سریالهایی بدون مشاور؛ تکرار بیتوجهی به محیطزیست از «دراکولا» تا «اجل معلق»
اقتصاد ایران: از «دراکولا»ی مهران مدیری گرفته تا «اجل معلق»، خلأ حضور مشاوران متخصص محیط زیست، به گافهایی دامن زده که نهتنها از نظر علمی نادرستاند، بلکه میتوانند تصویر نادرستی از تعامل انسان با طبیعت به مخاطبان القا کنند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در سالهای اخیر، سریالهای نمایش خانگی به بستری مهم برای سرگرمی و فرهنگسازی بدل شدهاند، اما با نگاهی دقیقتر میتوان دید که بسیاری از این آثار از کمتوجهی جدی به مسائل زیستمحیطی، فقدان نظارت کارشناسی و نبود مشاوران متخصص رنج میبرند. این موضوع پیشتر در سریال «دراکولا» به کارگردانی مهران مدیری نیز مشهود بود و حالا در سریال «اجل معلق» دوباره به شکلی پررنگ خود را نشان داده است.
سریالی که پیشتر هم بهدلیل ضعف در محتوا و فرم مورد انتقاد قرار گرفته بود، اکنون با پخش سکانسی بحثبرانگیز از قسمت دوازدهم خود، پای نقدهای جدیتری را به میان کشیده است؛ این بار از سوی جامعه علمی و سازمان حفاظت محیط زیست. سکانسی که با نادیدهگرفتن اصول علمی و قانونی درباره حیاتوحش، پرسشهای بسیاری درباره مسئولیت اجتماعی تولیدکنندگان و مشاوران احتمالی آن مطرح کرده است؛ هرچند به نظر میرسد اصولاً هیچ مشاوری در کار نبوده است.
ماجرا از این قرار است که: «در سکانس ابتدایی قسمت دوازدهم این سریال، شخصیت اصلی داستان از «اجل معلق» پیشنهادی دریافت میکند که برای افزایش عمر خود، یک مار را خریداری و سپس آن را در طبیعت رها کند. در جریان این ماجرا، آنها وارد مغازهای در تهران میشوند که در آن انواع پرندگان قاچاقشده مانند طوطی ماکائو (آرا) و کاسکو به فروش میرسند. فروشنده با اصرار، پیشنهاد خرید این گونهها را میدهد اما شخصیتهای داستان به دنبال خرید مار هستند. در ادامه، آنها یک مار پیتون تهیه میکنند و فروشنده نیز تأکید میکند که این خرید محرمانه بماند. سپس پیشنهاد میشود این مار در بیابانهای قزوین رهاسازی شود.»
به همین خاطر روابط عمومی سازمان حفاظت محیطزیست، در پی پخش صحنهای از قسمت دوازدهم سریال «اجل معلق» که در آن موضوع خرید و رهاسازی گونهای از خزندگان (مار پیتون) مطرح شده، بیانیهای صادر کرد.
اما سکانس پرماجرا اینطور زیر ذرهبین انتقاد قرار گرفته و در بیانیه سازمان حفاظت از محیط زیست آمده که این سکانس، از منظر محیط زیستی و کارشناسی، دارای دو خطای جدی است:
نخست، خرید و فروش غیرقانونی و قاچاق گونههای غیربومی، و دوم، رهاسازی گونهای غیربومی در زیستبومی غیرمرتبط با آن که میتواند اکوسیستم منطقه را بهشدت تهدید کند.
سازمان حفاظت محیط زیست ضمن ابراز نگرانی از بازنمایی اینگونه صحنهها در آثار نمایشی، اعلام کرد:
«از هنرمندان، نویسندگان و عوامل تولید آثار هنری انتظار میرود به عنوان گروههای مرجع و مورد اعتماد جامعه، در ترویج فرهنگ صحیح حفاظت از حیاتوحش و طبیعت پیشقدم باشند و از بازنمایی رفتارهایی که خلاف قانون، اخلاق و علم است، پرهیز کنند.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «متأسفانه رعایت ملاحظات محیطزیستی در روند ساخت بسیاری از سریالهای نمایشی، بهویژه در پلتفرمهای نمایش خانگی، کمتر دیده میشود. همانگونه که در گذشته نیز در سریال «دراکولا» شاهد نادیدهانگاری این اصول بودیم، اکنون نیز سریال «اجل معلق» از نبود مشاوره تخصصی محیطزیست رنج میبرد. بازنمایی ناقص و گاه نادرست از موضوعات مرتبط با طبیعت، حیاتوحش و زیستبومها، نشانهای است از فقدان مشاوران زبده و مجرب در کنار تیمهای تولید.»
سازمان حفاظت محیط زیست ضمن استقبال از هرگونه همکاری با فعالان هنری، تأکید کرده است که: «این سازمان آمادگی دارد تا با ارائه مشاورههای تخصصی به تیمهای نویسندگی، کارگردانی و تولید، مانع از بروز چنین خطاهایی شود. هدف، نه فقط صیانت از قانون، که ترویج درست فرهنگ زیستمحیطی در میان میلیونها مخاطب است.»
در پایان، این سازمان از تمامی هنرمندان، نویسندگان و تهیهکنندگان آثار نمایشی دعوت میکند تا در آثاری که به حضور حیوانات یا موضوعات مرتبط با طبیعت و محیط زیست میپردازند، حتماً از نظرات کارشناسان این حوزه بهره ببرند تا از تکرار اشتباهات علمی، قانونی و اخلاقی جلوگیری شود.
انتهای پیام/