به گزارش خبرنگار مهر، در گذشته، موارد متعددی در فرآیند دادرسی گزارش می‌شد که در آن برخی افراد با ارائه هویت جعلی یا نقش‌آفرینی ساختگی، روند پرونده‌های قضائی را دستخوش انحراف می‌کردند. این افراد گاهی با ورود به عنوان شاکی، ضامن، شاهد، مطلع یا حتی مصدوم، در پرونده‌های متعدد حاضر شده و با ایجاد اخلال در روند قضائی، اعتماد عمومی به عدالت را هدف قرار می‌دادند.

اما امروز، با راه‌اندازی سامانه ساما (سامانه اطلاعات مؤثر اشخاص)، این معضل اساسی تا حد زیادی برطرف شده است. ساما که در اختیار قضات و مقامات قضائی قرار دارد، در همان مراحل ابتدایی رسیدگی به پرونده، به‌صورت خودکار ۱۸ استعلام تخصصی را از پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف انجام می‌دهد. نتیجه این استعلام‌ها به قاضی این امکان را می‌دهد که سابقه نقش‌آفرینی افراد در دیگر پرونده‌ها را بررسی و از تکرار استفاده از هویت‌های جعلی یا تکراری جلوگیری کند.

یکی از ویژگی‌های کلیدی ساما این است که، برای مثال، اگر فردی امروز در دادگاهی به‌عنوان شاهد یا ضامن حضور یافته باشد، سیستم بررسی می‌کند که آیا همین فرد در پرونده‌های پیشین نیز در همین نقش ظاهر شده یا خیر. به این ترتیب، سوءاستفاده از نقش‌های ظاهراً قانونی اما هدفمندانه و ساختگی، تا حد زیادی مهار شده است.

علاوه بر این، طبق اعلام مسئولان قضائی، سامانه ساما نقش مهمی در شناسایی و دستگیری محکومان متواری ایفا کرده است. دستاوردهای آن نشان‌دهنده ارتقا سطح هوشمندی و دقت در عملکرد عدلیه کشور است.

ساما اکنون به‌عنوان یکی از ابزارهای مؤثر در راستای تحول دیجیتال در قوه قضائیه، نه‌تنها از بروز انحراف در رسیدگی به پرونده‌ها جلوگیری می‌کند، بلکه موجب تسریع فرآیند رسیدگی، افزایش شفافیت و اعتماد عمومی به دستگاه قضائی نیز شده است.