فارس: اطلاعات پنهان عکس‌ها و فیلم‌ها، نشان می‌دهد که تصویر کِی و کجا گرفته شده است؛ حتی اگر محتوای تصویر بی‌ارزش باشد.

از همان ابتدای شروع تجاوز رژیم اسرائیل به ایران، فراجا اعلام کرد که در ساعات آینده در صورت مشاهده هرگونه جا‌به‌جایی موشک یا تسلیحات نظامی در جاده‌ها به هیچ عنوان فیلم نگیرید و منتشر نکنید. 

عکس و فیلم از محل حادثه آسیب‌دیده و شلیک پدافند و‌ شیلک موشک حاوی اطلاعاتی است که ممکن است برای رژیم صهیونی در انتخاب مواضع احتمالی آینده مهم باشد. برای دسترسی به این اطلاعات لزومی به هک موبایل یا حساب کاربری هم نیست.

بررسی‌های فنی و تجربیات پیشین نشان می‌دهد که انتشار بدون دقت این محتواها می‌تواند تبعات امنیتی جدی به همراه داشته باشد. هر فایل تصویری یا ویدیویی، چه با دوربین‌های حرفه‌ای ضبط شده باشد و چه با گوشی موبایل، حاوی فراداده‌هایی (Metadata) مثل موقعیت جغرافیایی (GPS Coordinates)، زمان دقیق ثبت تصویر، نوع و مدل دستگاه ثبت‌کننده یا حتی تنظیمات نرم‌افزاری و نسخه نرم‌افزاری دستگاه است.

گزارش‌هایی در سال ۲۰۱۸ وجود دارد که نشان می‌دهد اعضای خدمه زیردریایی‌های هسته‌ای فرانسه، با اشتراک‌گذاری تمرینات ورزشی‌شان در یک اپلیکیشن تناسب اندام به نام Strava نادانسته اطلاعات حساسی درباره موقعیت‌ها و برنامه‌های گشت‌های خود را افشا کرده‌اند. این اطلاعات از داده‌های پنهان تصاویر استخراج شدند.

از تحلیل فراداده‌های تصاویر یا فیلم‌ها می‌توان به واقعی بودن یا دستکاری شدن این محواها هم پی برد. در سال‌های گذشته، در جریان پرونده دادگاهی میان دو سلبریتی آمریکایی، جانی دپ و امبر هرد، از متادیتاهای تصاویر استفاده شد تا دستکاری عکس‌ها اثبات شود.

در یک مورد دیگر در چند سال پیش، پس از انتشار چند تصویر رسمی از یک پایگاه زیرزمینی نظامی در ایران توسط رسانه‌های داخلی، کمتر از یک ساعت بعد، مکان دقیق آن پایگاه توسط کاربران خارجی در توییتر افشا شد. 

در نمونه‌ای از تحلیل محتوای داخل تصویر نیز در سال ۲۰۲۰ چند تصویر ماهواره‌ای از پایگاه موشکی چینی در سین‌کیانگ توسط کاربرانی از مردم عادی بررسی شد و با تحلیل سایه‌ها، شکل کوه‌ها و تطبیق با نقشه‌های گوگل ارث، مکان یک مرکز نظامی آزمایشی چین لو رفت. کارشناسان غربی موقعیت مرکز را روی نقشه مشخص کردند و حتی برنامه زمانی آزمایش موشک را حدس زدند.

اتفاقات این چنینی نشان می‌دهد که نه‌تنها تحلیل متادیتای محتواهای منتشرشده قابل بازیابی است، بلکه ترکیب آن با ابزارهای تحلیل تصویر، هوش مصنوعی و داده‌های ماهواره‌ای می‌تواند به شناسایی موقعیت‌های حساس منجر شود.

اطلاعات پنهان تصاویر، نشان می‌دهد که تصویر کِی و کجا گرفته شده است؛ حتی اگر محتوای تصویر بی‌ارزش باشد. بنابراین در شرایط جنگی، انتشار عکس یا فیلم هرچند ناواضح می‌تواند اطلاعات دقیقی به دشمن ارائه دهد. در حال حاضر نرم‌افزارهایی برای پاک کردن متادیتا وجود دارد، اما توصیه می‌شود به جای امتحان کردن این روش، از ابتدا تصویری ضبط نشود.

گفتنی است، یگان سایبری رژیم متجاوز در کانال‌ها و صفحات شبکه‌های اجتماعی در حال جمع‌آوری همه تصاویر از اطلاعات مناطق آسیب‌دیده، تصاویر حمل ادوات نظامی و.. است. برخی کانال‌ها هم تحت عناوینی مثل «جنگ اولی» از کاربران می‌خواهند تصاویر خود را ارسال کنند.