آزادراه تهران-شمال ؛
پروژهای که 9 دولت دیده،همچنان درگیر وعدههاست
اقتصاد ایران: درحالی حدود ۳۰سال از آغاز ساخت آزادراه تهران-شمال میگذرد که تاکنون ۲ قطعه آن به بهرهبرداری رسیده و بهتازگی وعده افتتاح باند رفت قطعه ۲ نیز مطرح شده است.
حدود 5 سال قبل محمدباقر نوبخت معاون وقت رئیسجمهور سابق وعده داد باند رفت قطعه 2 آزادراه افسانهای تهران-شمال تا پایان دولت روحانی به بهرهبرداری میرسد.
نوبخت دیماه سال 99 در بازدید مشترک با رئیس سابق بنیاد مستضعفان از منطقه 2 آزادراه تهران شمال، با اشاره به میزان اعتبار تخصیص داده شده برای تکمیل این قطعه از آزادراه گفته بود: از آخرین بازدید ما از منطقه 2 آزادراه تهران شمال که در تیرماه انجام شد، تا امروز 1200 میلیارد تومان برای این قطعه از آزادراه سرمایه گذاری شده است.
وی با اشاره به احداث بزرگترین تونل کشور در قطعه 2 آزادراه تهران شمال یادآور شد: این تونل 6400 متری در مراحل نهایی قرار دارد و تا یک ماه آینده، عملیات عمرانی این تونل تکمیل می شود.
رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه گفت: قطعه 2 آزادراه تهران شمال با طول 22 کیلومتر که بیش از 90 درصد آن، تونل است، انشاءالله تا پایان دولت دوازدهم تکمیل می شود و برای اتمام کل آزادراه تهران شمال، تنها 47 کیلومتر باقی خواهد ماند.
نوبخت با بیان اینکه هزینه احداث قطعه 2 آزادراه تهران شمال، بیش از پیش بینی ها و برآوردهای اولیه بوده، گفت: بر اساس برآوردهای اولیه، هزینه احداث قطعه 2 آزادراه تهران شمال، 2 هزار میلیارد تومان بود ولی با توجه به تورم کشور، برآورد ما این است که این رقم تا 3700 میلیارد تومان خواهد رسید.
وی یادآور شد: دولت و بنیاد مستضعفان که هر کدام 50 درصد این سرمایه گذاری را متقبل می شوند، مصمم هستند که با تخصیص هرچه سریعتر، این پروژه به اتمام برسد چراکه با طولانی شدن زمان پروژه، تکمیل آن گرانتر خواهد شد.
کمبود سیمان در آزادراه تهران-شمال
خیراله خادمی مدیرعامل سابق شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور نیز با تاکید بر ویژگی های خاص منطقه دو آزادراه تهران- شمال گفت: این منطقه از دوآب شهرستاک تا پل زنگوله 22 کیلومتر است که بیش از 70 درصد مسیر را تونل تشکیل می دهد و شامل 58 رشته تونل در دو باند رفت و برگشت به طول 37.3 کیلومتر است.
وی ادامه داد: در این محدوده 32 دستگاه پل های بزرگ رفت و برگشت به طول 3.8 کیلومتر قرار دارد که طول بزرگترین پل آن 320 متر است. حجم عملیات خاکی صورت گرفته در این محدوده بیش از 3 میلیون متر مکعب است.
وی اعتبار مورد نیاز تکمیل کل باند اول منطقه دو را بیش از 27 هزار میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: به منظور تکمیل عملیات اجرایی تونل البرز شرقی و اتصال شمالی، کل باند اول این منطقه و عملیات تکمیلی در منطقه یک به بیش از 32 هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
وعدهای که روی کاغذ ماند
دولت حسن روحانی مرداد ماه 1400 تمام شد، اما وعده نوبخت محقق نشد. خیرالله خادمی معاون سابق وزیر راه و شهرسازی آبانماه سال 1401 درباره این پروژه گفته بود: قطعه 2 آزادراه تهران ـ شمال بهطول 22 کیلومتر در ادامه منطقه یک در حال اجراست و پیشرفت فیزیکی بخش اول ـ باند رفت ـ آن 88.5 درصد است که با برنامهریزی باند غربی منطقه دو و تونل شرقی زیر بار ترافیکی میرود.
وی با اعلام اینکه تاکنون برای قطعه 2 حدود 6000 میلیارد تومان هزینه شده است، افزود: امیدواریم تا پایان سال عملیات ساخت به پایان برسد. در طول 22 کیلومتر قریب به 82 درصد از مسیر تونل و پل قرار میگیرد و یک سازه بتنی ممتد در سرتاسر 22 کیلومتر در حال احداث بوده که عملیات را پیچیده کرده است.
همان زمان پرویز فتاح نیز در حاشیه بازدید از منطقه 2 آزادراه تهران - شمال با اشاره به اینکه سال گذشته (1400) تونل البرز شرقی به طول 6.4 کیلومتر افتتاح شد و قول دادیم ادامه منطقه 2 با سرعت کار شود، گفته بود: متعهدیم تا پایان سال باند رفت منطقه 2 را به اتمام برسانیم و آن را برای عبور خودروها آماده کنیم. اگر بتوانیم تأسیسات و مخصوصاً جتفنها را آماده کنیم تا آخر سال عبور ایمن را برای مردم فراهم میکنیم اما ممکن است در بهار سال آینده (1402) خودروها بتوانند از این باند تردد داشته باشند.
اعلام تاریخ جدید برای بهرهبرداری از باند رفت آزادراه
این در حالی بود که مدیرعامل وقت شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل اواخر خردادماه سال 1402 گفته بود:فاز نخست قطعه 2 آزادراه تهران- شمال به طول 22 کیلومتر، آزادراه شیراز- اصفهان و باقیمانده آزادراه منجیل-رودبار به طول 8.5 کیلومتر در برنامه تکمیل و بهرهبرداری امسال قرار دارد.
در تیرماه 1402 نیز سعید شهسواری مدیرعامل شرکت آزاد راه تهران-شمال از افتتاح باند رفت منطقه 2 آزادراه تهران-شمال خبر داده و گفته بود: سال 98 پس از بهرهبرداری از منطقه یک آزادراه تهران-شمال برای تکمیل باند رفت منطقه 2 آزادراه برنامه ریزی صورت گرفت.خوشبختانه اجرای این پروژه به اتمام رسیده و قرار است فردا (15 تیرماه 1402) با حضور رییس جمهوری افتتاح شود.
وی بیان کرد: از روز شنبه هفته آینده نیز باند رفت منطقه 2 آزادراه تهران-شمال زیربار ترافیک می رود و مردم میتوانند از آن استفاده کنند.طول باند رفت منطقه 2 آزادراه تهران-شمال 15.5 کیلومتر است.
بنابه این گزارش، سال 402 در حالی به پایان رسید که خبری از افتتاح و بهرهبرداری از باند رفت قطعه 2 آزادراه تهران-شمال نشد.
در این شرایط هفته گذشته رئیس بنیاد مستضعفان طی بازدیدی از آزادراه تهران-شمال وعده داد باند رفت این پروژه 30 ساله تا پایان سال به بهرهبرداری خواهد رسید.
دهقان در اینباره گفته بود: برای تکمیل پروژه آزادراه باید تجهیزات جدیدی را وارد کار کنیم چرا که ادامه مسیر در قطعه سوم نیز بیشتر پل و تونل است.در اجرای قطعه سوم آزادراه با مسائل دیگری همچون پیچیدگی زمینی که قرار است پروژه در آن مناطق اجرا شود مواجه هستیم و باید خودمان را آماده کنیم که از عهده رفع مشکلات در اجرای پروژه در ادامه مسیر برآییم.
وی افزود: باند شرقی قطعه دوم آزادراه در نیمه دوم شهریورماه امسال به بهره برداری خواهد رسید و امکان تردد از آن فراهم خواهد شد. با افتتاح باند شرقی قطعه دوم آزادراه هم زمان و هم مسیر کوتاه میشود و هم ایمنی افزایش می یابد و با توجه به جذابیت های موجود در راه، مسیر یک مسیر تفریحی محسوب میشود.
ساخت آزادراه تهران-شمال سال 1375 و در زمان وزارت مرحوم اکبر ترکان به بنیاد مستضعفان واگذار شد. قرار بود این پروژه سال 1380 ساخته شود.
طی دهه 70، دهه 80، دهه 90 و دهه 1400 آزادراه تهران- شمال 9 وزیر و سرپرست وزارتخانه را به خود دیده است؛ رحمتی وزیر اسبق راه و ترابری، احمد خرم وزیر اسبق راه و ترابری، مرحوم حمید بهبهانی وزیر اسبق راه، علی نیکزاد، سرپرست وزارت راه و ترابری (و وزیر اسبق راه و شهرسازی)، عباس آخوندی وزیر اسبق راه وشهرسازی، محمد اسلامی وزیر اسبق راه و شهرسازی، مرحوم قاسم رستمی وزیر اسبق راه و شهرسازی، مهرداد بذرپاش وزیر سابق راه و شهرسازی و فرزانه صادق مالواجرد وزیر کنونی راه شهرسازی.
وعدههای متعدد مسئولان دولتهای مختلف برای تکمیل آزادراه تهران ـ شمال یکی پس از دیگری روی کاغذ مانده و هر بار تاریخ جدیدی برای بهرهبرداری اعلام شده است؛ تاریخی که تاکنون هیچیک عملیاتی نشده است. با گذشت زمان، هزینههای اجرای پروژه سرسامآورتر شده و آزادراه افسانهای تهران-شمال منهای قطعه دست نخورده 3 همچنان در انتظار پایانی واقعی است.
لازم به ذکر است که قطعه 1 و 4 آزادراه افسانهای تهران-شمال دهه 90 به ترتیب در دولت احمدینژاد و حسن روحانی به بهرهبرداری رسیده بود.