دموکراسی ترکیه ۹ سال پس از کودتای فتح الله گولن

اقتصاد ایران: ۹ سال پس از کودتای نافرجام در ترکیه، منتقدین اردوغان می‌گویند: با وجود برچیده شدن بساط کودتاگرانه فتح الله گولن و شاگردان او و همچنین با وجود انحلال پ.ک.ک، دموکراسی ترکیه حال و روز بهتری پیدا نکرده است.

- اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، امروز دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه در ترکیه، نهمین سالگرد شکست کودتای شاگردان فتح الله گولن را جشن می گیرد.

گروه گولن که در آغاز دوران تاسیس آکپارتی، حامی اردوغان بود، بعدها به دشمنی بزرگ تبدیل شد. این گروه  به نام «جنبش خدمت» در اغلب کشورهای جهان فعال بود و یک امپراطوری مالی و اطلاعاتی بزرگ به وجود آورده بود. به نحوی که تنها در ترکیه، بیش از 18 هزار واحد املاک و مستغلات گولن، توسط دولت مصادره شد.

کشور ترکیه ,
جراید نزدیک به حزب حاکم ترکیه، با آب و تاب بسیار و با شعارهای اغراق آمیز سراغ این موضوع رفته اند.

روزنامه آکشام چاپ آنکارا در این مورد نوشته است: ملتی که در 15 ژوئیه 2016 با جانفشانی در برابر تانک‌ها ایستاد و از میهن خود دفاع کرد، راه را برای «ترکیه عاری از  ترور» و «قرنِ ترکیه» هموار کرد. رئیس جمهور اردوغان، با اعلام هدف جدید و تاریخی «منطقه عاری از ترور»، چشم انداز جدیدی را برای کشور ارائه داد. میلیون‌ها نفر در 15 جولای به فراخوان رئیس جمهور رجب طیب اردوغان به خیابان‌ها آمدند و با تقدیم 252 شهید از استقلال، میهن و کشور خود دفاع کردند. پانزدهم جولای نقطه عطف رستاخیز یک ملت شد. ترکیه بار دیگر به سوی آینده‌ای روشن گام برداشته است.

کشور ترکیه ,

بسیاری از رسانه‌های نزدیک به اردوغان، هنوز هم معتقدند که کودتای سال 2016 میلادی در ترکیه، برنامه مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی بود. اما شواهدی در مورد صحت این ادعا ارائه نشد و کشیش برونسون آمریکایی که به عنوان مظنون دستگیر شده بود، بعدها به درخواست ترامپ، آزاد و به آمریکا بازگردانده شد.

از آن زمان تاکنون، تیم سیاست خارجی و امنیت ملی نهاد ریاست جمهوری ترکیه، تلاش کرده تا با جذب همکاری دولت‌های جهان، به فعالیت شاگردان گولن در مدارس و آموزشگاه‌هایی در 135 کشور جهان خاتمه دهد. اماگولنی‌ها، هنوز هم در چندین کشور جهان فعال هستند و به عنوان مثال، در 7 ایالت آمریکا، شاگردان گولن همچنان در حال فعالیت هستند و صدها چهره فراری مهم گروه گولن با هویت‌های جعلی در کشورهای مختلف، زندگی می‌کنند.

گولن مُرد، خشم اردوغان فروننشست

سالگرد کودتا، امسال در ترکیه و به ویژه برای دولت اردوغان، معنای خاصی دارد. چرا که فتح الله گولن خطیب و روحانی خارج نشین مسئول کودتای مزبور در پنسیلوانیای آمریکا پس از یک دوره بیماری مُرد و در داخل ترکیه نیز، گروه تروریستی پ.ک.ک پس از نیم قرن ستیز، تشکیلات حزبی خود را منحل کرده و سلاح هایش را داخل آتشدان انداخته است.

با این حال، هنوز هم در سپهر سیاسی ترکیه، نمی توان نشانه هایی از یک حکمرانی عادلانه و دموکراتیک مشاهده کرد که تهدیدات کودتاگران و تروریست ها را پشت سر گذاشته و وارد دوران ثبات و توسعه شده باشد. آن هم در شرایطی که به موازات بحران فراگیر اقتصادی در ترکیه، دوقطبی سیاسی – اجتماعی و حملات مکرر دولت به سران احزاب مخالف ادامه دارد.

به همین خاطر منتقدین اردوغان می گویند: با وجود برچیده شدن بساط کودتاگرانه فتح الله گولن و شاگردان او و همچنین با وجود انحلال پ.ک.ک، دموکراسی ترکیه حال و روز بهتری پیدا نکرده است.

یک ابهام بزرگ

یکی دیگر از موضوعات بسیار مهم درباره ابعاد پیدا و پنهان کودتای شاگردان گولن، این است که در این ماجرا، فقط دو رکن نظامی و اداری نفوذی های کودتاگر زندانی و محاکمه شدند و هیچگاه هویت مقامات سیاسی مرتبط با این جریان، افشا نشد.

کشور ترکیه ,
پس از کودتا، بیش از دویست هزار نفر از افسران، کارمندان عالیرتبه، قضات، معلمین، استادان دانشگاه، مهندسین و اصناف و گروه های دیگر به عنوان دو ستون نظامی – اجرایی تشکیلات گولن، در نهادها و وزارتخانه های مختلف، دستگیر، اخراج و زندانی شدند.

ولی دولت اردوغان، هیچگاه اعلام نکرد که اصلی ترین نفوذی های گروه گولن در نهاد سیاست و به ویژه در حزب عدالت و توسعه چه کسانی بودند.

بسیاری از سران احزاب مخالف اردوغان، بارها خواهان روشنگری درباره این موضوع شده اند اما این سوال هنوز هم بی جواب باقی مانده است.

کارشناسان امنیتی بر این باورند که نفوذ دستگاه گولن در حزب اردوغان، آن قدر گسترده و عمیق بوده که اگر قرار بر افشا و اخراج بود، بخش مهمی از کادرهای برجسته حزب حاکم، باید با دنیای سیاست خداحافظی می کردند.

آن شبِ عجیب

هدف اصلی کودتای نافرجام فتح الله گولن یا «فتو» در 15 ژوئیه 2016 میلادی، تغییر رژیم، دستگیری و محاکمه اردوغان و استیلای دولتی متشکل از شاگردان فتح الله گولن و ژنرال های همدست آنها بود.

با آن که در نمونه هایی همچون کودتاهای سال 1960 میلادی و 1980 میلادی، ژنرال های به پیروزی رسیده بودند، در سال 2016 این قاعده تکرار نشد و صدها هزار نفر از محافظه کاران طرفدار اردوغان، به درخواست او به میادین و خیابان ها آمده و در برابر تانک ها و نفربرها بر زمین دراز کشیدند. به همین خاطر، تنها ظرف مدت چند ساعت، کودتا شکست خورد. 

کشور ترکیه ,
خواندن آمار دستگیرشدگان آن کودتا، هنوز هم حیرت برانگیز است. بیایید یک بار دیگر شغل و عناوین آن دستگیرشدگان را مرور کنیم:
216 نفر ژنرال.
11043 نفر افسر عالی‌رتبه ارتش و ژاندارمری.
 43818 نفر افسر پلیس.
 15182 نفر درجه دار.
39 هزار نفر کارمند اداری نیروهای مسلح.

3774 نفر قاضی.
1314 نفر دادستان.

34 نفر فرماندار و استاندار.
154 نفر معاون فرماندار.
 35 نفر بازرس وزارت کشور.
532 نفر بخشدار و 259 هزار نفر مظنون در سایر نهادها و گروه‌ها.

در این 9 سال که از کودتای نافرجام سپری شده، جمعاً 113 هزار و 837 نفر از 391 هزار مظنون بازداشت شده، زندانی شدند. این یک رکورد بی سابقه در تاریخ دستگاه قضای ترکیه بوده است.

اما نکته عجیب اینجاست که هنوز هم گهگاه در بدنه نیروهای مسلح ترکیه و حتی در برخی ادارات و وزارتخانه های حساس ترکیه، هر چند وقت یک بار، افرادی به اتهام ارتباط با گولن دستگیر می شوند و چنین چیزی نشان دهنده این است که برخی از گولنی ها در اختفا و تداوم نفوذ، موفق عمل کرده اند.

دولت اردوغان و دوران پساکودتا

حتی مخالفین دوآتشه اردوغان نیز در شب کودتا، از دولت حمایت کرده و کودتا را به عنوان حمله ای بیشرمانه به دموکراسی و اراده رای دهندگان، محکوم کردند. اما واقعیت این است که پس از آن کودتای نافرجام، فضای سیاسی – اجتماعی ترکیه و دموکراسی این کشور، شرایط بهتر و باثبات تری را تجربه نکرد. چرا که پس از آن دوران، مهمترین اقدامات حزب عدالت و توسعه در حوزه های مختلف، به این شکل بود:

استخدام هزاران هوادار حزب عدالت و توسعه به عنوان دادستان و قاضی که فاقد تجربه بودند و صرفاً با داشتن مدرک لیسانس حقوق به محاکم قضایی رفتند و قوه قضاییه عملاً به تصرف دولت درآمد.

سوء ظن گسترده در نهادها و ادارات و ارتقای اختیارات استاندارها برای مدتی طولانی.
پاکسازی پلیس، میت و نیروهای مسلح به نفع حزب حاکم.
استفاده از شرایط، به منظور هموارسازی راه تغییر ساختار سیاسی – اجرایی ترکیه از پارلمانی به ریاستی و افزایش اختیارات رئیس جمهور.
خریداری ده ها روزنامه و شبکه تلویزیونی مستقل بخش خصوصی توسط پیمانکاران طرفدار دولت و انسداد فضای سیاسی و سلب آزادی بیان.

اینها تنها مجموعه ای از اقدامات بود و در مقاطع بعدی نیز، حزب حاکم، با عزل و زندانی کردن ده ها شهردار و طرح اتهام علیه سیاستمداران حزب حاکم، انسداد سیاسی را عمیق تر کرد.

انتهای پیام/

نظرات کاربران

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

نرخ ارز

عنوان عنوان قیمت قیمت تغییر تغییر نمودار نمودار
دلار خرید 24759 0 (0%)
یورو خرید 28235 0 (0%)
درهم خرید 6741 0 (0%)
دلار فروش 24984 0 (0%)
یورو فروش 28492 0 (0%)
درهم فروش 6803 0 (0%)
عنوان عنوان قیمت قیمت تغییر تغییر نمودار نمودار
دلار 285000 0.00 (0%)
یورو 300325 0.00 (0%)
درهم امارات 77604 0 (0%)
یوآن چین 41133 0 (0%)
لیر ترکیه 16977 0 (0%)
ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ