بحران در بازار قطعات یدکی خودرو؛ از کندی تخصیص ارز تا هجوم قطعات قاچاق
اقتصاد ایران: بازار قطعات یدکی خودرو این روزها با کمبود عرضه، افزایش قیمت و ورود قطعات قاچاق دستوپنجه نرم میکند؛ مشکلی که ریشه آن در کندی تخصیص ارز و اختلال در تولید داخلی است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، این روزها یکی از دغدغههای اصلی مالکان خودرو، یافتن قطعه اصل و باکیفیت است. بسیاری از رانندگان میگویند هنگام خرابی خودرو، روزها در بازار به دنبال قطعه میگردند و در نهایت یا با قیمتهای بالا مواجه میشوند یا مجبور به خرید قطعات بیکیفیت و قاچاق میگردند. وقتی تقاضا وجود دارد اما عرضه از مسیرهای رسمی پاسخگو نیست، مصرفکنندگان ناچارند به بازارهای غیررسمی و دلالها مراجعه کنند. این روند، علاوه بر افزایش هزینهها، ایمنی خودرو و جان سرنشینان را هم تهدید میکند.
کندی تخصیص ارز و وابستگی به واردات
به گفته فعالان این حوزه، حدود 70 درصد مواد اولیه تولید قطعات یدکی از محل واردات تامین میشود. با این حال، از اردیبهشت 1399 روند تخصیص ارز به کندی پیش میرود و حتی برخی تولیدکنندگان برای دریافت ارز بیش از 6 ماه در صف ماندهاند. این شرایط باعث کاهش تولید داخلی و افزایش اتکا به قطعات قاچاق شده است. کارشناسان معتقدند که این روند در نهایت به افزایش هزینه تمامشده و رشد قیمت برای مصرفکنندگان منجر خواهد شد.
مشکل دیگر، قطعی مداوم برق در شهرکهای صنعتی است. تولیدکنندگان میگویند گاهی 2 تا 4 روز در هفته با خاموشی روبهرو هستند. این قطعیها، علاوه بر آسیب به خط تولید و ماشینآلات، توقف فعالیت نیروی انسانی و پرداخت هزینههای ثابت مانند بیمه و حقوق را بهدنبال دارد. در نتیجه هزینههای سربار افزایش یافته و قیمت تمامشده قطعات بیشتر میشود.
رقابت نابرابر و ورود افراد غیرمتخصص
یکی دیگر از معضلات بازار، صدور کارتهای بازرگانی بدون نظارت است. این موضوع باعث شده برخی افراد فاقد تخصص وارد صنعت قطعات یدکی شوند و با واردات بیرویه، رقابت نابرابری برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد کنند. در حالی که تولیدکنندگان واقعی با مشکلات متعددی مانند تامین ارز و قطعی برق دستوپنجه نرم میکنند، ورود این افراد شرایط را برای ادامه فعالیتشان دشوارتر کرده است.
سید احمد حسینی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشینآلات تهران، در گفتوگویی با تسنیم وضعیت فعلی بازار را اینگونه تشریح کرد:
در تامین قطعات خودروهای داخلی مشکل جدی نداریم، اما در حوزه خودروهای چینی و مونتاژی همچنان کمبود وجود دارد. این موضوع بارها مطرح شده اما خودروسازان و واردکنندگان به تکالیف قانونی خود عمل نکردهاند.
وی مشکل اصلی را سیاستهای ارزی دانست و افزود: در تامین نیاز تولیدکنندگان داخلی و واردات قطعات، تخصیص ارز به کندی و بعضاً گزینشی انجام میشود. اگر همین روند ادامه داشته باشد، طی دو تا سه ماه آینده در تمام حوزهها با کمبود قطعات و مواد اولیه مواجه خواهیم شد.
حسینی هشدار داد: زمانی که عرضه از مجاری قانونی پاسخگوی نیاز مردم نباشد، قاچاقچیها وارد میدان میشوند. مصرفکننده نمیتواند برای تعمیر خودرو بیش از چند روز منتظر بماند. بنابراین وقتی نتواند قطعه اصل را از بازار رسمی تهیه کند، ناچار به خرید قطعات قاچاق میشود که اغلب بیکیفیت و خطرناک هستند.
به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی، رکود شدید بازار، دشواری تامین مواد اولیه و قطعیهای برق بسیاری از تولیدکنندگان را به تعدیل نیرو و کاهش ظرفیت تولید واداشته است. البته ادامه این وضعیت نه تنها رکود موجود را تشدید میکند، بلکه ظرفیتهای تولیدی کشور را در معرض آسیب جدی قرار میدهد. سیاستگذاریهای اشتباه وزارت صمت، زنجیره تامین را تحت فشار گذاشته و اگر اصلاح نشود، بازار لوازم یدکی خودرو در آینده نزدیک با بحران جدی روبهرو خواهد شد.
انتهای پیام/