چرا ارز تخصیصی خودروهای لوکس افزایش یافت؟
اقتصاد ایران: آییننامه جدید واردات خودرو که پس از ایرادات دیوان عدالت اداری به آییننامه قبلی مصوب شد، دارای زوایای پنهانی است. از جمله میتوان به کاهش تعداد خودروهای وارداتی در آییننامه جدید نسبت به آییننامه قبلی اشاره کرد؛ بهطوری که در آییننامه قبلی ورود ۹۰ هزار دستگاه خودرو پیشبینی شده بود؛ حال آنکه در آییننامه جدید کمتر از ۷۶ هزار دستگاه خودرو وارد کشور خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، گرچه دولت با کاهش تعرفهها در آییننامه جدید قدمی به سود واردات برداشته، اما با تغییر ارز تخصیصی به سمت محصولات لوکستر، تعداد وارداتیها را کاهش داده است.
با اصلاحات انجامشده روی آییننامه واردات خودرو طی سال جاری، علاوهبر اینکه تعرفههای واردات دستخوش تغییر شد، ارز تخصیصی به گروههای خودرویی بر اساس حجم موتور نیز تغییر کرد که مطابق آن تخصیص ارز به سمت خودروهای لوکس سوق پیدا کرده است. بر این اساس در اصلاحیه جدید آییننامه واردات، خودروهایی که حجم موتور بیشتری دارند، ارز بیشتری هم میگیرند.
این موضوع میتواند باعث شود طی سال جاری خودرو کمتری نسبت به آییننامه قبلی وارد کشور شود؛ چراکه خودروهایی با حجم موتور بیشتر، قیمت بالاتری نیز دارند. درواقع این آییننامه مربوط به قانون بودجه سال جاری است و آییننامه نیز باید از ابتدای سال اجرایی میشد؛ اما حالا پنج ماه از سال را پشت سر گذاشتهایم و خبری از اجرایی شدن آییننامه نیست.
در واقع این مصوبه خیلی دیر ابلاغ شد. درحالی که از ابتدای سال جاری، فعالان بازار خودرو منتظر ابلاغ آییننامه واردات خودرو برای سال ۱۴۰۴ بودند اما این اتفاق تا ۲۵ خردادماه به طول انجامید؛ اما درنهایت با توقف اجرای آییننامه، اصلاحاتی در آن صورت گرفت.
درواقع این تغییرات توسط هیاتدولت، در پی دستور توقف اجرای آییننامه واردات خودرو بود که توسط دیوان عدالت اداری صادر شد. اما با اصلاحات صورتگرفته، تغییراتی هم در ارز تخصیصی هر گروه رخ داد؛ بهطوری که ارز خودروهای زیر ۱۵۰۰ سیسی از ۷۷۰ میلیونیورو به ۵۵۰ میلیونیورو، خودروهای با حجم موتور ۱۵۰۰ سیسی تا ۲۰۰۰ سیسی از ۳۰۰ به ۲۶۰ میلیونیورو و محصولات ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سیسی از ۳۶۰ به ۲۳۰ میلیونیورو کاهش یافته است. اما ارز تخصیصی خودروهای ۲۵۰۰ سیسی تا ۳۰۰۰ سیسی و بیش از این مقدار که بهترتیب ۳۶۰ و ۲۷۵ میلیونیورو بود، حالا به ۴۸۰ میلیونیورو افزایش یافته است. بنابراین خودروهای لوکس به تعداد بیشتری وارد کشور شده و طبیعتا تعداد کل واردات کاهش پیدا میکند.
در آییننامه ابتدایی واردات خودرو ۷۷۰ میلیونیورو برای واردات ۵۰ هزار دستگاه خودرو زیر ۱۵۰۰ سیسی در نظر گرفته شده بود. بنابراین میتوان گفت از نظر این آییننامه قیمت هر مدل خودرو در این گروه بهطور متوسط حدود ۱۵ هزار و ۴۰۰ یورو بوده است. این در شرایطی است که اساسا با این قیمت، خودروهای باکیفیتی در سطح جهانی وجود ندارد. درواقع تعداد مدلهای موجود در این رده قیمتی در بازار جهانی محدود است.
خودروهای نو مدل ۲۰۲۵ که در این محدوده قیمتی قرار میگیرند، عمدتا هاچبکهای اقتصادی یا سدانهای کوچک هستند. حالا اما در آییننامه جدید واردات ارز این گروه خودرویی به ۵۵۰ میلیونیورو رسیده است. البته تعداد محصولاتی که در هر گروه خودرویی وارد کشور خواهد شد در این آییننامه مشخص نشده است.
بنابراین تعداد خودروهای زیر ۱۵۰۰ سیسی که میتوانند با این ارز وارد کشور شوند، ۲۸.۶ درصد کمتر شده است. تعداد خودروهای بین ۱۵۰۰ سیسی تا ۲۰۰۰ سیسی هم که با تغییرات ارزی جدید میتوانند وارد کشور شوند، نسبت به آییننامه قبلی کاهش پیدا میکند. در آییننامهای که ۲۵ خردادماه ابلاغ شده بود، تعداد خودروهای بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی ۱۵ هزار دستگاه تعیین شده بود که با تخصیص ۳۰۰ میلیونیورو به این گروه، قیمت هر خودرو بهطور میانگین به ۲۰ هزار یورو میرسید.
اگر همچنان قیمت وارداتیهای این گروه ۲۰ هزار یورو در نظر گرفته شود، با کاهش ارز تخصیصی به این گروه خودرویی تعداد وارداتیها با این حجم موتور به ۱۳ هزار دستگاه میرسد که ۲ هزار دستگاه معادل ۱۳.۳ درصد کمتر از آییننامه قبلی است.اما تعداد خودروهای وارداتی با حجم موتور بین ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سیسی بیشترین افت را بین گروههای مختلف خودرویی داشته است.
در آییننامه قبلی گفته شده بود که با ۳۶۰ میلیونیورو ۱۲ هزار دستگاه از این دست خودروها وارد کشور میشود که قیمت هر یک از آنها را به حدود ۳۰ هزار یورو میرساند. با در نظر گرفتن همین قیمت با ۲۳۰ میلیونیورویی که برای این گروه خودرویی در آییننامه جدید در نظر گرفته شده، میتوان ۷ هزار و ۶۶۶ دستگاه از آنها را وارد کرد. این مقدار ۳۶.۱ درصد کمتر از تعدادی است که در آییننامه اولیه روی آن تاکید شده بود.
اما برای خودروهای لوکستر و بالای ۲۵۰۰ سیسی ماجرا متفاوت بوده و تعداد در نظر گرفته شده برای واردات آنها رشد پیدا کرده است. در آییننامه قبلی برای واردات خودروهای بین ۲۵۰۰ سیسی تا ۳۰۰۰ سیسی، ۳۶۰ میلیونیورو در نظر گرفته شده و تاکید شده بود که ۸ هزار دستگاه از این خودروها وارد کشور میشوند.
بنابراین میتوان گفت قیمت هر مدل خودرو از این گروه بهطور میانگین ۴۵ هزار یورو در نظر گرفته شده بود. در آییننامه جدید ارز این گروه خودرویی به ۴۸۰ میلیونیورو افزایش یافته است و با در نظر گرفتن همان ۴۵ هزار یورو میتوان گفت با ارز تخصیصی جدید میتوان ۱۰ هزار و ۶۶۶ دستگاه خودرو بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سیسی وارد کشور کرد که بهمعنای رشد ۳۳.۳ درصدی واردات این خودروها طبق آییننامه جدید است.
افزایش قیمت دوباره در بازار خودرو
خودروهای داخلی روز گذشته رشد بهای یک تا ۱۰ میلیونتومانی را تجربه کردند. جایی که ریرا (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیونتومان افزایش یکمیلیارد و ۶۳۵ میلیونتومان، نیسان دوگانه آپشنال (دریچهبرقی) (۱۴۰۴) با ۹ میلیونتومان افزایش ۸۵۴ میلیونتومان، تارا ۶ دنده V۱ پلاس (۱۴۰۴) با ۸ میلیونتومان افزایش ۹۶۰ میلیونتومان، سورن دوگانه (مخزن بزرگ) (۱۴۰۴) با ۷ میلیونتومان افزایش ۹۱۲ میلیونتومان، نیسان دوگانه آپشنال (دریچهسیمی) (۱۴۰۳) با ۶ میلیونتومان افزایش ۸۳۴ میلیونتومان و کاپرا دو کابین (۱۴۰۴) با ۵ میلیونتومان افزایش یکمیلیارد و ۷۱۰ میلیونتومان قیمتگذاری شدند.
همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد رشد بهای ۱۰ تا ۴۰ میلیونتومانی بودیم. جایی که فونیکس آریزو ۸ اکسلنت (۱۴۰۴) با ۴۰ میلیونتومان افزایش ۲ میلیارد و ۹۴۰ میلیونتومان، کیامسی T۸ (۱۴۰۴) با ۳۰ میلیونتومان افزایش ۲ میلیارد و ۲۰ میلیونتومان، فونیکس تیگو ۷ پرو هیبرید (۱۴۰۴) با ۲۰ میلیونتومان افزایش ۲ میلیارد و ۶۷۰ میلیونتومان و فیدلیتی پرستیژ ۵ نفره (۱۴۰۴) با ۱۵ میلیونتومان افزایش یکمیلیارد و ۲۱۵ میلیونتومان خرید و فروش شدند.
در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد رشد بهای ۵۰ میلیونتومانی بودیم. جایی که ارزش کیا K۵ توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیونتومان افزایش به ۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیونتومان، نیسان ترا ۲۰۰۰ سیسی توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیونتومان افزایش به ۴ میلیارد و ۱۵۰ میلیونتومان، جیایسی امکو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیونتومان افزایش به ۲ میلیارد و ۹۵۰ میلیونتومان و هونگچی H۵ (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیونتومان افزایش به ۳ میلیارد و ۵۵۰ میلیونتومان رسید.