خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: آژانس همکاری‌های بین المللی آلمان (GIZ) با بیش از ۴۰ سال حضور در لبنان، پروژه‌هایی در حوزه‌های آموزش، مدیریت آب، ترویج صلح و اشتغال اجرا می‌کند. این فعالیت‌ها بخشی از استراتژی نفوذ نرم آلمان برای تقویت جایگاه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در منطقه هستند.

آژانس همکاری‌های بین‌المللی آلمان (GIZ) از دهه‌ها پیش به نمایندگی از وزارت همکاری اقتصادی و توسعه فدرال آلمان (BMZ) و با حمایت مالی اتحادیه اروپا در لبنان فعالیت می‌کند. این فعالیت‌ها در زمینه‌هایی مانند آموزش حرفه‌ای، مدیریت منابع آب، ترویج صلح و توسعه اجتماعی هستند و با هدف بهبود شرایط زندگی و تقویت ثبات در این کشور بحران‌زده طراحی شده‌اند. با این حال، این اقدامات فراتر از اهداف توسعه‌ای، ابزاری برای نفوذ نرم آلمان هستند که به جلب حمایت افکار عمومی، گسترش همکاری‌های اقتصادی و تقویت جایگاه سیاسی این کشور در غرب آسیا کمک می‌کنند. در بستر بحران‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی لبنان، GIZ از طریق همکاری با نهادهای محلی و بین‌المللی به دنبال ایجاد تغییرات پایدار و ارتقای تصویر آلمان به‌عنوان یک بازیگر مسئول جهانی است.

اهمیت لبنان برای آلمان

لبنان به دلیل موقعیت استراتژیک در غرب آسیا، تنوع فرهنگی و نقش آن به‌عنوان میزبان بزرگ‌ترین جمعیت پناهندگان نسبت به جمعیت خود، برای آلمان اهمیت ویژه‌ای دارد. این کشور بستری برای رقابت ژئوپلیتیکی با قدرت‌هایی مانند چین و ایران فراهم می‌کند و از منظر اقتصادی، بازار بالقوه‌ای برای فناوری‌ها و خدمات آلمانی است. آلمان از طریق پروژه‌های GIZ به دنبال کاهش تنش‌های اجتماعی، جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی به اروپا و ترویج ارزش‌های غربی مانند برابری جنسیتی و توسعه پایدار است. نفوذ نرم از طریق این پروژه‌ها به آلمان امکان می‌دهد تا بدون مداخله مستقیم سیاسی، روابط دوجانبه را تقویت کرده و تصویر مثبتی از خود در میان مردم لبنان ایجاد کند.

فعالیت‌های GIZ در لبنان

تقویت صلح مدنی و گفتگوی اجتماعی

به درخواست وزارت همکاری اقتصادی و توسعه فدرال آلمان (BMZ) و با هزینه ۲,۷۷۴,۵۰۰ یورو (کل پروژه ۵,۳۱۲,۵۵۹ یورو)، GIZ از سال ۲۰۱۷ پروژه سرویس صلح مدنی (CPS) را برای ترویج گفتگو بین گروه‌های جمعیتی و کاهش تنش‌های فرقه‌ای در لبنان اجرا کرده است. این پروژه با شبکه‌سازی سازمان‌های جامعه مدنی و آموزش روش‌های حل منازعات غیرخشونت‌آمیز به مدیریت درگیری‌های اجتماعی کمک می‌کند. این اقدام ضمن تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز، نفوذ نرم آلمان را از طریق ترویج ارزش‌های صلح و دموکراسی گسترش می‌دهد.

بهبود مدیریت نظام آموزشی

به سفارش BMZ و با هزینه ۴,۰۰۰,۰۰۰ یورو، GIZ از سال ۲۰۲۴ پروژه‌ای برای بهبود مدیریت نظام آموزشی لبنان اجرا می‌کند. این پروژه با همکاری وزارت آموزش و پرورش و آموزش عالی بر غیرمتمرکزسازی آموزش، دیجیتالی‌سازی و رفع نابرابری‌های جنسیتی تمرکز دارد. با تقویت ظرفیت‌های نهادی و آموزشی این پروژه به کاهش تنش‌های اجتماعی و ایجاد فرصت‌های برابر کمک کرده و نفوذ نرم آلمان را از طریق ترویج ارزش‌های آموزشی مدرن گسترش می‌دهد.

مدیریت منابع آب و فاضلاب

به درخواست BMZ و با هزینه ۸,۵۰۰,۰۰۰ یورو، GIZ از سال ۲۰۲۱ پروژه‌ای برای بهبود مدیریت آب و فاضلاب در مؤسسات آب منطقه‌ای لبنان اجرا می‌کند. این پروژه با کاهش تلفات آب، توسعه برنامه‌های واکنش اضطراری و بهینه‌سازی مدیریت فاضلاب، به تاب‌آوری زیرساخت‌های آب کمک می‌کند. این اقدام ضمن بهبود خدمات عمومی، نفوذ نرم آلمان را از طریق ارائه فناوری‌های پیشرفته و جلب حمایت افکار عمومی تقویت می‌کند.

ترویج آموزش حرفه‌ای تقاضامحور

به سفارش BMZ و با حمایت مالی ۳,۵۰۰,۰۰۰ یورویی اتحادیه اروپا (کل پروژه ۱۳,۳۰۰,۰۰۰ یورو)، GIZ از سال ۲۰۲۱ آموزش حرفه‌ای مبتنی بر نیاز بازار کار را در لبنان اجرا می‌کند. این پروژه با همکاری وزارت آموزش و پرورش، با توسعه برنامه‌های آموزشی عملی، دیجیتالی‌سازی و همکاری با بخش خصوصی، فرصت‌های شغلی برای جوانان و گروه‌های حاشیه‌نشین را افزایش می‌دهد. این ابتکار ضمن تقویت اقتصاد محلی، نفوذ نرم آلمان را از طریق ترویج مدل‌های آموزشی غربی و ایجاد وابستگی به تخصص آلمانی گسترش می‌دهد.

فعالیت‌های GIZ در لبنان چه اهداف استراتژیک متعددی را دنبال می‌کنند؟

ایجاد بازارهای جدید: پروژه‌های آموزش حرفه‌ای و مدیریت آب، بازارهایی برای فناوری‌ها و خدمات آلمانی به‌ویژه در بخش‌های فناوری آموزشی و زیرساختی ایجاد می‌کنند.

کاهش مهاجرت غیرقانونی: با بهبود فرصت‌های شغلی و آموزش، GIZ به کاهش فشار مهاجرتی به اروپا کمک می‌کند.

رقابت ژئوپلیتیکی: در غرب آسیا، لبنان بستری برای رقابت با قدرت‌هایی مانند چین و ایران است و GIZ به آلمان کمک می‌کند تا جایگاه خود و بلوک غرب را از طریق نفوذ نرم تقویت کند.

ترویج ارزش‌های غربی: پروژه‌های صلح‌سازی و آموزش، ارزش‌هایی مانند دموکراسی، برابری جنسیتی و توسعه پایدار را ترویج می‌کنند که با اهداف سیاست خارجی آلمان هم‌راستا هستند.

ترمیم وجهه تاریخی: این اقدامات به آلمان کمک می‌کنند تا تصویری مسئولانه و صلح‌طلب از خود ارائه دهد و از گذشته تاریخی خود فاصله بگیرد.

نتیجه‌گیری

فعالیت‌های GIZ در لبنان، از صلح‌سازی و آموزش حرفه‌ای تا مدیریت منابع آب، نشان‌دهنده توسعه نفوذ آلمان در این کشور با پوشش توسعه پایدار است. این پروژه‌ها به‌عنوان ابزارهای نفوذ نرم به آلمان کمک می‌کنند تا جایگاه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خود را در خاورمیانه تقویت کند. با ایجاد بازارهای جدید، کاهش مهاجرت غیرقانونی، رقابت با قدرت‌های منطقه‌ای و ترویج ارزش‌های غربی، GIZ به آلمان امکان می‌دهد تا نفوذ خود را به‌صورت غیرمستقیم و پایدار گسترش دهد.