سرخوردگی حزب حاکم «رویای گرجستان» از دولت ترامپ
اقتصاد ایران: تلاشهای مکرر و بینتیجه گرجستان برای جلب توجه دولت ترامپ، این واقعیت را برای تفلیس آشکار کرده که راهبرد تقویت جایگاه این کشور نه در واشنگتن، بلکه در تنوعبخشی به سیاست خارجی و تعمیق روابط با قدرتهای غیرغربی مانند ایران، روسیه و چین نهفته است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، گرجستان همچنان امیدوار است که بتواند جنبههای منفی در روابط با آمریکا را که در دوران ریاست جمهوری جو بایدن انباشته شده بود، برطرف کند.
میخائیل کاولاشویلی، رئیسجمهور این کشور، در حاشیه هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل با دونالد ترامپ، همتای آمریکایی خود دیدار و به او پیشنهاد «بازتنظیم» روابط را ارائه کرد.
تفلیس به دنبال «شروعی از نو»؛ ترامپ پاسخی نمیدهد
کاولاشویلی به خبرنگاران در نیویورک گفت: «من به رئیسجمهور آمریکا اطلاع دادم که زمان آن فرا رسیده که روابط خود را از صفحهای جدید آغاز کنیم. او در پاسخ به من گفت که این موضوع را پیگیری خواهد کرد و قول داد که حتماً به این موضوع بازگردد و با من تماس بگیرد. منتظر پاسخ خواهیم ماند.»
از اظهارات کاولاشویلی مشخص است که تفلیس آماده گشودن فصلی جدید در روابط است، اما ترامپ برای این کار عجلهای ندارد. این «راهبرد سکوت» در قبال حزب حاکم «رویای گرجستان» از همان روزهای نخست ریاستجمهوری ترامپ ادامه داشته، هرچند این حزب حتی پیش از انتخاب ترامپ از او در انتخابات ریاستجمهوری حمایت کرده بود.
در ماه مه، ایراکلی کوباخیدزه، نخستوزیر گرجستان، در نامهای به ترامپ و جی. دی. ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، از بیپاسخ ماندن نامههای رسمی تفلیس به واشنگتن گلایه کرده بود.
تضاد در رویکردها: چرا ترامپ به دولت همسوی خود بیتوجه است؟
رفتار دولت ترامپ برای مقامات گرجستان گیجکننده است، زیرا در بسیاری از محورهای سیاستی، آنها رویکردهای مشترکی دارند. هم ترامپ و هم تیم کوباخیدزه بر پایان دادن به درگیری اوکراین و عملگرایی در روابط با روسیه تأکید دارند و در سیاست داخلی به عنوان ضدجهانیشدن، حامیان حاکمیت ملی، مدافع ارزشهای محافظهکاری شناخته میشوند.
علاوه بر این، ترامپ پس از انتخاب شدنش، مبارزهای را علیه آژانس توسعه بینالمللی آمریکا (USAID) آغاز کرد که حامی مالی «انقلابهای مخملی» در جهان و از جمله در گرجستان بوده است.
امیدها به ترامپ همچنین به این دلیل بود که در دولت قبلی (جو بایدن)، روابط آمریکا و گرجستان به پایینترین سطح خود در تاریخ معاصر رسیده بود.
پس از تصویب قوانین مربوط به «عوامل خارجی» و «دفاع از ارزشهای خانوادگی» توسط حزب «رویای گرجستان»، وزارت خارجه آمریکا تحریمهایی را علیه مقامات امنیتی، دولتی و نمایندگان پارلمان گرجستان وضع کرد و واشنگتن مشارکت راهبردی خود با تفلیس را به حالت تعلیق درآورد.
روابط گرجستان با اتحادیه اروپا نیز تیره شده است. بروکسل از قوانین به اصطلاح «غیردموکراتیک» انتقاد کرده، از اپوزیسیون غربگرا در انتخابات پارلمانی حمایت نموده و فرآیند همگرایی اروپایی گرجستان را متوقف کرده است. از سوی دیگر، کوباخیدزه اعلام کرده که تفلیس نیز تا سال 2028 مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا را آغاز نخواهد کرد. این «جنگ سرد» میان گرجستان و اتحادیه اروپا همچنان ادامه دارد.
گرجستان در اولویت واشنگتن نیست
این رویکرد محتاطانه ترامپ در قبال گرجستان به چه دلیل است؟ به احتمال زیاد، به دلیل اولویت پایین موضوع تفلیس برای واشنگتن. در پسزمینه جنگ در نوار غزه، درگیری اوکراین، پرونده هستهای ایران، پروژههای عظیم با عربستان سعودی و امارات، هماهنگی با ترکیه در خاورمیانه و مسائل تجاری با اتحادیه اروپا و چین، گرجستان برای ترامپ اهمیت چندانی ندارد.
ترامپ در 6 ماه نخست ریاستجمهوری خود با بسیاری از رهبران جهان دیدار کرده، اما تنها با برخی از آنها مذاکرات کامل و برنامهریزی شده داشته است. در حالی که او با همتایان اروپایی، نخستوزیر بریتانیا، رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین گفتگوهای چندساعته و از پیش تعیینشده انجام داد، دیدارهایش با رؤسای جمهور قزاقستان، اوکراین و گرجستان «سرپایی» بوده است. ترامپ با تمرکز بر مسائل چالشبرانگیز، کسانی را که به دنبال دوستی با آمریکا هستند، نادیده میگیرد و گرجستان نیز از این قاعده مستثنی نیست.
راهکار تفلیس: متنوعسازی سیاست خارجی و تقویت روابط با قدرتهای غیرغربی
اینکه آیا دولت «رویای گرجستان» باید به تلاشهای بینتیجه خود ادامه دهد، یک سؤال بیهوده است. اما آنچه تفلیس باید ادامه دهد، متنوعسازی سیاست خارجی و تقویت روابط با ایران، روسیه، ترکیه، چین و دیگر بازیگران غیرغربی است.
ترامپ نماد «جاهطلبی» است، اگر گرجستان چیزی برای ارائه به ترامپ ندارد، باید قدرت خود را تقویت کند تا اگر نه یک شریک برابر، حداقل یک بازیگر مستقل به نظر برسد. دیدار اخیر ترامپ با اردوغان و مذاکرات با پوتین در انکوریج ثابت کرد که رئیس کاخ سفید به سیاستمداران سرسخت احترام میگذارد.
انتهای پیام/