به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، جنگل‌های بلوط استان ایلام، به‌عنوان بخشی از اکوسیستم حساس زاگرس، با تهدیدات بی‌سابقه‌ای مواجه شده‌اند. در سال‌های اخیر، ترکیبی از عوامل طبیعی و انسانی از جمله آلودگی به گیاه نیمه‌انگلی لورانتوس (مخور)، آتش‌سوزی‌های مکرر، و خشکسالی‌های طولانی حیات این جنگل‌ها را به مخاطره انداخته‌اند. جنگل‌های بلوط ایلام با عنوان «عروس زاگرس»، امروز در آستانه نقطه بی‌بازگشت قرار دارند. این میراث دو هزارساله زاگرس نیازمند عزم چندجانبه دولت، دانشگاه‌ها و مردم محلی و تخصیص بودجه اضطراری است. هر تأخیری به معنای عبور از «نقطه بی‌بازگشت» و نابودی اکوسیستمی است که هویت زیستی غرب ایران را تعریف می‌کند.

هر تابستان، جنگل‌های ایلام صحنه نبردِ مرگ و زندگی می‌شود. در تیر ۱۴۰۴، آتش‌ سوزی‌های متعدد در مناطق مختلف استان ایلام چندین هکتار از مزارع و جنگل‌ها را طعمه خود کرد. بیش از ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌ها ناشی از بی‌مبالاتی گردشگران یا تعارضات محلی است. بلوط‌های ایلام در سه جبهه از جمله آتشِ انسان‌ها، تیغِ سودجویان و زهرِ لورانتوس می‌سوزند. هر چند منابع طبیعی اقداماتی را آغاز کرده، اما این تلاش‌ها بدون تجهیزات کافی، بودجه مناسب و عزم ملی ناکافی خواهند بود.

بلوط‌های ایلام فقط درخت نیستند؛ آنها ریه‌های زاگرس و هویت ایران‌ زمین‌اند. نجات‌شان نه یک انتخاب بلکه یک اجبار است. جنگل‌های بلوط ایلام، ریه‌های زاگرس و ۹۰ درصد پوشش جنگلی استان، در محاصره سه تهدید مرگبار از جمله آتش‌سوزی‌های مکرر، هجوم انگل لورانتوس و خشکسالی‌های طولانی‌مدت قرار گرفته. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد درختان هزار ساله‌ای که هر کدام سالانه ۱۲ تن اکسیژن تولید می‌کنند، اکنون با شتابی هشدار دهنده در حال نابودی هستند و اکوسیستم منحصربه ‌فرد غرب ایران را به مرز فروپاشی کشانده است.

 
آلودگی ۱۰۰ هزار هکتار از جنگل‌های ایلام به گیاه انگلی لورانتوس

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام از آلودگی گسترده بخش‌هایی از جنگل‌های این استان به گیاه انگلی لورانتوس خبر داد و اقدامات کنترلی و برخورد با تخلفات را تشریح کرد. 

یاسم خان محمدیان در استان ایلام اظهار کرد: «بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از عرصه‌های جنگلی استان ایلام به گیاه نیمه‌انگلی و آفت «لورانتوس» آلوده شده است. این گیاه با تغذیه از شیره درختان میزبان، به تدریج موجب ضعف و نابودی آنها می‌شود.»

وی درخصوص اقدامات مهار این آفت افزود: «از ابتدای سال جاری تاکنون، عملیات کنترل و پاک سازی لورانتوس در سطحی معادل حدود یک هزار هکتار از جنگل‌های شهرستان‌های سیروان، چرداول و ملکشاهی انجام شده است.»

مدیرکل منابع طبیعی ایلام همچنین به آمار تخلفات و حوادث جنگلی در استان اشاره و تصریح کرد: «از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون، تعداد ۲۱ پرونده در رابطه با قطع غیرمجاز درختان طبق ماده ۴۲ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها در سطح استان تشکیل و جهت رسیدگی به مراجع قضایی و قانونی ارجاع داده شده است.»

وی از وقوع ۳۲ مورد حریق در عرصه‌های منابع طبیعی استان ایلام از اول فروردین ۱۴۰۴ تاکنون خبر داد و گفت: «در این مدت بیش از ۳۹۴ هکتار از جنگل‌ها و مراتع استان طعمه حریق شده است.» خان‌محمدیان بر اهمیت حفاظت از جنگل‌های زاگراس به عنوان سرمایه‌های ملی و حیاتی تأکید کرد و لزوم مشارکت عمومی و هوشیاری بیشتر برای پیشگیری از حریق و گزارش تخلفات را یادآور شد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام از تخصیص و هزینه‌شدن کامل بودجه ۶۵۰ میلیون تومانی سال جاری برای مبارزه با آفت لورانتوس در سه شهرستان خبر داد و تأکید کرد: «حفاظت از عرصه‌های طبیعی تنها با مشارکت عمومی و همکاری بین‌ بخشی ممکن است.» خان‌محمدیان افزود: «کل اعتبار تخصیص‌یافته سال ۱۴۰۴ برای مبارزه با آفت لورانتوس، معادل ۶۵۰ میلیون تومان بوده که به‌طور کامل در شهرستان‌های سیروان، چرداول و ملکشاهی هزینه شده است.» وی با اشاره به کمرنگ‌بودن نقش دستگاه‌های اجرایی در کنترل این آفت، اظهار کرد: «متأسفانه دستگاه‌های دولتی در زمینه مبارزه با لورانتوس همکاری مؤثری با منابع طبیعی استان ندارند و در این حوزه، تنها انجمن‌ها و تشکل‌های مردمی زیست‌محیطی  فعالانه مشارکت کرده‌اند.» 

خان محمدیان عوامل مؤثر در وقوع آتش‌ سوزی‌های گسترده عرصه‌های طبیعی استان طی سال جاری را برشمرد و گفت: «عوامل انسانی به صورت عمدی و یا سهوی، خشکسالی و گرمای بی‌سابقه و پوشش گیاهی متراکم و خشک از مهم‌ترین عوامل آتش‌سوزی در جنگل‌های و عرصه‌های طبیعی است.»

مدیرکل منابع طبیعی ایلام به اقدامات این اداره کل برای مقابله با آتش‌سوزی اشاره کرد و گفت: «افزایش گشت‌زنی و پایش مستمر مناطق بحرانی، استقرار دیده‌بان و نیروهای واکنش سریع و تجهیز دهیاری‌ها و شوراهای روستایی به ابزار اطفای حریق شامل بیل، دمنده، آتش‌کوب از مهم‌ترین اقدامات برای کنترل آتش‌سوزی در سطح جنگل‌های استان بوده است.»

خان‌محمدیان با تأکید بر اینکه حفاظت از منابع طبیعی فراتر از مأموریت یک سازمان است، اظهار کرد: «پاسداری از جنگل‌ها و مراتع در برابر آفات و حریق، نیازمند همدلی عمومی، آگاهی‌بخشی مستمر و تعامل همه‌جانبه‌ی دستگاه‌ها است.» وی تصریح کرد: «بی‌تردید، هر اقدامی که امروز برای حفظ درختان و عرصه‌های ملی انجام شود، میراثی ماندگار برای نسل‌های آینده خواهد بود.»