به گزارش سلامت نیوز به نقل از تسنیم،در حالی که میانگین بارندگی در ایران ۴۰ درصد کمتر از حد نرمال شده و مخازن سدها یکی پس از دیگری خالی می‌شوند، بیش از ۵۰ شهر کشور از جمله تهران در لیست مناطق با تنش آبی شدید قرار گرفته‌اند.

مطابق گزارش‌های رسمی، منابع آب تجدیدپذیر ایران که در دهه ۷۰ خورشیدی حدود ۱۳۲ میلیارد مترمکعب بود، اکنون به زیر ۹۰ میلیارد مترمکعب رسیده است. همزمان، میانگین دمای کشور طی پنج دهه گذشته بیش از ۱.۶ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته که بر شدت تبخیر و خشکی زمین افزوده است.

سدهایی نیمه‌جان و بارانی که نمی‌بارد

• تنها ۴۶ درصد ظرفیت سدهای کشور پُر است.

• ۱۸ سد بزرگ کشور با ذخیره‌ای کمتر از ۲۰ درصد به مرز بی‌آبی رسیده‌اند.

• بارش امسال فقط ۱۴۶ میلی‌متر ثبت شده، یعنی ۴۰ درصد کمتر از سال قبل.

تهران نیز در وضعیت بحرانی به سر می‌برد. کاهش ورودی به سدهای پنج‌گانه و مصرف بی‌رویه، پایتخت را در آستانه کم‌آبی شدید قرار داده است.

نشت شبکه‌، معادل یک سد آبی را هدر می‌دهد

علی شهباز، کارشناس محیط زیست می‌گوید: «۲۲ درصد آب تهران در لوله‌ها هدر می‌رود. اگر حتی نیمی از این نشت‌ها کنترل شود، معادل ظرفیت یک سد بزرگ مثل سد کرج صرفه‌جویی خواهیم داشت.»

او تأکید دارد که در کنار طرح‌های فنی، مردم نیز باید نقش محوری در مدیریت بحران ایفا کنند. از اطلاع‌رسانی دقیق گرفته تا هشدارهای میدانی و کمپین‌های شهری برای اصلاح مصرف.

از کاکائو تا قهوه؛ آب پنهانی که مصرف می‌کنیم

بحران آب فقط در دوش حمام و شیر آشپزخانه خلاصه نمی‌شود. «آب مجازی» نشان می‌دهد که برای تولید بسیاری از مواد غذایی، حجم عظیمی آب مصرف می‌شود:

• هر کیلو کاکائو: ۲۷ هزار لیتر آب

• هر کیلو قهوه: ۲۱ هزار لیتر آب

• هر کیلو گوشت گاو: ۱۵ هزار لیتر آب

• حتی یک فنجان قهوه: ۱۴۰ لیتر آب در کل زنجیره تولید

در مقابل، یک فنجان چای فقط ۱۵ لیتر آب مصرف می‌کند. این ارقام نشان می‌دهد تغییر سبک زندگی و عادت‌های غذایی چقدر می‌تواند به بحران آب کمک کند.

راهکار واقعی: کاهش تقاضا، نه فقط افزایش عرضه

در کنار ۱۹۲ پروژه مقابله با تنش آبی در نقاط مختلف کشور، کارشناسان تأکید دارند:

«تا زمانی که الگوی مصرف آب در خانه‌ها تغییر نکند و مشارکت عمومی به دست نیاید، این طرح‌ها فقط تسکین موقت‌اند.»

مطالعات ثابت کرده‌اند که صرفه‌جویی ۱۵ تا ۲۰ درصدی در مصرف خانگی آب، می‌تواند ایران را از مرز بحران عبور دهد.

بحران آب با شیر بستن و سد ساختن حل نمی‌شود. نیاز به یک بازنگری جدی در حکمرانی منابع، توزیع عادلانه، مهار هدررفت، آموزش عمومی و تغییر سبک زندگی دارد.
در نهایت، نجات آب ایران تنها با اراده جمعی و همدلی واقعی مردم و حاکمیت ممکن است.