طب ایرانی؛ الگوی طبابت نوین در جهان
اقتصاد ایران: قدمت «طب سنتی» در ایران، به هزاران سال قبل باز می گردد، به طوری که یونانی ها، طب را از ایرانی ها آموخته اند. همین نکته برای پی بردن به اهمیت و جایگاه طب سنتی در نظام سلامت کافی است.
به گزارش خبرنگار مهر، ۲۵ تیر ماه روز ملی «طب سنتی» نامگذاری شده است.
طب سنتی ایران، یک مکتب طبی کامل و پویا است که جهان را به عنوان نظام احسن و آفریده خالق حکیم مینگرد و پزشک را از بابت تسلط و احاطه او به علوم مختلف و درک صحیح او از جهان هستی حکیم نامیده است. ریشههای مکتب طب سنتی ایران به بیش از سه هزار سال قبل میرسد.
ستارگان طب سنتی ایران مانند ابن سینا، رازی، علی بن عباس اهوازی، ابن ابی الصادق نیشابوری، سید اسماعیل جرجانی و عماد الدین محمود شیرازی حدود هشت قرن هدایت دانشگاههای طب در غرب و شرق را بر عهده داشتند. دکتر «نورمن هاوارد جونز» در مجله سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۷۲ مینویسد: مهمترین مؤلف کتابهای طبی در اسلام ابو علی الحسین ابن سینا است. کتاب طبی او به مدت ۵۰۰ سال در دانشکدههای پزشکی اروپا و آسیا تدریس می شده است.
محسن ناصری عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی، با اشاره به ریشههای علمی طب سنتی در آثار ابن سینا، بر نقش مهم پیشگیری در حفظ سلامت تأکید کرد و خواستار توجه جدی وزارت بهداشت به آموزش نظاممند طب ایرانی شد.
این متخصص طب سنتی، با بیان اینکه ۸۰ درصد از آموزههای طب سنتی ناظر بر پیشگیری است، گفت: طب سنتی اصیل ما بر پایه سلامت بنا شده و اگر افراد دستورات ساده آن را رعایت کنند، اصولاً بیمار نمیشوند.
وی با انتقاد از کمبود متخصص طب ایرانی در کشور، افزود: در حال حاضر تنها حدود ۶۰۰ پزشک دوره تخصصی طب ایرانی را طی کردهاند که بسیاری از آنها وارد مشاغل دیگر شدهاند.
ناصری، خواستار توسعه آموزش طب سنتی از مسیرهای رسمی شد و گفت: برای گسترش صحیح طب سنتی، باید تربیت پزشک عمومی آشنا به مبانی این طب در دستور کار قرار گیرد، همانگونه که کشورهای توسعهیافتهای مثل چین و آلمان نیز این مسیر را دنبال کردهاند.
در همین حال، سید مجید غضنفری عضو هیئت مدیره انجمن علمی طب سنتی ایران، اظهار داشت: استانداردسازی داروهای گیاهی با تکیه بر مستندات تاریخی و پژوهشهای بالینی، میتواند ایران را به قطب تولید داروهای طبیعی در منطقه تبدیل کند.
وی به نقش «طب تلفیقی» در کاهش هزینههای درمان و افزایش دسترسی به خدمات سلامت اشاره کرد و افزود: تلفیق هوشمندانه طب رایج با ظرفیتهای درمانی طب ایرانی، نه تنها میتواند بار مالی نظام سلامت را کاهش دهد، بلکه امکان ارائه خدمات جامعتر و شخصیسازی شده به بیماران را در سراسر کشور فراهم میآورد. این رویکرد به ویژه در حوزه بیماریهای مزمن و پیشگیری از بیماریها میتواند تحولی اساسی ایجاد کند.
دبیر انجمن علمی طب سنتی ایران خاطرنشان کرد: تجربیات موفق جهانی نشان داده است که نظامهای سلامت با بهرهگیری از طب تلفیقی، هم در بعد اقتصادی و هم در بعد کیفیت خدمات به نتایج مطلوبی دست یافتهاند. ما در ایران نیز با تکیه بر این الگو میتوانیم گامهای بلندی در ارتقای شاخصهای سلامت برداریم.
از سال ۱۳۸۶ اولین گروه پزشکی تخصصی طب سنتی به دانشگاه وارد شدند و به طور رسمی طب سنتی به صورت آکادمیک به پزشکان تدریس شد. با توجه به اینکه ظرفیتهای طب سنتی بسیار بیشتر از آن چیزی است که در حال حاضر ارائه میشود باید قبول کنیم که هنوز به جایگاه مطلوبی که باید قرار گیریم، نرسیدهایم.
با توجه به اقبال عمومی در دهههای اخیر و مهمتر از آن توجه جامعه تخصصی و پزشکان به مکتب طب سنتی ایرانی، لازم است که در تمام سطوح، هم از سیاست گذاری، برنامهریزی، قانون گذاری و اجرا بازبینی و آسیب شناسی شود تا چالشهای مربوط به ارتقا جایگاه طب ایرانی شناسایی و برطرف شود.
نفیسه حسینی یکتا مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت، با بیان این مطلب که مردم ما به استفاده از طب سنتی و مکمل اقبال دارند، گفت: استفاده از طب سنتی، خواست عمومی جامعه است؛ زیرا کنار هم قرار گرفتن این دو روش درمانی به توفیقات بیشتری در درمان و پیشگیری منجر میشود و لذا در ایران نیز استفاده منطقی از طب سنتی و مکمل در کنار طب رایج برای ارتقای سلامت جامعه پیگیری میشود.
وی با بیان اینکه ظرفیتی از طب سنتی را داریم که با یک نگاه علمی و منطقی میتوان از آن بهره گرفت، خاطرنشان کرد: ما به دنبال استفاده بهینه، منطقی و روش مند از ظرفیت طب ایرانی در کشورمان در کنار طب رایج، در امر پیشگیری و درمان برای کمک به ارتقا سطح سلامت جامعه هستیم.