نمی‌شود و جنبه‌های انسانی و روزمره شخصیت او را نیز بازتاب می‌دهد.

این کتاب ساختاری زمان‌محور دارد و سیر زندگی شهید را از تولد در ۱۱ مهر ۱۳۴۲ در روستای قره‌تپه بهشهر تا شهادت در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۵ در خان‌طومان سوریه دنبال می‌کند. در عین حال، با بهره‌گیری از فلش‌بک‌های عاطفی، لحظاتی از زندگی شخصی و خانوادگی او برجسته شده است.

سه ویژگی برجسته در کتاب اَدی توجه مخاطب را جلب می‌کند:

وحدت شیعه و سنی: محیط زندگی شهید در روستای قره‌تپه، که محل همزیستی دو مذهب بود، بخش مهمی از شخصیت او را شکل داد. این همزیستی، در روایت کتاب به عنوان تجربه‌ای اجتماعی و فرهنگی تأکید شده است.

اخلاق فردی و سادگی در زندگی شخصی: روایت‌ها نشان می‌دهد که شهید کابلی در کنار مسئولیت‌های اجتماعی و جهادی، در زندگی خانوادگی نیز رفتاری صمیمی، آموزنده و همراه با شوخ‌طبعی داشت.

شناخت نزدیک نویسنده از شهید: نویسنده که در زمینه فعالیت‌های مرتبط با دفاع مقدس با شهید همکاری داشته، توانسته ابعاد واقعی و ملموس شخصیت او را با نگاهی درونی ثبت کند.

کتاب بخش‌های مختلف زندگی شهید را پوشش می‌دهد: دوران کودکی و نوجوانی در خانواده‌ای کشاورز و مذهبی؛ سال‌های حضور در جبهه‌های دفاع مقدس و مشارکت در عملیات‌هایی همچون والفجر ۸ و کربلای ۵؛ نقش او به عنوان معلم بسیجی و پدر خانواده؛ و نهایتاً اعزام‌های مکرر به سوریه در سال‌های پس از بازنشستگی. در فصل پایانی، شهادت او در نبرد خان‌طومان با جزئیات بازسازی شده است. روایت‌های کتاب نشان می‌دهد چگونه شهید کابلی در آخرین لحظات نیز در اندیشه نجات همرزمان بود و پیش‌تر در وصیت‌نامه‌ای کوتاه بر دعا، ولایت‌مداری و همراهی با اهل‌بیت(ع) تأکید کرده بود.

اَدی علاوه بر ثبت حماسه‌های نظامی، تصویری انسانی از شهید کابلی به دست می‌دهد؛ مردی که در نقش پدر، معلم و همرزم، سادگی و اخلاص را با جدیت در مسئولیت‌های اجتماعی و دینی درهم آمیخته بود.