به گزارش خبرنگار مهر، به‌رغم حملات روانی و تبلیغات رسانه‌ای دشمن با محوریت فلج‌کردن اقتصاد نفتی ایران، آمار رسمی وزارت نفت و رصد بازارهای جهانی گویای آن است که در طول جنگ ۱۲ روزه، نه تنها تولید نفت ایران دچار کاهش نشد، بلکه ظرفیت تولید و صادرات هم افزایش یافت. تحلیل‌گران معتقدند سبد صادرات نفت ایران در همین بازه زمانی توسعه یافته و برخی میادین کلیدی حتی با رشد تولید روزانه همراه شدند. گزارش‌های پالایشگاه‌ها و شرکت ملی نفت ایران نیز حاکی از ثبت رکوردهای تازه‌ای در صادرات نفت خام است؛ دستاوردی که بازارهای جهانی را نسبت به ثبات عرضه ایران مطمئن‌تر از گذشته ساخت.

تاب‌آوری زیرساخت‌ها و موفقیت مدیریت بحران

از اولین ساعات درگیری و تهدید، ستاد مدیریت بحران وزارت نفت با بسیج نیروهای خبره، عملیات حفاظت و نگهداری از تأسیسات کلیدی را در بالاترین سطح اجرا کرد. این اقدامات پیشگیرانه مانع بروز کوچک‌ترین آسیب به زیرساخت‌های حیاتی شد. کارشناسان معتقدند تجربه سال‌های اخیر در باب پدافند غیرعامل و توسعه فناوری‌های داخلی ضامن دوام و استمرار عملیات شد. طبق نظر متخصصان حوزه انرژی، اعتماد به شرکت‌های دانش‌بنیان و تجهیز واحدها به فناوری‌های جدید داخلی، نقش جدی در عبور بدون خسارت صنعت از بحران اخیر ایفا کرد.

افزایش تولید نفت در سایه تحریم و تهدید

یکی از ابعاد مهم گزارش امسال، افزایش نرخ تولید روزانه نفت ایران است. بر خلاف انتظار بسیاری از کارشناسان خارجی که کاهش تولید را پیش‌بینی می‌کردند، وزارت نفت ایران موفق شد با اتکا به برنامه‌های از پیش تعیین‌شده، تولید نفت خام و میعانات را دست کم ۵ درصد بیشتر از برنامه مصوب سال قبل حفظ کند. این دستاورد مهم در شرایطی حاصل شد که بسیاری از کشورهای منطقه، تحت تأثیر فضای امنیتی و جنگ روانی، حتی کاهش تولید داشتند. ایران با فعال‌سازی پالایشگاه‌های کوچک‌تر و جابه‌جایی هوشمندانه انتقال نفت، به هیچ واردکننده‌ای پاسخ منفی نداد و حتی مشتریان جدیدی را نیز جذب نمود.

نقش فناوری و بومی‌سازی در موفقیت صنعت نفت

تحلیل‌گران حوزه انرژی بر این باورند که تکیه بر فناوری بومی، دانش داخلی و تربیت نیروهای متخصص از عواملی بود که توانست صنعت نفت را در برابر بحران مقاوم نگاه دارد. استفاده گسترده از سامانه‌های نظارتی، سیستم‌های هشدار سریع و بهره‌گیری از استارتاپ‌های صنعتی موجب شد تعمیرات فوری و تأمین قطعات بومی به‌سرعت انجام شود و زنجیره تولید به هیچ وجه متوقف نشود. در بخش انتقال نفت نیز، بکارگیری خطوط و مسیرهای جایگزین صادرات باعث شد فشار بر یک مسیر خاص وجود نداشته و امنیت صادرات حفظ شود.

حفظ ثبات مالی کشور در دوران جنگ

از نگاه اقتصادی، استمرار صادرات و افزایش تولید، نقشی غیرقابل انکار در مدیریت بازار ارز و تأمین درآمدهای ارزی کشور داشته است. بر مبنای سنجش وضعیت ارزی کشور به وسیله مراجع مستقل، عملکرد موفق صنعت نفت موجب شد نوسان قیمت ارز به حداقل برسد و نگرانی فعالان اقتصادی و بازار کاهش یابد. همچنین، تولید پایدار انرژی برای صنایع داخلی و مشتریان خارجی از رکود و وقفه در خط تولید کارخانه‌های بزرگ کشور جلوگیری به عمل آورد.

تقویت جایگاه ایران در بازار جهانی انرژی

صادرات نفت ایران نه تنها متوقف نشد بلکه با جذب مشتریان جدید همراه شد. این مسئله استقبال بازارهای جهانی و افزایش قیمت نفت ایران را در پی داشت و برخی تحلیل‌گران معتقدند سهم ایران از بازار انرژی منطقه‌ای طی این روزها افزایش نسبتاً محسوسی داشته است. به گفته یکی از کارشناسان با تجربه انرژی، این رویداد، «یک پیام روشن برای رقبا و دشمنان بود که ایران بدون تردید بازیگر تعیین‌کننده امنیت انرژی منطقه و جهان باقی خواهد ماند.»

افزایش اعتماد عمومی و پیام‌های منطقه‌ای موفقیت

روایت موفقیت صنعت نفت در بحران جنگ، به عنوان یک نقطه قوت و موتور امیدبخشی داخلی مطرح شد. رسانه‌ها و افکار عمومی این رویداد را «سربلندی ملی» و نشانه بلوغ مدیریتی صنعت نفت ایران ارزیابی کردند. همزمان موفقیت ایران پیام روشنی به کشورهای منطقه و بازیگران جهانی داشت: امنیت و ثبات صنعت انرژی ایران بالاتر از حد تصور دشمنان است و هر تلاشی برای اخلال، صرفاً به ثبات و عزم بیشتر ایران منجر خواهد شد.

در مجموع، صنعت نفت ایران در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ خود، توانست از آزمونی بزرگ عبور کند؛ آزمونی که نتیجه آن برای معادلات اقتصادی و سیاسی منطقه تعیین‌کننده بود. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند حرکت در مسیر تقویت فناوری‌های بومی، تدوین سناریوهای مختلف پدافندی و سرمایه‌گذاری بر امنیت زیرساخت‌های کلیدی، همچنان در صدر اولویت‌ها باشد. افق آینده صنعت نفت ایران با این عیار جدید ثبات و قدرت، روشن‌تر از گذشته پیش‌بینی می‌شود.