خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – هیفا پردل: با ورق زدن تقویم رسمی کشور، به پنجم شهریورماه می‌رسیم؛ روزی که به مناسبت سالروز ولادت محمد زکریای رازی، دانشمند برجسته ایرانی، به نام «روز داروساز» نامگذاری شده است. روزی که نه تنها یادآور میراث ماندگار رازی در تاریخ علم است، بلکه فرصتی برای تکریم داروسازانی به شمار می‌رود که با پیوند دادن دانش شیمی به سلامت جامعه، بار سنگین صیانت از جان بیماران را بر دوش دارند.

روز داروسازی، نه فقط روزی برای بزرگداشت یک قشر تخصصی، بلکه فرصتی برای بازاندیشی در نقش‌آفرینی مهم داروسازان در عرصه سلامت عمومی است؛ نقشی که اگرچه در نگاه اول محدود به تأمین و توزیع دارو به نظر می‌رسد، اما در واقع گستره‌ای بسیار فراتر از آن دارد.

داروسازان در حقیقت مشاوران مطمئن بیماران، ناظران کیفیت دارو و حامیان توسعه صنعت دارویی کشور به شمار می‌روند.

یکی از چالش‌های جدی داروسازان در سال‌های اخیر، فرهنگ غلط اصرار بیماران به دریافت داروی خارجی است، موضوعی که بارها توسط پزشکان و متخصصان حوزه دارو مورد نقد قرار گرفته است.

بسیاری از بیماران هنوز باور دارند که داروی خارجی اثربخشی بیشتری دارد، در حالی‌که بررسی‌های علمی نشان می‌دهد برخی داروهای تولید داخل به مراتب عملکرد بهتر از نمونه‌های وارداتی داشته‌اند.

این مسئله نشان می‌دهد داروسازان علاوه بر وظیفه درمانی، نقش فرهنگی و آموزشی نیز بر دوش دارند تا اعتماد عمومی به تولید داخلی افزایش یابد.

تحریم‌های ظالمانه سال‌های اخیر، اگرچه موجب کمبود مقطعی برخی داروهای وارداتی شد، اما فرصتی برای شکوفایی صنعت داروسازی کشور نیز فراهم آورد.

به گفته مسئولان حوزه سلامت، امروز بالغ بر ۹۰ درصد نیاز دارویی کشور در داخل تولید می‌شود و این موفقیت بدون تلاش خاموش داروسازان و متخصصان ایرانی ممکن نبود. همین دستاورد نشان داد که می‌توان بر توان بومی تکیه کرد و حتی از دل محدودیت‌ها به توسعه رسید.

داروسازان تنها در پشت پیشخوان داروخانه‌ها فعالیت نمی‌کنند ث بسیاری از آنان در خطوط تولید دارو، مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌ها مشغول پژوهش و نوآوری‌اند.

بی‌خوابی‌ها و دقت‌های میلی‌گرمی آنان است که باعث می‌شود دارویی ایمن و استاندارد به دست بیماران برسد.

روز داروسازی یادآور این حقیقت است که سلامت جامعه، مرهون تلاش خستگی‌ناپذیر این قشر فرهیخته و کمتر دیده‌شده است.

کارشناسان معتقدند، اگر حمایت‌های کافی از صنعت داروسازی صورت گیرد، ایران می‌تواند به یکی از قطب‌های منطقه در تولید دارو تبدیل شود.

ارتقای سطح فناوری، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و اعتماد عمومی به داروی ایرانی، سه کلید اصلی تحقق این چشم‌انداز است.

خبرنگار خبرگزاری مهر به بهانه روز داروسازی با «محمد تقی مشکوری» از داروسازان مطرح و پیشکسوت استان قم به گفت وگو نشسته است، داروسازی که از سال ۱۳۵۸ داروخانه انقلاب را تأسیس کرد و اخلاق و اخلاص را با علم و حرفه داروسازی پیوند زده است و اندک زمان فراغت خود به مطالعه و قرائت قرآن می‌پردازد.

در ابتدا خود را معرفی کنید و بفرمائید که چه روزنه‌ای باعث شد تا وارد رشته داروسازی شوید؟

من محمد تقی مشکوری داروساز که در سال ۱۳۴۶ از دانشگاه بغداد فارغ التحصیل شدم. رشته داروسازی را به دلیل علاقه انتخاب کردم از سویی اطرافیان چون در من ظرفیت و توانایی این رشته را می‌دیدند به فعالیت در این رشته تاکید کرده و بنده را تشویق کردند که در این رشته تحصیل و فعالیت کنم.

البته ناگفته نماند من قبل از انتخاب رشته داروسازی در رشته مهندسی مشغول به تحصیل بودم که در میانه راه این رشته را ترک و وارد رشته داروسازی شدم این رشته از جمله رشته‌های بسیار سخت وحساس دانشگاهی است و من بیش از ۱۲ سال در عراق در حرفه داروسازی فعالیت و در استان قم نیز از سال ۱۳۵۸ با تأسیس داروخانه انقلاب در این حرفه مشغول به کار هستم.

به عنوان یک داروساز قدیمی و موفق چه تعریفی از رشته داروسازی دارید؟

رشته داروسازی بخشی از علوم پزشکی و تلفیقی از علوم پایه و بالینی است که به بررسی وضعیت دارو در بدن انسان و عوارض داروها تولید و ساخت اشکال دارویی مختلف و برنامه ریزی برای حل مسائل مرتبط با دارو و سلامت جامعه می‌پردازد و از فارغ التحصیلان این رشته در مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های داروسازی و داروخانه و سازمان‌های مرتبط با معاونت غذا و دارو فعالیت می‌کنند.

این رشته در واقع پیوند دهنده علم شیمی و سلامت جامعه است و رشته بسیار سخت و حساسی است و تنها افرادی که عشق به این رشته را دارند می‌توانند در این حرفه موفق شوند.

شما سالیانی در رشته داروسازی فعالیت داشتید برای موفقیت بیشتر در این رشته به داروسازان جوان چه پیشنهادی دارید؟

در ابتدا مطالعه و تحقیقات خود را افزایش دهند و در کنار مهارت، عشق و علاقه به این کار هم داشته باشند و مهم‌تر از همه در کار خود اخلاص را فراموش نکنند چرا که به نظر من داشتن اطلاعات علمی خوب و به روز، پویایی، مسئولیت پذیر بودن، درک علمی و توان تحلیل بالا از جمله مهمترین ویژگی‌های یک دکتر داروساز موفق می‌باشد.

شاید برای بسیاری این سوال پیش آید که فعالیت در داروخانه برای یک داروساز سود خوبی دارد، شما تأیید می‌کنید؟

بله، رشته داروسازی را باید از جنبه‌های مختلف بررسی کرد جنبه تجاری؛ خدمت رسانی و علمی بودن این رشته که به نظر باید هر سه جنبه باید در کنار هم باشند و البته نباید تنها به فکر سود و بهره تجاری و اقتصادی باشیم.

برخی افراد در داروخانه اصرار بر گرفتن دارو بدون نسخه پزشک دارند شما چه نظری در این ارتباط دارید؟

برخی بیماران که به داروخانه مراجعه می‌کنند از نظر اقتصادی مشکلاتی داشته و به دریافت دارو بدون نسخه اصرار دارند، به رغم اینکه ما آن‌ها را به لزوم داشتن نسخه سفارش می‌کنیم اما آن‌ها به گرفتن دارو بدون نسخه اصرار می‌کنند و ما تنها آن دسته از داروهایی که ممنوعیت پزشکی نداشته و یا عوارضی ندارند را تجویز می‌کنیم و همیشه تاکید داریم که دارو باید با مجوز و نسخه پزشک داده شود.

همانطور که می‌دانید کشور ما با ظالمانه ترین تحریم‌های اقتصادی از سوی دشمن روبرو است در این شرایط ما در صنعت دارو حرفی برای گفتن داریم به عنوان داروساز آیا داروهای ایرانی با داروهای مشابه خارجی می‌توانند رقابت کنند؟

متأسفانه این فرهنگ در بین بیماران وجود دارد که باید داروی خارجی تجویز شود و پیوسته اصرار می‌کنند که داروی خارجی تجویز کنیم اما ما به آن‌ها تاکید داریم که در شرایط تحریم ممکن است داروی خارجی کم یاب باشد و در این شرایط بهترین گزینه داروهای ایرانی و تولید داخل است و داروهای تولید داخل تا ۷۰ درصد بیشتر از مشابه خارجی بعضاً جواب داده است.

روز داروسازی تنها یک مناسبت نمادین نیست، بلکه فرصتی است برای تأمل در جایگاه این قشر و قدردانی از کسانی که بی‌هیاهو، در سخت‌ترین شرایط، حافظ سلامت مردم هستند. داروسازان، سربازان گمنام جبهه درمان‌اند؛ کسانی که اگرچه نامشان کمتر شنیده می‌شود، اما اثر حضورشان در زندگی تک‌تک بیماران قابل لمس است.