عاشورای خاکی؛ آیین «گلگیران» بیجار گروس تابلویی از عشق و ارادت بیریا
اقتصاد ایران: بیجار-در روزی که آسمان هم اشک میریزد، مردان و جوانان بیجار گروس با خاک و گل، تن برهنه را سپر عزای حسین (ع) میکنند، آئینی که در اوج سادگی، عمیقترین جلوههای عشق و دلدادگی را روایت میکند.
خبرگزاری مهر، گروه استانها: در روز عاشورا، آفتاب هنوز از پشت کوههای دیار گروس سر نزده که صدای طبلها و نوای سوزناک نوحهها از دل کوچهپسکوچههای بیجار برمیخیزد.
شهر در سکوتی غمزده فرو رفته و مردم با دلهایی مملو از اندوه، خود را برای یکی از خاصترین و کهنترین آئینهای عزاداری آماده میکنند؛ آئینی که به «گلگیران» شهرت دارد و سالهاست نسل به نسل، در دل خاک و اشک ادامه یافته است.
مردان بیجاری از ساعات اولیه صبح عاشورا، دیگهای بزرگ خاک رس را آماده میکنند.
گلهایی نرم، قهوهایرنگ و بیبو که با آب چشمهها و گلاب ناب آمیخته شدهاند، در سطلهایی کنار حسینیهها و مساجد شهر صف کشیدهاند.
بغضی که با یاحسین فروکش میکند
جوانان پیراهن از تن درمیآورند، بدنها را با گل میپوشانند و در دل هوای خنک کوهستان، بغضشان را با «یا حسین» فریاد میزنند.
در این آئین که ریشه در فرهنگ کهن گروس دارد، گل نهتنها نمادی از خاک کربلاست، بلکه تصویری از خضوع و خاکساری عزاداران در برابر عظمت حماسه عاشوراست.
گلها خشک میشوند، ترک میخورند، و هر ترک، گویی زخمیست بر تن رنجور تاریخ.
جوانان اینجا همراه والدین میشوند و دل در گرو حسین میگذارند و جلوههایی از ارادت به حسین را به تصویر میکشند.
«یاحسین» در این روز پرشور شعار زبان و دلهای همه عزاداران میشود و همه حاضران بیجاری در آئین گل گیران ارادت خود را به سرور و سالار شهیدان به نمایش میگذارند.
رسمی ماندگار از زمان قاجار
حاج قربانعلی سهرابی، یکی از پیرغلامان حسینی در بیجار، در گفتوگو با خبرنگار مهر میگوید: پدرم میگفت این رسم از زمان قاجار در بیجار رواج داشته است.
وی اضافه کرد: ارادت به امام حسین قرنها است که در دل مردمان بوده و هست و هیچگاه فروکش نخواهد کرد.
وی اعلام کرد: گل یعنی خاک کربلا، ما با این خاک عزادار میشویم و خودم چهل سال است که در این آئین شرکت میکنم، حتی یک عاشورا هم جا ننداختم.
این پیرغلام بیجاری اضافه کرد: حضور در چنین آئینهایی باید به نسلهای بعدی منتقل شود و سنتهای دیرینه همچنان پابرجا باشد.
وی حضور نوجوانان و جوانان در مراسم عاشورای امسال را پرشور خواند و ارادت قلبی نسل جوان به امام حسین را ارزشمند توصیف کرد.
اینجا نوجوانانی هم هستند که از صبح در مراسم گل گیران حاضر شدهاند و با پخش نذری ارادت خود را به شکلی دیگر به امام حسین (ع) نمایش میدهند.
یکی با شربت و دیگری با آب هندوانه همگی همراه و همدل شدهاند تا عاشقانه در کنار هم حماسه دیگری از عاشورای حسینی را به تصویر بکشند.
آئین گلگیران روضهای با تن خاکی
آئین گلگیران، تنها یک نمایش نیست؛ روضهایست که با تن خاکی، اشک واقعی و صدای بغضآلود زنجیرزنان معنا میگیرد. حرکتی که با حضور کودکان، نوجوانان و سالخوردگان، پیوندی نسلی میسازد بین گذشتهای عاشق و آیندهای امیدوار به ادامه راه.
با نزدیک شدن ظهر عاشورا، دستههای عزاداری به حسینیهها و میادین اصلی شهر میرسند.
صدای «یا حسین» تا دل کوههای اطراف میپیچد و مردان گِلی، در دل هیاهوی ماتم، در سکوت دلشان نجوا میکنند: «ای پسر فاطمه، ما را هم بپذیر…»