به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در روزهای گذشته، منطقه شاهد یکی از خطرناک‌ترین و حساس‌ترین رویارویی‌های نظامی در سطح خاورمیانه بود؛ که در قالب تجاوز اسرائیل ـ آمریکا به جمهوری اسلامی ایران به‌مدت 12 روز ادامه یافت. با توقف عملیات نظامی، پرسش بنیادینی ذهن تصمیم‌سازان و تحلیل‌گران را به خود مشغول کرد: چه کسی پیروز شد؟ و چه کسی شکست خورد؟

پاسخ به این پرسش نباید بر پایه آرزوها و احساسات باشد، بلکه باید بر اساس سنجش اهداف اعلام‌شده تجاوز و میزان تحقق آن‌ها، در برابر خساراتی که هر دو طرف متحمل شدند، باشد. در این راستا می‌توان به 10 هدف راهبردی و تاکتیکی که واشنگتن و تل‌آویو برای این تجاوز نظامی تعیین کرده بودند، اشاره کرد و آن‌ها را با آنچه در عمل به وقوع پیوست، مقایسه نمود:

1. سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران و تأسیس حکومتی غرب‌گرا و هم‌پیمان با اسرائیل، مشابه برخی نظام‌های عربی،

2. ایجاد هرج‌ومرج سیاسی و اجتماعی، و تحریک حرکت‌های داخلی برای فروپاشی دولت و نهادهای آن از درون،

3. تجزیه ایران به دولت‌ها یا واحدهایی مبتنی بر قومیت و مذهب،

4. تهدید مقام معظم رهبری به ترور،

5. فروپاشی ساختار نظامی و حذف فرماندهان مؤثر در سپاه پاسداران و ارتش،

6. تخریب زیرساخت‌های حیاتی شامل انرژی، پل‌ها، مؤسسات مالی و مراکز تحقیقاتی،

7. نابودی پروژه هسته‌ای ایران، به صفر رساندن اورانیوم غنی‌شده، و جلوگیری کامل از ادامه غنی‌سازی،

8. نابودی توان موشکی دوربرد ایران،

9. هدف قرار دادن تأسیسات و کارخانه‌های نظامی، به‌ویژه آن‌هایی که ماهیت راهبردی دارند،

10. نابودی طرح منطقه‌ای ایران که در قالب محور مقاومت تجلی یافته است.

اما این تجاوز اسرائیلی ـ آمریکایی تا چه اندازه توانست به اهداف ده‌گانه فوق دست یابد؟ داده‌ها نشان می‌دهند که هیچ‌یک از این اهداف به‌طور کامل یا حتی نسبی محقق نشده است:

1. نظام جمهوری اسلامی سقوط نکرد، بلکه از این جنگ با قدرت بیشتری بیرون آمد.

2. جامعه ایران با انسجام و مصونیت بیشتری از جنگ خارج شد، هیچ‌گونه هرج‌ومرجی به وقوع نپیوست؛ بلکه خیلى از مخالفان نظام جمهوری اسلامی نیز در کلام و عمل در کنار نظام ایستادند و ملت ایران همبستگی کم‌سابقه‌ای با دولت و رهبری از خود به نمایش گذاشت.

3. هیچ‌گونه حرکت تجزیه‌طلبانه‌ای رخ نداد؛ بلکه قومیت‌ها و مذاهب مختلف حمایت چشمگیری از وحدت کشور و امنیت ملی نشان دادند.

4. مقام معظم رهبری همچنان در رأس نظام باقی ماند، و تمام رهبران دینی، سیاسی و نظامی نیز بدون وقفه به کار خود ادامه دادند.

5. هیچ بخشی از ساختار نظامی فرو نپاشید و بجز شهادت 21 نفر از فرماندهان عالی رتبه سپاه و زخمی شدن تعدادى دیگر که عمدتا در همان ساعات نخست عملیات تروریستی رژیم صهیونیستی به ثبت رسید، ساختار تصمیم گیری در ایران به سرعت دست به ترمیم خود زد.

6. زیرساخت‌ها آسیب جدی ندیدند، و شهرداری تهران اعلام کرد بازسازی ساختمان‌های آسیب‌دیده مسکونی و دولتی ظرف چند ماه انجام خواهد شد.

7. پروژه هسته‌ای ایران متوقف نشد؛ با وجود آسیب دیدن سه مرکز، نُه مرکز دیگر سالم باقی ماند و تمام ذخایر اورانیوم غنی‌شده، از جمله 420 کیلوگرم با غنای 60٪ حفظ شد و حتی یک روز هم غنی‌سازی متوقف نشد. همچنین اگرچه ایران ده دانشمند هسته‌ای خود را از دست داد، صدها دانشمند دیگر همچنان به کار خود ادامه می‌دهند.

8. توان موشکی ایران همچنان فعال و عملیاتی است؛ تنها 600 موشک دوربرد از مجموع 25 هزار موشک استفاده شد، یعنی کمتر از 3٪ زرادخانه ایران.

9. خسارت قابل توجهی به تأسیسات نظامی وارد نشد؛ همچنانکه برآوردها حاکی از آن است که تنها 1٪ از کل توان دفاعی ایران آسیب دیده است.

10. محور مقاومت یا "محور شیعی منطقه‌ای" با اعتمادبه‌نفس و پویایی بیشتری از جنگ بیرون آمد؛ گروه‌ها و پایگاه‌های آن در عراق، لبنان، یمن و سایر کشورها شاهد احیای گفتمان و حضور مردمی چشمگیری بودند. در مقابل، دشمنان محور مقاومت دچار یأس و شکست روانی شدند؛ در حالی که روزهای جنگ را با امید به فروپاشی محور مقاومت سپری می‌کردند و طرفداران آن را به نابودی تهدید می‌نمودند.

در مقابل، اسرائیل و ایالات متحده با خسارات کیفی و مهمی مواجه شدند، از جمله:

1. شکست در تحقق اهدافی که از سال 1375 در تلاش برای دستیابی به آن بودند؛ و با توجه به تحریم‌های شدید اعمال‌شده بر اسرائیل در پی ضربات ایران، تکرار چنین حمله‌ای در آینده نزدیک بعید به نظر می‌رسد.

2. ویرانی گسترده شهرهای فلسطین اشغالی، به‌ویژه تل‌آویو و حیفا، و خسارت اقتصادی بالغ بر ده‌ها میلیارد دلار؛

3. کشته شدن برخی مقامات نظامی و امنیتی اسرائیل که اسامی آن‌ها به دلایل ملاحظات امنیتی هنوز اعلام عمومی نشده است؛

4. تخریب تأسیسات نظامی و استراتژیک مهم ارتش و سایر نهادهای امنیتی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی؛

5. فروپاشی تصویر «بازدارندگی دفاعی» اسرائیل و آمریکا پس از ناتوانی سامانه‌های «گنبد آهنین»، «فلاخن داوود» و سامانه «تاد» آمریکا در مقابله با موشک‌های ایران؛

6. هزینه روزانه جنگ بالغ بر 280 میلیون دلار، با مجموع سه میلیارد دلار در 11 روز؛

7. نابودی حدود 90٪ از شبکه‌های جاسوسی اسرائیل در ایران، به‌همراه تجهیزات و سامانه‌هایشان؛ شبکه‌هایی که موساد برای سالهای طولانی در حال توسعه، آموزش و سازماندهی آن‌ها بود. این جنگ فرصتی نادر برای شناسایی و دستگیری این عناصر فراهم کرد؛

8. احتمال بالای سقوط دولت نتانیاهو طی ماه‌های آینده، به دلیل فشارهای شدید مردمی و سیاسی.

بنابراین، از منظر راهبردی می‌توان گفت که نتایج جنگ نشانگر شکست کامل اهداف تجاوز بوده؛ و علاوه بر این به بازترسیم توازن‌های جدید به نفع ایران و محور مقاومت منجر شد. تهران نشان داد که بنیان و ساختار عقیدتی، سیاسی و نظامی‌ جمهوری اسلامی ایران همچنان استوار است و برخلاف تصورات غربی، توان پایداری، بازدارندگی و حتی توان دستیابی به پیروزی تاریخی راهبردی در برابر دشمن صهیونیستی و متحدان بین المللی این رژیم را داراست.

نویسنده: دکتر علی مؤمن/تحلیلگر مسائل بین‌الملل/بغداد

انتهای پیام/