خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: خانواده‌ها در روزهای پایانی تعطیلات و روزهای مانده به اول مهر در جنب و جوش برای تهیه نیازهای دانش‌آموزان هستند تا آنها را برای حضور در مدرسه آماده کنند؛ این کارها در کنار هزینه‌های سنگینی که بر دوش خانوار دارد، دردسرهایی را نیز به دنبال دارد.

یکی از موضوعاتی که همواره یک چالش اساسی محسوب می‌شود، تهیه لباس فرم برای دانش‌آموزان است؛ لباس‌هایی که از سوی مدارس طراحی و ارائه شده و خانواده‌ها باید با تهیه پارچه و ارائه به خیاط‌ها، تا قبل از مهر لباس را تهیه کنند.

تغییرات ناگهانی در طرح لباس فرم، عدم هماهنگی در روند توزیع و تولید، و طولانی شدن زمان انتظار برای دریافت لباس، باعث شده تا بسیاری از دانش‌آموزان در اولین روزهای مهر ماه، بدون لباس فرم مناسب در مدرسه حاضر شوند و این موضوع، نگرانی‌ها و نارضایتی‌های فراوانی را در پی داشته است.

مشکل لباس فرم مدارس، پدیده‌ای جدید نیست و هر ساله به گونه‌ای خود را نشان می‌دهد. اما دلایل این معضل چیست و چرا با وجود تجربیات سال‌های گذشته، همچنان شاهد تکرار آن هستیم. بررسی این موضوع نشان می‌دهد که مجموعه‌ای از عوامل ساختاری، مدیریتی و اقتصادی در ایجاد و تداوم این بحران نقش دارند.

یکی از مهمترین دلایل، تغییرات ناگهانی و بدون برنامه‌ریزی قبلی در طرح و رنگ لباس فرم مدارس است. این تغییرات اغلب در سطح مناطق آموزشی یا حتی مدارس خاص، بدون در نظر گرفتن چرخه تولید و توزیع، اعمال می‌شود.

بسیاری از اوقات، ابلاغیه تغییر طرح لباس فرم مدارس، اواخر فصل تابستان، یعنی زمانی که دانش‌آموزان و خانواده‌ها درگیر خرید لوازم ضروری دیگر هستند، صادر می‌شود. این امر، زمان بسیار کوتاهی را برای تولیدکنندگان باقی می‌گذارد تا طرح جدید را آماده، تولید انبوه کرده و به مصرف‌کننده برسانند.

هر تغییر در طرح لباس، به معنای خرید مجدد لباس فرم برای دانش‌آموزان است که این امر فشار مالی مضاعفی را بر خانواده‌ها وارد می‌کند، به خصوص اگر تغییرات مکرر باشد. نظام توزیع و تولید لباس فرم مدارس، نیازمند همکاری و هماهنگی نزدیک بین چندین نهاد است.

هنوز لباس فرم را نگرفته‌ایم

یکی از اولیای دانش‌آموزان به خبرنگار مهر گفت: اول مهر رسیده و هر چند پارچه را خریده و تحویل خیاط داده‌ایم ولی هنوز لباس فرم فرزندمان را تحویل نگرفته ایم و دانش آموز، امروز در نخستین روز مدرسه با لباس دیگری به مدرسه رفته است.

غلامی بیان کرد: وزارت آموزش و پرورش به عنوان نهاد سیاست‌گذار، نقش حیاتی در تعیین استانداردها، زمان‌بندی و نظارت بر فرآیند تولید و توزیع دارد، اما گاهی اوقات، تعلل در ابلاغ دستورالعمل‌ها یا عدم نظارت کافی بر اجرای آن‌ها، به تشدید بحران دامن می‌زند.

وی اضافه کرد: اتحادیه‌های خیاطان و تولیدکنندگان مسئولیت تولید لباس فرم را بر عهده دارند اما اغلب، با حجم بالای سفارشات در مدت زمان کوتاه، کمبود مواد اولیه، و عدم پیش‌بینی دقیق نیاز بازار مواجه هستند. نبود ارتباط مستمر و سازنده با آموزش و پرورش، مانع از برنامه‌ریزی بهتر آن‌ها می‌شود.

غلامی بیان کرد: مدارس نیز به عنوان حلقه واسط، مسئولیت جمع‌آوری سفارشات و تحویل لباس به دانش‌آموزان را دارند. گاهی مدارس در اعلام زودهنگام نیازها و طرح‌های جدید، تعلل می‌کنند یا فرآیند جمع‌آوری اطلاعات را به درستی انجام نمی‌دهند.

وی افزود: نبود یک مرکز یا کمیته متمرکز که مسئولیت هماهنگی تمامی این اجزا را بر عهده داشته باشد، منجر به پراکندگی و ناهماهنگی در سراسر کشور می‌شود.

خیاطی‌های شلوغ برای فرم مدارس

یکی از خیاطان که با حضور انبوهی از والدین برای دریافت لباس فرم دانش‌آموزان روبرو است به خبرنگار مهر گفت: بسیاری از خانواده‌ها سفارش خود را به آخرین روزهای شهریور موکول کرده‌اند و اکنون با انبوهی از سفارش‌ها روبرو هستیم که شاید تا هفته آینده هم آماده تحویل نشوند.

محمدیان اضافه کرد: تعداد دانش‌آموزان زیاد است و به همین تعداد باید لباس فرم تهیه شود که خانواده‌ها باید این موضوع را درک کنند و در سریع‌ترین زمان سفارش دهند؛ البته مدیران مدارس نیز باید فرم مد نظر را زودتر معرفی کنند تا خانواده‌ها دردسر نکشند.

وی تاکید کرد: تقاضا برای لباس فرم مدرسه، به طور چشمگیری در ماه‌های مرداد و شهریور به اوج خود می‌رسد. این تمرکز تقاضا، فشار غیرقابل تحملی را بر تولیدکنندگان وارد می‌کند.

محمدیان خاطرنشان کرد: فشارهای ناشی از حجم بالای سفارشات، باعث می‌شود برخی خیاطی‌ها مجبور به قبول سفارش بیش از ظرفیت خود شوند. نتیجه این امر، تأخیر در تحویل، کاهش کیفیت دوخت، و استفاده از مواد اولیه نامرغوب است.

با توجه به جمعیت عظیم دانش‌آموزی در کشور، نیاز سالانه به لباس فرم، عدد قابل توجهی است. ظرفیت تولید و دوخت لباس فرم، به خصوص در ایام نزدیک به بازگشایی مدارس، با محدودیت‌های جدی روبرو است.

در سال‌های اخیر، به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی، تعداد کارگاه‌های خیاطی سنتی و تولیدکنندگان لباس فرم کاهش یافته است، در حالی که جمعیت دانش‌آموزی رو به افزایش است.

بسیاری از کارگاه‌های تولیدی، فاقد تجهیزات مدرن و پیشرفته هستند که سرعت تولید را افزایش دهد. همچنین، کمبود نیروی کار ماهر و آموزش‌دیده در صنعت دوخت، به این مشکل دامن می‌زند.

مشکلات اقتصادی و افزایش قیمت‌ها

یکی از والدین دانش‌آموزان به خبرنگار مهر گفت: قیمت پارچه، نخ، دکمه، و سایر ملزومات دوخت، افزایش یافته است و این افزایش قیمت، سهم قابل توجهی در گرانی لباس فرم دارد.

وی افزود: در شرایط کاهش قدرت خرید مردم، افزایش قیمت لباس فرم، بسیاری از خانواده‌ها را در تأمین این نیاز اساسی دچار مشکل می‌کند. این امر، باعث می‌شود برخی خانواده‌ها، با تأخیر در سفارش یا با مشکلات مالی، نتوانند به موقع لباس فرم فرزندان خود را تهیه کنند.

وی افزود: والدین مجبورند بارها به خیاطی‌ها مراجعه کرده، با تولیدکنندگان تماس بگیرند و پیگیر وضعیت سفارش خود باشند. این پیگیری‌های مکرر، وقت و انرژی زیادی از آن‌ها سلب می‌کند.

لباس فرم، نمادی از هویت، تعلق به جمع، و نظم در محیط مدرسه است. نبود آن، به خصوص در روزهای ابتدایی سال تحصیلی، می‌تواند تأثیرات روانی منفی بر دانش‌آموزان بگذارد.

دانش‌آموزانی که لباس فرم مناسب ندارند، ممکن است در مقایسه با همکلاسی‌های خود احساس متفاوتی داشته باشند. این احساس می‌تواند منجر به کناره‌گیری، خجالت، و در موارد شدیدتر، احساس انزوا در محیط مدرسه شود.

به خصوص در مقاطع ابتدایی، که کودکان به شدت به تأیید محیط پیرامون خود نیاز دارند، عدم پوشیدن لباس فرم می‌تواند بر اعتماد به نفس آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. آن‌ها ممکن است احساس کنند که به اندازه کافی برای مدرسه آماده نیستند.

ورود ۲۶۲ هزار دانش‌آموز به مدارس استان بوشهر