به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در تاریخ 24 آوریل، قزاقستان و افغانستان پروتکل تفاهمی را امضا کردند که نشان‌دهنده علاقه دو طرف به ساخت خط آهن «تورغوندی-هرات-قندهار-سپین‌بولدک» است.

این توافق در جریان سفر هیئتی از قزاقستان به رهبری «سریک ژومانگارین»، معاون نخست‌وزیر و وزیر اقتصاد ملی این کشور، به کابل به امضا رسید.

بر اساس گزارش دفتر نخست‌وزیری قزاقستان، این پروتکل امکان ایجاد یک سرمایه‌گذاری مشترک میان راه‌آهن‌های قزاقستان، افغانستان و ترکمنستان را تحت نظارت مرکز مالی بین‌المللی آستانه بررسی می‌کند.

سرمایه‌گذاری 500 میلیون دلاری و مرکز لجستیک در هرات

بر اساس این توافق، مرحله بعدی شامل یک قرارداد همکاری رسمی خواهد بود که به موجب آن، قزاقستان در ساخت بخش «تورغوندی-هرات» این خط آهن در خاک افغانستان مشارکت خواهد کرد.

علاوه بر این، دو کشور توافق‌نامه‌ای برای احداث یک مرکز حمل‌ونقل و لجستیک در هرات در جنوب افغانستان امضا خواهند کرد.

دولت طالبان نیز اعلام کرده که قزاقستان مبلغ 500 میلیون دلار در این پروژه ریلی سرمایه‌گذاری خواهد کرد. جنبه دیگر این پروژه، نصب کابل فیبر نوری در امتداد مسیر راه‌آهن است که به توسعه زیرساخت‌های دیجیتال برای ارتباطات بهتر و عملیات ایمن قطارها کمک کرده و امکان دسترسی جوامع محلی به اینترنت پرسرعت را فراهم می‌آورد.

افغانستان؛ پل ارتباطی آسیای مرکزی به آب‌های آزاد

خط آهن تورغوندی-هرات-قندهار-سپین‌بولدک که از «تورغوندی» در مرز جنوب غربی ترکمنستان آغاز شده و با عبور از خاک افغانستان به «سپین‌بولدک» در مرز پاکستان می‌رسد، پتانسیل تبدیل افغانستان به یک قطب ترانزیتی کلیدی میان آسیای مرکزی و جنوب آسیا را دارد.

اجرای چنین پروژه‌های زیربنایی می‌تواند دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی به مسیرهای تجاری دریایی را فراهم کند.

این خط آهن جدید می‌تواند به کوتاه‌ترین مسیر برای حمل‌ونقل کالا از آسیای مرکزی به جنوب و غرب آسیا از طریق افغانستان تبدیل شود و به قزاقستان کمک کند تا ضمن تقویت ارتباطات ترانزیتی منطقه‌ای، به بنادر اقیانوس هند دسترسی پیدا کند.

بخشی از کریدور بزرگ شمال-جنوب

این پروژه ریلی در آوریل 2024 طی یک نشست سه‌جانبه میان مقامات قزاقستان، ترکمنستان و افغانستان در کابل مورد بحث قرار گرفت.

در این نشست، طرفین برای ایجاد زیرساخت‌های ترانزیتی در افغانستان به منظور گشایش کریدور جدیدی که آسیای مرکزی را به جنوب و غرب آسیا متصل می‌کند، توافق کردند.

کریدور ترانزیتی پیشنهادی قزاقستان-ترکمنستان-افغانستان قرار است به عنوان مسیر اصلی حمل‌ونقل کالا از روسیه و بلاروس از طریق قزاقستان و ترکمنستان به افغانستان، هند و خاورمیانه عمل کرده و شاخه شرقی کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) را بیش از پیش تقویت کند.

تأمین تجهیزات ساخت‌وساز توسط شرکت‌های قزاق

در ماه دسامبر 2024، «مقصت کلی‌اکپاروف»، معاون وزیر حمل‌ونقل قزاقستان، در کنفرانس بین‌المللی بازار حمل‌ونقل و لجستیک در آستانه اعلام کرد که شرکت‌های قزاق آماده تأمین مصالح و تجهیزات برای ساخت این خط آهن در افغانستان هستند.

وی تصریح کرد: «این پروژه ادامه کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب است. ما این مسیر را بسیار امیدوارکننده می‌دانیم و یکی از اولین بخش‌های در حال توسعه، در ولایت هرات قرار دارد.»

اهداف آستانه؛ از افزایش صادرات تا عادی‌سازی با طالبان

پس از تکمیل این پروژه ریلی، قرار است افغانستان به عنوان پلی برای صادرات کالاهای قزاقستان به بازارهای جنوب آسیا عمل کند.

دولت قزاقستان تخمین می‌زند که حجم کالاهای صادراتی به افغانستان در سال‌های آینده 40 درصد افزایش یابد و انتظار دارد که حمل‌ونقل کالا تا سال 2030 سه برابر شود.

قزاقستان در اقدامی برای تسهیل تعاملات بیشتر، در اوایل سال 2024 نام طالبان را از فهرست سازمان‌های تروریستی خود حذف کرد. آستانه، افغانستان را در برنامه‌های زیرساختی خود برای توسعه کریدور شمال-جنوب دارای اهمیت استراتژیک می‌داند.

چالش‌های امنیتی و رقابت‌های منطقه‌ای؛ موانع پیش رو

با این حال، امنیت یک مسئله کلیدی در مسیر توسعه این خط آهن استراتژیک است. مسائل مرزی میان افغانستان و پاکستان، تروریسم فرامرزی و رقابت‌های دیرینه میان هند و پاکستان می‌تواند موانع قابل توجهی را در اجرای این پروژه ایجاد کند.

ثبات، چه در مرز افغانستان و پاکستان و چه در مرز پاکستان و هند، برای اجرای موفقیت‌آمیز این خط آهن و سایر پروژه‌های حمل‌ونقلی که آسیای مرکزی را از طریق افغانستان به سایر نقاط آسیا متصل می‌کند، حیاتی است.

انتهای پیام/