سایبرتراک، این پیکاپ الکتریکی جنجالی با فروش ناامیدکننده، مشکلات متعددی برای تسلا ایجاد کرده است. یکی از این مشکلات، یافتن فضایی برای انبار خودروهای فروش‌نرفته است.

حالا تعداد زیادی از این خودروها در پارکینگ مرکز خرید هانترز اسکوئر در حومه دیترویت میشیگان پارک شده‌اند و مقامات محلی از این وضعیت به‌شدت ناراضی‌اند. ده‌ها سایبرتراک همراه با تعدادی از دیگر مدل‌های تسلا، چندین ردیف از پارکینگ مرکز خرید هانترز اسکوئر را اشغال کرده‌اند.

این مرکز خرید که زمانی میزبان فروشگاه‌های معتبری بود و اکنون تعطیل شده‌اند، تنها یک رستوران فعال دارد و فضای زیادی برای پارک خودروهای الکتریکی تسلا فراهم کرده است.

تعرض به قوانین شهری میشیگان

با این‌ حال، استفاده از این زمین برای انبار خودروها برخلاف قوانین شهری است. مدیر برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی فارمینگتون هیلز گفته است که مالک مرکز خرید از این تخلف مطلع شده؛ اما فرآیند اجرای قانون زمان‌بر است. گزارش‌ها حاکی از آن است که تسلا به‌تازگی یک نمایشگاه جدید در وست بلومفیلد، نزدیک به هانترز اسکوئر افتتاح کرده که احتمالا منبع این سایبرتراک‌های بدون خریدار است.

ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا زمانی ادعا کرده بود که سایبرتراک بیش از یک میلیون رزرو دارد؛ اما این خودرو الکتریکی که با تاخیر زیاد در اواخر ۲۰۲۳ عرضه شد، نتوانست انتظارات فروش را برآورده کند. سال گذشته فقط ۴۰ هزار دستگاه سایبرتراک فروخته شد که بسیار کمتر از پیش‌بینی تسلا برای فروش ۲۵۰ هزار دستگاهی بود. اخیرا نیز فورد F-150 لایتنینگ با ظاهری متعارف‌تر، از سایبرتراک در فروش پیشی گرفته است.

تسلا برای جلب‌توجه خریداران، اقداماتی انجام داده است. در ماه آوریل، مدل تک‌موتوره دیفرانسیل‌عقب سایبرتراک با قیمت پایه ۷۰ هزار دلار معرفی شد. همچنین برای مدل‌های دیگر تخفیف‌ها، طرح‌های لیزینگ و شارژ رایگان در ایستگاه‌های سوپرشارژر ارائه شده است.

شرایط بد در بازار دست‌دوم

با آغاز فروش رسمی سایبرتراک توسط تسلا، توجهات به‌عملکرد این وانت برقی جلب شده است. اما داده‌ها نشان می‌دهند که ارزش این خودرو در بازار دست‌دوم با افتی چشمگیر مواجه شده و موجی از نگرانی میان مالکان به‌راه افتاده است.

بر اساس گزارش وب‌سایت Inside EVs، شرکت تسلا سرانجام فروش رسمی سایبرتراک را آغاز کرده است. با این حال، داده‌های منتشرشده حاکی از آن هستند که شرایط بازار برای دارندگان این خودرو چندان مطلوب نیست.

برای نخستین‌بار از زمان عرضه سایبرتراک، مالکان مجاز شده‌اند تا خودروهای خود را معاوضه کنند؛ اما در این فرآیند با کاهش چشمگیر ارزش و ضرر مالی قابل‌ توجهی روبه‌رو شده‌اند. بررسی‌های اخیر وب‌سایت CarGurus نشان می‌دهد نرخ استهلاک سایبرتراک تا حدود ۴۵ درصد نیز رسیده است.

در همین راستا، Business Insider هفته گذشته با دو تن از مالکان این خودرو که تجربه مستقیم از کاهش ارزش آن داشته‌اند، گفت‌وگو کرده است. یکی از آن‌ها یک مدل تمام‌چرخ‌محرک ۲۰۲۴ به‌ارزش 100 هزار دلار خریداری کرده که تاکنون حدود ۱۹٬۶۲۳ مایل کار کرده است. وی برای این خودرو پیشنهادی به‌مبلغ ۶۳ هزار و 100 دلار دریافت کرده است؛ رقمی که به‌معنای استهلاک ۳۷ درصدی آن در مدت کوتاهی است.

مالک دیگری نیز که در سپتامبر گذشته یک مدل پیشرفته از سایبرتراک را با قیمت ۱۲۷ هزار دلار خریداری کرده بود، اکنون تنها پیشنهادی به ارزش ۷۸ هزار و 200 دلار دریافت کرده که نشان‌دهنده افت ۳۸ درصدی ارزش آن در کمتر از یک سال است.

پیش‌تر، تسلا مالکان را از فروش مجدد سایبرتراک منع کرده بود؛ سیاستی که اغلب برای کنترل تقاضا و حفاظت از برند توسط خودروسازان اتخاذ می‌شود. در مورد تسلا، این سیاست ممکن است همچنین واکنشی به نگرانی‌های فزاینده درباره کیفیت ساخت و مشکلات فنی نظیر عملکرد نامناسب پدال گاز یا جدا شدن قطعات تزئینی بوده باشد.

برخی تحلیلگران معتقدند نارضایتی از مدیریت ایلان ماسک و ارتباطات سیاسی او نیز در کاهش تمایل به حفظ این خودرو بی‌تاثیر نبوده است. شایان ذکر است که ارزش‌گذاری خودرو در معاملات معاوضه‌ای معمولا پایین‌تر از فروش مستقیم به مشتریان است. افزون بر این، خودروهای برقی به‌طور کلی با نرخ بالاتری نسبت به خودروهای بنزینی مستهلک می‌شوند. طبق گزارش Wired، برخی برندهای خودرو برقی ممکن است در همان سال اول تا ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست بدهند.

افت اعتماد در بین مشتریان

پذیرش رسمی معامله سایبرتراک‌های دست‌دوم توسط تسلا، واقعیت تلخ افت ارزش شدید این محصول نوآور را آشکار کرد. این اتفاق نه‌فقط برای مالکان،‌ بلکه برای اعتمادسازی و جایگاه برند Tesla در بازار خودروهای برقی، زنگ هشدار مهمی به‌صدا درآورده است.

شرکت Tesla که همواره با رویکرد نوآورانه‌ و استراتژی‌های جسورانه در بازار خودرو برقی مطرح بوده، این روزها با چالش جدیدی در سیاست‌های برندینگ خود روبه‌رو است.

پس از ماه‌ها ممنوعیت فروش مجدد سایبرتراک، تسلا سرانجام به مالکان این خودرو نمادین اجازه داد تا نسبت به معامله و واگذاری (Trade-in) اقدام کنند. اما نتایج اولیه از روند جدید، پیامدهایی را به‌همراه داشته که تاثیر قابل ‌توجهی بر تصویر برند Tesla و اعتماد مشتریان به سیاست‌های آن خواهد داشت.

گزارش‌های منتشرشده از سوی Inside EVs و Business Insider نشان می‌دهد مالکان سایبرتراک، با افت ارزش چشمگیری مواجه شده‌اند؛ طوری که نرخ کاهش ارزش بعضی مدل‌ها تا ۴۵ درصد هم می‌رسد. به‌طور مثال، یک مالک که مدل AWD 2024 سایبرتراک را با قیمت ۱۰۰ هزار دلار خریداری و حدود ۲۰ هزار مایل با آن رانندگی کرده بود، برای معامله با خودرویش تنها ۶۳ هزار و ۱۰۰ دلار پیشنهاد دریافت کرد (یعنی کاهش ارزش ۳۷ درصدی). مالک دیگری هم که مدل Cyberbeast را با قیمت ۱۲۷ هزار دلار سپتامبر گذشته خرید، حالا با پیشنهاد ۷۸ هزار و ۲۰۰ دلاری روبه‌رو شده و ۳۸ درصد از ارزش خودرو خود را در کمتر از یک سال از دست داده است.

این ارقام، فراتر از تجربه فردی مالکان است؛ زیرا به سرعت در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی بازتاب یافته و نگرانی‌ها را نسبت به آینده ارزش‌گذاری محصولات برند Tesla تشدید کرده است.

برای شرکتی که همواره بر نوآوری و حفظ ارزش برند تأکید داشته، چنین افت ناگهانی ارزش می‌تواند پیامدهای اعتباری و مالی سنگینی به همراه داشته باشد. تسلا در ابتدای عرضه سایبرتراک، با اعمال سیاست ممنوعیت فروش مجدد توسط مالکان سعی داشت از پدیده واسطه‌گری و بالا رفتن کنترل‌نشده قیمت جلوگیری کند.

هدف دیگر این سیاست، حفظ انحصار و کنترل اعتبار برند در بازار بود. اما با برداشته شدن این محدودیت، حالا موج جدیدی از معاملات و واگذاری‌ها آغاز شده که واقعیت بازار را بیش از پیش هویدا و آشکار کرده است.