به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در حالی که مناطق قرق اختصاصی به‌عنوان یکی از ابزارهای حفاظت از تنوع زیستی و کنترل جمعیت حیات‌وحش در کشور شناخته می‌شوند، اما این ساختار نوپا با چالش‌های چندلایه‌ای مواجه است؛ از مسائل مرتبط با صدور مجوز شکار و نظارت بر آن، تا خلأهای حقوقی در مورد اختیارات و جایگاه قرق‌بانان. به‌رغم آنکه صدور پروانه شکار در این مناطق طبق گفته مسئولان محیط زیست استان یزد، به‌صورت محدود، کنترل‌شده و با نظارت مستقیم همراه است، اما برخی مشاهدات میدانی از درگیری نیروهای حفاظتی با متخلفان و حتی خطراتی نظیر مواجهه با قاچاقچیان مواد مخدر حکایت دارد.

در این میان، نبود امکان تجهیز قرق‌بانان به سلاح سازمانی، عدم وابستگی نهادی شفاف، و محدود بودن اختیارات قضایی، موجب شده تا نقش آن‌ها در حفظ امنیت زیستی این مناطق، با ابهام و چالش‌هایی جدی همراه باشد. این در حالی است که بنا بر آیین‌نامه قرق، حضور یک محیط‌بان دولتی در کنار قرق‌بانان الزامی شده تا بر مشروعیت اقدامات حفاظتی بیفزاید. با این‌حال، همچنان نگاه پیشگیرانه و اجتناب از درگیری فیزیکی به‌عنوان رویکرد غالب بر رفتار حفاظتی این نیروها مطرح است.

در کنار این مسائل، نحوه تعیین قیمت پروانه‌های شکار به‌ویژه برای شکارچیان بومی، که گاه مبالغی بسیار اندک را شامل می‌شود و نبود قوانین مشخص در حوزه گردشگری حیات‌وحش، بر پیچیدگی وضعیت قرق‌ها افزوده است.

در رابطه با این موضوعات، مهدیه کرمی؛ کارشناس و مسئول فنی قرق علی‌آباد چهلگزی به تسنیم گفت: در طول این مدت مواردی از درگیری بین قرق‌بانان پیش آمده است که در این موارد نیروهای ما بلافاصله با رییس اداره محیط زیست شهرستان تماس می‌گیرند تا در اسرع وقت نزدیک‌ترین نیروی محیط‌بان را اعزام کند. قرق‌بانان به شکل مستقیم به هیچ وجه دخالتی در درگیری‌ها ندارند و تنها شکارچی را رصد می‌کنند تا زمانی که محیط‌بان به منطقه برسد؛ سپس در دستگیری فرد خاطی به محیط‌بان کمک می‌کنند.

وی افزود: قرق‌بانان ما ضابط قضایی نیستند و اجازه حمل سلاح ندارد. در این مدت قرق‌بانان ما برخوردی با شکارچیان نداشتند تنها یک مورد آسیب داشتیم که آن هم به دلیل قاچاقچیان مواد مخدر بوده است.

کارشناس و مسئول فنی قرق علی‌آباد چهل‌گزی درباره تامین تجهیزات، خودرو،‌ موتورسیکلت و... نیز توضیح داد: ما در منطقه از خودرو نیسان پیکاپ و موتورسیکلت هوندا استفاده می‌کنیم که مکاتبات استفاده از آنها زیر نظر اداره کل محیط زیست استان انجام می‌شود. در واقع 0 تا 100 کارهای ما با هماهنگی سازمان حفاظت محیط زیست انجام می‌شود.

کرمی درباره فروش مجوزهای شکار نیز توضیح داد: اجازه فروش پروانه به شکارچی خارجی را داریم و همچنین الزامی هم برای فروش پروانه به شکارچی محلی داریم که قیمت آن بسیار پایین به مبلغ 5 میلیون و 700 هزارتومان است. جدای از بحث الزام خود ما هم دوست داریم که تعاملی خوبی با جامعه محلی داشته باشیم و اگر اجباری هم نبود خودمان این کار را انجام می‌دادیم.

وی درباره گردشگری در قرق نیز توضیح داد: در آیین‌نامه قرق به موضوع گردشگری و اکوتوریسم اشاره شده است اما هنوز دستورالعمل و الزامات آن توسط سازمان حفاظت محیط زیست به ما ابلاغ نشده است و در صورتی که این مهم انجام شود ما هم استقبال خواهیم کرد. در محدود قرق ما غاری به اسم "غار دوسر" وجود دارد که یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه ماست. در این غار جمعیت قابل‌توجهی خفاش زندگی می‌کند. درخواست‌های زیادی برای بازدید از این محل داریم اما بازدیدها صرفاً در سطح جامعه دانشگاهی و برای اهداف علمی و حیات‌وحش بوده‌اند و تاکنون از این بازدیدها درآمدی نداشته‌ایم.

مسئول فنی قرق علی‌آباد چهل‌گزی درباره مشاهده پلنگ ایرانی به واسطه زیاد شدن طعمه آن در قرق علی‌آباد چهل‌گزی نیز توضیح داد: از سال 1393 هر ساله مشاهده پلنگ در قرق را داشته‌ایم و در 24 آذر ماه سال 1403 تصویر پلنگ ایرانی توسط دوبین تله‌ای در نزدیکی یکی از آبشخورها ثبت شد.

کرمی در پایان با اشاره به تاثیر مثبت قرق علی‌آباد و منطقه حفاظت شده کالمند بهادران بر یکدیگر گفت: افزایش آهو هم در قرق و هم در منطقه حفاظت شده کالمند بهادران بوده است. همچنین شرایط درخصوص کل و بز نیز به همین شکل بوده است. در قرق علی‌آباد تعداد کل و بز از 200 راس در سال 1388 به 1258 راس در 1403 رسیده است.

انتهای پیام/