ثبت‌سفارش و واردات خودرو از ابتدای سال متوقف بوده، با این حال دولت از ماه گذشته و هم‌زمان با ابلاغ آیین‌نامه وارداتی، در مسیر تسهیل‌گری اقداماتی انجام داده است؛ از جمله کاهش تعرفه از میانگین ۱۰۷ به ۱۰۰ درصد که در آیین‌نامه جدید واردات در روز ۲۷ مردادماه از سوی هیات‌دولت ابلاغ شد. اعداد و ارقام آیین‌نامه جدید نشان می‌دهد تعرفه خودروهای اقتصادی در همان محدوده ۲۰ تا ۴۰ درصد باقی مانده، اما تعرفه خودروهایی با حجم موتور بالاتر از ۲۵۰۰ سی‌سی با کاهش قابل‌توجهی همراه شده است. تعرفه خودروهای با حجم موتور بالای ۳ ‌هزار سی‌سی از ۱۹۰ درصد به ۱۶۵ درصد رسیده و تعرفه خودروهای بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰‌ سی‌سی نیز از ۱۸۰ درصد به ۱۴۵ درصد رسیده است؛ این یعنی کاهش ۱۹ درصدی. تغییراتی که نشان از چرخش فرمان دولت به‌سمت افزایش واردات و کاهش حمایت تعرفه‌ای از خودروسازان داخلی دارد.

به‌نظر می‌رسد یکی دیگر از اقداماتی که در جهت تسریع و تسهیل واردات در دستور کار دولت قرار گرفته تا دغدغه ارزی واردکنندگان برطرف شود، تصمیم به واردات خودرو با ارز خشکبار است.

بر اساس تصمیم جدید دولت، ارز حاصل از صادرات خشکبار قرار است وارد چرخه واردات خودرو شود؛ موضوعی که پیش‌تر در دولت سیزدهم هم مطرح بود، اما در ادامه تکذیب شد. واردکنندگان بر این باورند که تعیین منشأ پایدار برای ارز واردات، دو نتیجه مثبت به‌بار می‌آورد؛ یکی کاهش ریسک و دیگری افزایش تنوع عرضه خودروهای خارجی. با وجود اقدامات تسهیل‌گرایانه‌ای که در دستور کار سیاست‌گزاران قرار گرفته، هنوز ده‌ها هزار خودرو وارداتی در فرآیند پیچیده ترخیص پشت دروازه‌های گمرک خاک می‌خورند که یکی از دلایل اصلی آن سختگیری‌هایی است که توسط سازمان ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط‌زیست اعمال می‌شوند.

البته هرچند در چهار ماه نخست امسال بنا به‌گفته فرود عسگری، رئیس کل گمرک ایران ۱۴ هزار و ۲۸۷ دستگاه خودرو سواری مربوط به ثبت‌ سفارشات سال گذشته از معطلی پشت درهای بسته گمرک‌های کل کشور رهایی یافته‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل هم خبر از رشد ۴۰ درصدی ترخیص می‌دهد، اما آن‌طور که رئیس گمرک در نیمه اول مردادماه خبر داده، هنوز ۱۰ تا ۱۳ دستگاه هزار خودرو در بنادر و گمرک‌های شهید رجایی و باهنر منتظر ترخیص هستند.

پیش‌تر با پیگیری دستگاه قضایی و مصوبه شورای معاونان سازمان استاندارد اعلام شد که خودروهایی که در کشور خارجی مبدا به‌لحاظ فنی مورد تایید قرار گرفته و گواهینامه بازرسی دریافت کرده‌اند، بلافاصله پس از اظهار در گمرکات ایران بدون هیچ آزمونی، گواهینامه انطباق با استاندارد دریافت می‎کنند؛ اما همچنان موانع مختلفی در این بخش بر سر راه ترخیص به‌موقع خودروهای خارجی در گمرکات‌ کشور باقی است. البته اگر به‌گفته ضیغمی، مدیر طرح خودروهای وارداتی وزارت صمت استناد کنیم، قرار است موارد دیگری نیز از سوی سیاست‌گزاران پیگیری شود تا دست‌اندازهای باقی‌مانده بر سر راه واردات برای تنظیم بهتر بازار خودرو برداشته شوند.

پس از کشمکش‌های فراوان حول تعرفه سال جاری واردات خودرو، دولت چند روز پیش اقدام به‌تصویب اصلاحاتی در آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو کرد که مطابق آن تعرفه واردات خودرو باز هم با کاهش مواجه شده و ارز تخصیصی برای واردات نیز بیشتر به‌سمت خودروهای با حجم موتور بالاتر از حد تعیین‌شده متمرکز شده است.

علاوه‌بر این در میزان ارز تخصیصی به هر گروه از خودروها با حجم موتورهای مختلف نیز تغییراتی اعمال شده است. به‌طوری که ارز خودروهای با حجم موتور زیر ۱۵۰۰ سی‌سی از ۷۷۰‌ میلیون‌یورو به ۵۵۰‌ میلیون‌یورو، خودروهای با حجم موتور از ۱۵۰۰ سی‌سی تا ۲۰۰۰ سی‌سی از ۳۰۰ به ۲۶۰‌ میلیون‌یورو و محصولات ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی از ۳۶۰ به ۲۳۰‌ میلیون‌یورو کاهش یافته است. اما ارز تخصیصی خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی تا ۳۰۰۰ سی‌سی و بیش از این مقدار که به‌ترتیب ۳۶۰ و ۲۷۵‌ میلیون‌یورو بود، حالا به ۴۸۰‌ میلیون‌یورو افزایش یافته است.

کاهش قیمت مونتاژی‌ها و وارداتی‌ها در بازار

خودروهای داخلی در نخستین روز هفته افت بهای یک تا ۷ میلیون‌تومانی و رشد بهای یک تا ۶ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که سورن پلاس EF۷ (بدون رینگ) (۱۴۰۴) با ۷ میلیون‌تومان کاهش ۹۷۶ میلیون‌تومان، پراید ۱۵۱ با لاینر پاششی (۱۴۰۴) با ۴ میلیون‌تومان کاهش ۴۵۷ میلیون‌تومان و پراید ۱۵۱ (۱۴۰۴) با ۳ میلیون‌تومان کاهش ۴۵۴ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند. از طرفی پژو ۲۰۷ پاناراما ارتقا یافته (بدون رینگ) (۱۴۰۴) با ۶ میلیون‌تومان افزایش ۹۰۵ میلیون‌تومان، شاهین اتومات پلاس (۱۴۰۴) با ۵ میلیون‌‎تومان افزایش یک‌میلیارد و ۲۳۳ میلیون‌تومان و پژو ۲۰۷ پاناراما ارتقا یافته (با رینگ) (۱۴۰۴) با ۴ میلیون‌تومان افزایش ۹۲۵ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.

همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۵ تا ۳۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که فونیکس تیگو ۸ پرومکس اکسلنت (۱۴۰۴) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ ‌میلیارد و ۴۳۰ میلیون‌تومان، اکستریم VX (۱۴۰۴) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش ۵ ‌میلیاردتومان، ریسپکت پرایم تیپ ۲ (۱۴۰۴) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۶۸۰ میلیون‌تومان و هایما S۷ پرو (۱۴۰۴) با ۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۹۰۰ میلیون‌تومان خرید و فروش شدند.

در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد افت بهای ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که ارزش کیا K۵ توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۵ ‌میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان، تویوتا کرولا - ۱۲۰۰ سی‌سی (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان و جی‌ای‌سی امکو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون‌تومان رسید.