خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها- سکینه اسمی: تالاب‌های آذربایجان غربی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران، ارزش زیست‌محیطی و اکولوژیکی بالایی دارند. این تالاب‌ها نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی، تأمین منابع آب، و تنظیم آب‌وهوا در منطقه دارند.

آذربایجان‌غربی با داشتن ۴۰ تالاب دائمی و فصلی و ۶ تالاب بین‌المللی عضو کنوانسیون رامسر، در بین استان‌های کشور از این لحاظ دارای رتبه نخست بوده و به سرزمین تالاب‌های نیلگون مشهور است.

تالاب‌ها، مجموعه‌ای از اکوسیستم دارای جوامعی از گیاهان و جانوران ویژه هستند که می‌توان آنها را از زیباترین جلوه‌های حیاتی جهان نامید که اغلب دارای تولید بیولوژیک آنچنان بالایی هستند که برای طیف وسیعی از زیستمندان غذا فراهم می‌سازند.

آذربایجان غربی ۷۰ زیستگاه آبی از استان‌های مهم کشور به شمار می‌رود

تالاب‌ها، علاوه بر پذیرایی از پرندگان و حیوانات، به عنوان مظاهری طبیعی در پدیده گردشگری و آموزش نیز جایگاه خاصی را به خود اختصاص می‌دهند و به عنوان بخشی از میراث فرهنگی بشر اهمیت ویژه‌ای دارند.

در آذربایجان‌غربی بیش از ۷۰ زیستگاه آبی شامل تالاب‌ها، دریاچه سدها و رودخانه‌های دائمی وجود دارد که از بین آنها، ۴۰ زیستگاه تالاب دائمی و فصلی است و آذربایجان‌غربی از این جهت یکی از استان‌های مهم کشور به شمار می‌رود.

با وجود کاهش بارش‌ها و شرایط کم آبی در کشور و آذربایجان غربی بر اساس اعلام مسئولان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی هم اکنون این اکوسیستم‌های طبیعی در شرایط مناسبی قرار دارند اما با توجه به در پیش بودن فصل تابستان و تبخیر بالا باید حق آبه این تالاب‌ها برای تداوم وضعیت فعلی تأمین شود.

تأمین حق‌آبه تالاب هاست که بعد از آب شرب در درجه دوم اهمیت قرار دارد و محافظت از حریم تالاب‌ها نیز در کنار آن اهمیت زیادی دارد که خشکسالی حاکم بر کشورمان طی یک دهه اخیر علاوه بر کم‌آبی و حتی خشک شدن تالاب‌ها، چشم طمع افراد سودجو و منفعت طلب را برای دخل و تصرف در حاشیه آنها افزایش داده است.

تأمین حق آبه تالاب‌های آذربایجان غربی ضروری است

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در خصوص تأمین حق آبه تالاب‌های استان به خبرنگار مهر گفت: هم اکنون تا امروز ۷ خردادماه تالاب‌های استان با وجود کم بارشی و کم آبی از وضعیت مناسب و خوبی برخوردار هستند اما ادامه این روند نیازمند تأمین حق آبه تالاب هاست.

در آذربایجان‌غربی بیش از ۷۰ زیستگاه آبی شامل تالاب‌ها، دریاچه سدها و رودخانه‌های دائمی وجود دارد که از بین آنها، ۴۰ زیستگاه تالاب دائمی و فصلی است و آذربایجان‌غربی از این جهت یکی از استان‌های مهم کشور به شمار می‌رود حجت جباری با بیان اینکه به دلیل پیش رو بودن تابستان و فصل تبحیر تالاب‌های استان نیازمند تأمین حق آبه هستند، افزود: تالاب کانی برازان مهاباد دو میلیون مترمکعب، تالاب قوپی باباعلی یک الی ۱.۵ میلیون مترمکعب، تالاب آق قلعه یا حسنلو دو میلیون مترمکعب، تالاب درگه سنگی یک الی دو میلیون مترمکعب حق آبه نیاز دارند.

مدیرکل محیط زیست آذربایجان غربی گفت: تالاب کانی برازان به عنوان سایت پرنده نگری کشور به‌منظور حفظ پایداری زیست‌بوم و جلوگیری از افت سطح آب، ۲ میلیون مترمکعب آب تا پایان تابستان نیاز دارد.

جباری خاطرنشان کرد: توافقاتی با متولیان امر برای تخصیص این میزان آب صورت گرفته، اما در صورت عدم تحقق، با افت محسوس آب و تهدیداتی برای حیات وحش و پرندگان تالاب روبه‌رو خواهیم شد.

وی همچنین از وضعیت نسبی بهتر دیگر تالاب‌های جنوب استان نظیر نقده، دورگه سنگی، سولدوز، بخشی از حسنلو، آق‌قلعه و طالقان خبر داد و گفت: در حالی که تالاب کانی‌برازان اکنون تا حدود ۹۰ درصد آبگیری شده و بین ۵ تا ۶ میلیون مترمکعب آب دارد، اما تابستان پیش‌رو می‌تواند بحران‌زا باشد.

تالاب‌های آذربایجان غربی ۷۰ میلیون مترمکعب حق آبه نیاز دارند

وی با اشاره به شرایط تالاب‌های شمال استان نیز خاطرنشان کرد: پیش از بارندگی‌های اخیر وضعیت مطلوبی نداشتند، اما بارش‌ها در حوضه ارس سبب شد تا برخی تالاب‌ها تا ۵۰ تا ۶۰ درصد پر شوند که همچنان پایین‌تر از حد مطلوب است.

بر پایه مطالعات انجام‌شده، تالاب‌های آذربایجان غربی برای ادامه حیات نیازمند ۶۰ تا ۷۰ میلیون مترمکعب حق‌آبه هستند جباری اظهار کرد: بر پایه مطالعات انجام‌شده، تالاب‌های استان برای ادامه حیات نیازمند ۶۰ تا ۷۰ میلیون مترمکعب حق‌آبه هستند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون ۱۵.۸ درصد از مساحت آذربایجان غربی تحت مدیریت محیط زیست قرار دارد و ۳۰۰ نیروی انسانی در این بخش فعال هستند.

جباری با اشاره به چالش‌های پیش‌روی تالاب‌های استان افزود: تداوم حیات تالاب‌ها در آذربایجان غربی با چالش‌های متعددی مواجه است که از جمله آن‌ها می‌توان به کاهش بارش‌های جوی نسبت به میانگین سال‌های گذشته، گسترش اراضی کشاورزی و استفاده از روش‌های سنتی آبیاری اشاره کرد.

وی تصریح کرد: اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان، پیگیری تأمین حق‌آبه تالاب‌ها از دستگاه‌های ذی‌ربط را در دستور کار دارد، اما کاهش میزان بارندگی‌ها به‌ویژه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه منجر به کاهش روان‌آب‌ها و ذخایر آبی شده است. در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت که حق‌آبه تعیین‌شده برای تالاب‌ها به‌طور کامل تأمین و رهاسازی شود.