تیس؛ روستایی با قدمت باستانی و فرهنگی در دل چابهار
اقتصاد ایران: زاهدان - روستای تیس با فرهنگ غنی و قدمت تاریخی بیش از 2500 سال که می تواند کانون توریستی و گردشگری چابهار در جنوب سیستان و بلوچستان باشد، اکنون با مشکلات جدی زیر ساختی دست و پنجه نرم می کند.
خبرگزاری مهر - گروه استانها: روستای باستانی تیس، یکی از قدیمیترین و جذابترین روستاهای ایران، در ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. این روستای باستانی با قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال، به دوران هخامنشیان بازمیگردد و زمانی یکی از مهمترین بنادر منطقه مکران در دریای عمان و مورد توجه پادشاهان مختلف بوده است. نام تیس، که در متون تاریخی بهصورت «تیز» یا «طیس» آمده، در شاهنامه فردوسی و روایتهای فتوحات اسکندر مقدونی نیز ذکر شده است. این بندر باستانی، شاهراه تجارت کالاهایی چون شکر و گندم از آسیای شرقی و هند به خاورمیانه و آسیای مرکزی بود.
آثار تاریخی نظیر قلعه پرتغالیها، مسجد جامع تیس با معماری الهامگرفته از مساجد شبهقاره، و غارهای بان مسیتی، گواه تمدنی کهن و غنی در این منطقه است. گورستان مرموز که به گورستان جنها معروف است، با قبرهایی کندهشده در صخره، از جاذبههای اسرارآمیز تیس است که باورهای محلی آن را در دل خود جای داده است. فرهنگ مردم تیس، با زبان بلوچی و دین اسلام سنی، در کنار هنر سوزندوزی زنان روستا، جلوهای از اصالت و سنت را به نمایش میگذارد. رودخانه لاوری و کوههای اطراف، زیبایی طبیعی این روستا را دوچندان کرده و آن را به مقصدی بینظیر برای گردشگران تبدیل کرده است. تیس، با تلفیق تاریخ، فرهنگ و طبیعت، گنجینهای پنهان در جنوب ایران است که همچنان داستانهای ناگفتهای برای کاوش دارد.
با این حال، مشکلات زیرساختی مانند نبود آسفالت، کمبود آب شرب و موانع خطرناک، مانع از شکوفایی این ظرفیتها شدهاند. اهالی تیس، خواستار توجه بیشتر مسئولان به خصوص مدیران منطقه آزاد چابهار به این روستا هستند تا با رفع نیازهای اولیه، نهتنها کیفیت زندگی مردم بهبود یابد، بلکه این گنجینهی تاریخی و فرهنگی به جایگاه واقعی خود در منطقه و کشور دست یابد. توسعهی تیس، ادای دین به تاریخ و فرهنگ غنی ایران اسلامی است.
اهالی تیس با مشکلات جدی و زیرساختی دست و پنجه نرم میکنند
یکی از شهروندان تیس سعدیه آذرمینا در گفت و گو با خبرنگار مهر، از مشکلات زیرساختی مانند کمبود آب شرب و موانع خطرناک مانند تیرهای برق در مسیرهای تردد گلایه کرد و گفت: مردم تیس انتظار دارند بودجههای تخصیصیافته بهصورت شفاف برای بهبود زیرساختهای تیس هزینه شود. اهالی تیس از مسئولان منطقه آزاد چابهار و نهادهای محلی درخواست دارند که با اقدامات عملی، شرایط زندگی را با فراهم سازی اولیههای یک روستا مانند آب شرب و آسفالت مناسب، بهبود بخشند تا این روستای تاریخی به جایگاه شایستهی خود برسد.
وی گفت: آسفالت کوچهها، خواستهای ساده اما ضروری برای حفظ کرامت و راحتی مردم این روستای بزرگ و باستانی است. متأسفانه مسئولان منطقه آزاد چابهار با وعدههای مکرر و بدون عمل مردم این منطقه را نا امید کردهاند. روستای تیس، با تاریخ و فرهنگی که دارد، باید بهعنوان یک مقصد گردشگری و فرهنگی درخشان، از زیرساختهای مناسب برخوردار باشد.
مطالبه دانشجویان اهل تیس
تعدادی از دانشجویان بلوچ به نمایندگی ازاهالی تیس در یادداشتی برای خبرنگار مهر با ابراز نگرانی از وضعیت کنونی نوشتند: تیس، با وجود پیشینهی غنی، از کمبود امکانات اولیه رنج میبرد. کوچههای خاکی و پر از چالههای نامناسب و نبود آب شرب و کم آبی، وضعیت نامناسب بهداشت و عدم رسیدگی مسئولان، زندگی را برای مردم این دیار دشوار کرده است.
در بخشی از این یادداشت در مطالبه از مسئولان آمده: از مسئولان منطقه آزاد چابهار درخواست میکنیم که با برنامهریزی دقیقتر و شفافیت به دور از هرگونه شعار و وعدههای بی عمل، در تخصیص بودجهها با اقدام عملی، گامی مؤثر در جهت رفع این مشکلات بردارند. همبستگی مردم و مسئولان میتواند به توسعهی پایدار این روستای تاریخی و جذب توریست کمک کند.