بررسی‌های به‌عمل آمده در بازه زمانی ۱۶ فروردین تا ۲۵ تیر نشان می‌دهد قیمت چند مدل خودرو وارداتی به‌طور میانگین با کاهش ۱.۱ درصدی مواجه شده است. در این میان، یک مدل خودرو ثبات قیمتی، چهار مدل افت بها و پنج مدل خودرو نیز رشد قیمت را تجربه کرده‌اند.

در شرایطی که پیش‌بینی می‌شد قیمت خودروهای وارداتی با توجه به افزایش تعرفه واردات در بودجه ۱۴۰۴ و جهش نرخ ارز در فروردین‌ماه، با افزایش چشمگیری مواجه شود، اما برخلاف تصورات، بازار خودروهای وارداتی در سال جدید نه تنها رشد بهای چندانی به‌خود ندیده، بلکه بسیاری از خودروها افت قیمت یا ثبات را تجربه کرده‌اند. شاید بتوان درمورد وضعیت بازار در بازه زمانی ۱۶ فروردین‌ماه تاکنون دلایلی را عنوان کرد.

در یک دهه گذشته همواره نرخ ارز به‌عنوان محرک بازار شناخته می‌شد و رابطه خطی بین جهش دلار و قیمت خودرو برقرار بود؛ اما حالا کارشناسان می‌گویند با رشد قیمت دلار، بازار انتظار شوک ناگهانی را ندارد. دلار در بازار آزاد در ابتدای امسال به‌حدود ۱۰۰‌ هزار تومان رسید؛ اما در ادامه با احیای دیپلماسی، نرخ آن وارد کانال ۸۰‌ هزار تومان شد.

با شروع جنگ ۱۲روزه هم قیمت دلار نوسان محدودی داشت که حتی پس از آتش‌بس نیز به‌سرعت به کانال پایین‌تر بازگشت. درواقع هم‌زمان با دومین روز آتش‌بس، فعالان بازار ارز شاهد تداوم روند کاهشی نرخ دلار در بازار آزاد بودند.

قیمت دلار هفته گذشته هم تحت‌تاثیر اخبار مربوط به‌احتمال فعال‌سازی قریب‌الوقوع مکانیزم ماشه مسیر افزایشی را در پیش گرفت؛ اما در پی انتشار این خبر که اروپا فعلا قصد انجام این کار را ندارد، تا حدودی کاهشی شد.

بنابراین درحالی که پیش‌بینی می‌شد با رشد نرخ ارز، قیمت بسیاری از کالاها از جمله خودرو افزایش یابد، در واقعیت با ادامه روند کاهشی در سایه تقویت دیپلماسی، این پیش‌بینی رنگ باخت و حجم معاملات به‌شدت کاهش یافت.

دومین دلیلی که روند بازار خودروهای وارداتی را در سال ‌جاری برخلاف انتظارات رقم زد، آیین‌نامه واردات خودروهای سواری بود که با تاخیر و در میانه روزهای جنگ ابلاغ شد.پیش‌تر آن‌چه پیش‌بینی‌ها درباره رشد قیمت خودروهای وارداتی در سال ۱۴۰۴ را تحت‌تاثیر قرار داده بود، افزایش ۱۰۰ درصدی تعرفه واردات در قانون بودجه بود.

واردات خودرو مانند عرضه از ابتدای امسال تقریبا متوقف بود که دلیل آن هم نبود آیین‌نامه اجرایی واردات است که در قالب قانون بودجه ۱۴۰۴ باید از ابتدای امسال به‌اجرا درمی‌آمد؛ اما خبری از آن نشد. در این بین، گرچه قانون بودجه تعرفه ۱۰۰ درصدی را تعریف کرده بود، اما به‌نظر می‌رسید دولت در حال عقب‌نشینی از آن است.

سرانجام آیین‌نامه در ۲۶ خردادماه و در میانه جنگ از راه رسید. بر اساس این آیین‌نامه، تعرفه واردات خودروهای بنزینی به ۲۰ تا ۱۹۰‌ درصد رسیده است. این آیین‌نامه حقوق ورودی خودرو را کاهش داد و حتی در برخی گروه‌های تعرفه‌ای که بر اساس حجم موتور تقسیم شده‌اند، حقوق ورودی کمتر از میزان سال گذشته در نظر گرفته شده است. نکته حائز اهمیت در این آیین‌نامه کاهش تعرفه خودروهای با حجم موتور کمتر از ۲۵۰۰ سی‌سی است که به ۲۰ تا ۴۰‌ درصد رسیده است.

همین موضوع خط بطلانی بر پیش‌بینی‌های انجام‌شده در سال قبل کشید که بر اساس آن‌ها انتظار می‎‌رفت با افزایش تعرفه واردات، قیمت‌ها نیز با رشد قابل‌توجهی مواجه شوند؛ اما در عمل این اتفاق نیفتاد.

در شرایط فعلی سود بازرگانی انواع خودروهای بنزینی وارداتی و همچنین انواع خودروهای برقی و خودروهای هیبریدی نیز در ۱۴۰۴ اعلام شد. براساس نامه سازمان توسعه تجارت ایران به مرکز نوآوری، هوشمندسازی و امنیت کشور، تعرفه‌های جدید خودرو به این مرکز ابلاغ شد.

در این نامه اشاره شده که طبق تصویب‌نامه هیات وزیران، لازم است این مرکز برای کاهش سود بازرگانی انواع خودرو در سامانه جامع تجارت (و سایر سامانه‌های مرتبط) تا پایان سال ۱۴۰۴ دستور صادر کند.

بر این اساس سود بازرگانی سال ۱۴۰۴ برای خودروهای سواری بنزینی با حجم سیلندر تا ۱۰۰۰ سی‌سی، ۱۶‌ درصد تعیین شده است. همین نرخ برای خودروهای با حجم سیلندر بیشتر از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سی‌سی نیز اعمال می‌شود.

خودروهای با حجم سیلندر بیش از ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی مشمول نرخ ۳۶ درصد، بیش از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی مشمول نرخ ۱۵۱ درصد، ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سی‌سی ۱۷۶ درصد و خودروهای بنزینی با حجم سیلندر بیش از ۳۰۰۰ سی‌سی با نرخ ۱۸۶‌ درصد سود بازرگانی روبه‌رو هستند. در بخش خودروهای سواری هیبریدی، نرخ سود بازرگانی برای تمام خودروها با حجم سیلندر تا ۲۵۰۰ سی‌سی برابر با ۱۱‌ درصد است که این نرخ به‌طور یکسان برای تمامی حجم‌های موتور در گروه خودروهای هیبریدی منظور شده است.

ریزش قیمت‌ها ادامه دارد

خودروهای داخلی روز گذشته افت بهای یک تا ۱۶ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که ساینا S اتومات (۱۴۰۴) با ۱۶ میلیون‌تومان کاهش ۶۳۲ میلیون‌تومان، کارون (پادرا دوکابین) (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۱۴۰ میلیون‌تومان، ری‌را (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۶۳۵ میلیون‌تومان، نیسان دوگانه آپشنال (دریچه‌سیمی) (۱۴۰۳) با ۴ میلیون‌تومان کاهش ۸۱۴ میلیون‌تومان و شاهین اتومات (۱۴۰۴) با ۳ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۲ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.

همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۱۰ تا ۳۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که فیدلیتی پرستیژ ۵ نفره (۱۴۰۴) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ ‌میلیارد و ۲۵۰ میلیون‌تومان، فونیکس آریزو ۸ اکسلنت (۱۴۰۴) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ میلیارد و ۹۸۰ میلیون‌تومان، فیدلیتی پرستیژ ۷ نفره (۱۴۰۴) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ ‌میلیارد و ۳۸۰ میلیون‌تومان، هایما S۵ (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۷۸۰ میلیون‌تومان و فونیکس تیگو ۸ پرومکس اکسلنت (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ ‌میلیارد و ۵۸۰ میلیون‌تومان خرید و فروش شدند.

از طرفی در میان خودروهای وارداتی شاهد افت بهای ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که ارزش هیوندای کونا (۲۰۲۵) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ ‌میلیارد و ۷۵۰ میلیون‌تومان، نیسان ترا ۲۰۰۰ سی‌سی توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۴ میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان و هونگچی H۵ (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان رسید.