خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: در سرزمین پهناور ایران، هنوز کودکانی هستند که مسیری پرپیچ‌وخم را هر روز طی می‌کنند تا به مدرسه‌ای برسند که نه سقف محکمی دارد و نه دیواری ایمن.

مدارسی که از سنگ و گل ساخته شده‌اند، در دل مناطق محروم و صعب‌العبور، سال‌هاست که مأمنی برای تحصیل دانش‌آموزان روستایی بوده‌اند؛ اما امروز، این مدارس به پایان عمر خود نزدیک شده‌اند.

با اجرای طرح ملی «توسعه عدالت در فضاهای آموزشی»، امیدی تازه در دل این مناطق جوانه زده است. دولت با همراهی بنیاد علوی، مشارکت مردمی، فرهنگیان داوطلب و نهادهای مسئول، گام بلندی برای حذف مدارس سنگی، کانکسی و فرسوده برداشته تا هیچ دانش‌آموزی از نعمت تحصیل ایمن و استاندارد محروم نماند.

تعیین‌تکلیف فوری مدارس سنگی در مناطق محروم کشور

با توجه به موقعیت جغرافیایی مدارس سنگی که عمدتاً در مناطق کوهستانی، صعب‌العبور و کمتر برخوردار قرار دارند، نیاز به بازسازی و نوسازی این مدارس ضرورتی انکارناپذیر است.

طی سال‌های اخیر، بارها از سوی نهادهای آموزشی و رسانه‌ای بر لزوم سامان‌دهی مدارس سنگی تأکید شده، اما اکنون با اجرای طرح تخریب و بازسازی ۳۰۰ مدرسه در ۱۷ استان کشور، گامی عملی برای تحقق عدالت آموزشی برداشته شده است.

این مدارس که اغلب از مصالحی همچون سنگ و گل ساخته شده‌اند، فاقد ایمنی سازه‌ای و امکانات ابتدایی آموزشی بودند و ادامه فعالیت آن‌ها تهدیدی برای جان و آینده تحصیلی دانش‌آموزان تلقی می‌شد.

پیش از این نیز خبرگزاری مهر بارها در گزارش‌هایی بر لزوم بازسازی این مدارس تاکید کرد.

آرزوی دانش‌آموزان؛ مدرسه‌ای زیبا، امن و نو

در میان هیاهوی ماشین‌آلات و صدای کلنگ‌ها، صدای کودکان روستا نیز شنیده می‌شود. کودکانی که سال‌ها در کلاس‌هایی نمور و سرد درس خوانده‌اند، حالا امیدوارند که مدرسه‌ای زیبا و ایمن، جای ساختمان فرسوده قبلی را بگیرد.

یکی از دانش‌آموزان روستایی با لبخند می‌گوید: «من دوست دارم مدرسه‌مان خوشگل‌تر باشد.»

این جمله ساده اما پرمفهوم، گویای آرزوهایی است که در دل صدها کودک مناطق محروم کشور موج می‌زند؛ کودکانی که در انتظار نور، رنگ و گرمای یک مدرسه واقعی هستند.

از ویرانه تا امید؛ روایت یک آغاز نو

در استان لرستان، یکی از مناطق پیشتاز در این طرح ملی، عملیات تخریب مدارس فرسوده آغاز شده و در برخی روستاها حتی کلنگ ساخت مدارس جدید به زمین زده شده است. در این میان، دانش‌آموزان خود روایتگر تغییرات‌اند.

دانش‌آموز دختری که مقابل بقایای مدرسه قدیمی ایستاده، با شور و شوق می‌گوید: «اینجا مدرسه ما بود. قدیمی بود، خرابش کردند. امروز کلنگ‌اش را زدند. می‌خواهند یک مدرسه جدید بسازند.»

دانش‌آموز پسر دیگری نیز با نگاهی امیدوارانه به آینده می‌گوید: «اینجا مدرسه ما بود. خیلی خراب بود. می‌خواهند سریع‌تر درستش کنند.»

به نظر می‌رسد با شتاب‌گرفتن این روند و همراهی دستگاه‌های اجرایی، رؤیای مدرسه‌ای ایمن، نو و مجهز برای کودکان لرستانی، بیش از پیش دست‌یافتنی خواهد شد.

آغاز رسمی ساخت ۷۰ مدرسه سنگی در لرستان

در قالب اجرای نهضت توسعه عدالت در فضاهای آموزشی کشور، عملیات ساخت و جایگزینی حدود ۷۰ مدرسه سنگی در استان لرستان به طور رسمی آغاز شده است.

این طرح گسترده با هدف حذف مدارس فرسوده و غیرایمن و جایگزینی آن‌ها با فضاهای استاندارد آموزشی در مناطق محروم، به عنوان یکی از اولویت‌های وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان نوسازی مدارس کشور در دستور کار قرار گرفته است.

یونس بهاروند، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان لرستان در جریان بازدید آغاز این پروژه‌ها در منطقه پاپی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: ما هم‌اکنون در منطقه پاپی هستیم. با توجه به اینکه بیشترین مدارس سنگی در این منطقه واقع شده است.

وی ادامه داد: تصمیم بر این است که کار ساخت این مدارس، به یاری خدا، امسال آغاز شود و تلاش ما این است که تا قبل از پایان سال، کار ساخت و تحویل این مدارس به اتمام برسد.

حضور بنیاد علوی در پروژه بازسازی مدارس

در راستای تسریع و تقویت این طرح ملی، بنیاد علوی نیز به‌صورت جدی پای کار آمده تا بخشی از مسئولیت ساخت مدارس جدید در استان لرستان را بر عهده بگیرد. این بنیاد با همکاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی لرستان، نقش مؤثری در تأمین منابع مالی و پشتیبانی فنی پروژه‌ها خواهد داشت.

در ادامه اجرای طرح ملی توسعه عدالت در فضاهای آموزشی، تأمین منابع مالی و عقد قرارداد با پیمانکاران نیز به مرحله اجرا رسیده است.

سمانه حسن‌پور، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان لرستان در تشریح جزئیات این همکاری گسترده، از آغاز رسمی اجرای بخش عملیاتی پروژه‌ها خبر داد.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اعلام کرد: تاکنون ۱۶ مدرسه در قالب قرارداد سه‌جانبه با مشارکت بنیاد علوی و سازمان برنامه و بودجه نهایی شده است.

حسن‌پور بیان کرد: سهم بنیاد علوی در ساخت این مدارس ۱۸ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان و سهم سازمان برنامه و بودجه کشور نیز به همین میزان یعنی ۱۸ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان لرستان یادآور شد: این مبالغ در انتهای سال ۱۴۰۳ واریز شده و هم‌اکنون در مرحله‌ای هستیم که پیمانکاران مربوطه عقد قرارداد کرده‌اند و آماده شروع پروژه‌ها هستند.

این مرحله از پروژه، نقطه عطفی در فرآیند اجرایی محسوب می‌شود و نویدبخش آغاز عملیات میدانی ساخت مدارس در مناطق هدف است.

بنیاد علوی، نماینده بنیاد مستضعفان در توسعه مدارس سنگی کشور

در قالب طرح «توسعه عدالت در فضاهای آموزشی» که از آذرماه سال گذشته کلید خورده، بنیاد علوی به نمایندگی از بنیاد مستضعفان، مسئولیت ساخت ۳۰۰ مدرسه سنگی در ۱۷ استان کشور را به عهده گرفته است.

این طرح که با هدف حذف مدارس ناایمن، فرسوده و غیراستاندارد تعریف شده، از جمله بزرگ‌ترین پروژه‌های آموزش‌محور کشور در سال‌های اخیر به شمار می‌رود.

بنیاد علوی با تمرکز بر مناطق کم‌برخوردار، مأموریت دارد تا با ساخت فضاهای آموزشی استاندارد، زمینه رشد و شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان در مناطق دورافتاده را فراهم کند. این اقدام، در کنار سایر برنامه‌های توسعه‌ای بنیاد مستضعفان، گامی مهم در راستای مسئولیت اجتماعی این نهاد به شمار می‌رود.

تلاش برای اتمام پروژه‌ها تا پایان سال جاری

در ادامه اجرای طرح تخریب و بازسازی مدارس سنگی، محمود ملکوتی خواه، مشاور رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، ضمن تأکید بر ضرورت تسریع در اتمام پروژه‌ها، از برنامه‌ریزی دقیق برای تحویل بخش عمده‌ای از مدارس تا پایان سال جاری خبر داد.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: فرض بر این است که بتوانیم بخش عمده‌ای از این مدارس را تا پایان سال جاری و تعدادی از آن‌ها را در اوایل سال آینده به بهره‌برداری برسانیم.

مشاور رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور یادآور شد: علت اصلی ورود به این طرح، ناایمن بودن ساختمان‌های مدارس بود. این مدارس عمدتاً در مناطق محروم و صعب‌العبور کشور قرار دارند و نیازمند اهتمام ویژه‌ای برای تعیین تکلیف سریع بودند.

وی خاطرنشان کرد که هدف از اجرای این پروژه، تأمین امنیت جانی دانش‌آموزان و فراهم کردن بستری ایمن و مناسب برای یادگیری در مناطقی است که سال‌ها از حداقل امکانات آموزشی محروم بوده‌اند.

نهضتی مردمی برای بازسازی مدارس؛ فرهنگیان پیش‌قدم شدند

در کنار مشارکت دولت و بنیاد علوی، بخشی از اجرای این طرح با همراهی مردم و به‌ویژه فرهنگیان شکل گرفته است.

سید عیسی سهرابی، مدیرکل آموزش و پرورش استان لرستان، با اشاره به مشارکت داوطلبانه معلمان در این طرح، از شکل‌گیری یک نهضت مردمی در حمایت از ساخت مدارس ایمن سخن گفت.

وی در این‌باره به مهر اظهار داشت: عنوان این حرکت، «نهضت» است؛ یعنی از همه مردم دعوت می‌کنیم که در این امر خیر مشارکت داشته باشند و به کمک آموزش و پرورش بیایند.

سهرابی ادامه داد: همکاران فرهنگی ما در این زمینه پیش‌قدم شدند و حتی این اختیار را به آموزش و پرورش داده‌اند که بخشی از حقوقشان کسر شود و در راه ساخت این مدارس صرف شود.

این اقدام تحسین‌برانگیز فرهنگیان لرستان، نشان از روحیه ایثار و مسئولیت‌پذیری در میان جامعه معلمان دارد و بار دیگر ثابت می‌کند که آموزش صرفاً یک وظیفه اداری نیست، بلکه رسالتی انسانی و اجتماعی است.

مدرسه‌سازی؛ گامی مشترک در مسیر توسعه پایدار

بنابراین گزارش، طرح ساخت و بازسازی مدارس سنگی، امروز به نهضتی فراگیر تبدیل شده است؛ نهضتی که نهادهای دولتی، بنیادهای خیریه، سازمان‌های برنامه‌ریزی و حتی مردم عادی در آن نقش دارند. از تخصیص بودجه‌های ملی گرفته تا مشارکت داوطلبانه فرهنگیان، همه حاکی از شکل‌گیری یک هم‌افزایی ملی برای تحقق آرزوی کودکان مناطق محروم است.

برخی از این مدارس قرار است تا پایان امسال و تعدادی نیز در سال آینده تحویل داده شوند. اما آنچه اهمیت دارد، تداوم این مسیر و نگاه بلندمدت به عدالت آموزشی است؛ مسیری که آغازش با کلنگ‌زنی در دل کوه‌های لرستان بود و مقصدش، کلاس‌هایی گرم، ایمن و پرامید برای فرزندان ایران.

علاوه بر طرح تخریب و بازسازی مدارس سنگی، استان لرستان در حوزه حذف مدارس کانکسی نیز گام‌هایی برداشته است.

بر اساس اعلام مسئولان، تعداد ۱۷۰ پروژه عمرانی جایگزین مدارس کانکسی هم‌اکنون با پیشرفت فیزیکی حدود ۹۰ درصدی در مراحل پایانی ساخت قرار دارند و طبق برنامه‌ریزی‌ها، تا یک ماه آینده به بهره‌برداری خواهند رسید.

این پروژه‌ها، بخشی از راهبرد کلان توسعه زیرساخت‌های آموزشی در استان لرستان محسوب می‌شوند که با هدف حذف کامل مدارس موقت، پرخطر و فاقد شرایط استاندارد طراحی شده‌اند.

بهره‌برداری از این ۱۷۰ مدرسه، به‌طور قابل‌توجهی سهم مدارس ایمن و دائمی در مناطق روستایی و محروم استان را افزایش خواهد داد.

مدرسه‌سازی، نقطه اتصال مسئولیت، همت و امید

مدرسه‌هایی که امروز در دل کوه، دشت و روستا ساخته می‌شوند، تنها ساختمان نیستند؛ آن‌ها امیدند، آینده‌اند، و نمایانگر باوری عمیق به این اصل که هیچ کودک ایرانی نباید از حق آموزش باکیفیت محروم باشد.

در دورافتاده‌ترین روستاهای کشور، جایی که روزگاری صدای درس خواندن از میان دیوارهای ترک‌خورده سنگی شنیده می‌شد، حالا جای خود را به امید ساخت مدرسه‌های ایمن داده است.

طرح تخریب و نوسازی ۳۰۰ مدرسه سنگی در ۱۷ استان کشور، نقطه شروعی است برای پایان دادن به تبعیض آموزشی و آغاز عصری نو در نظام تعلیم و تربیت کشور.

این نهضت مدرسه‌سازی، اکنون نه‌فقط در قالب بودجه و قرارداد، بلکه در دل تک‌تک کودکانی جاری است که در انتظار صدای زنگ مدرسه‌ای نو، با دیوارهای محکم و پنجره‌های رو به آفتاب ایستاده‌اند.

آرزوی دانش‌آموزی که می‌گوید: «من دوست دارم مدرسه‌م خوشگل‌تر باشه» دیگر یک رؤیا نیست؛ این جمله حالا می‌تواند در صورت همت مضاعف متولیان به واقعیت نزدیک‌تر شود تا نه‌تنها فضای فیزیکی آموزش، بلکه امید به آینده را در دل کودکان این سرزمین زنده نگه دارد.