معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری نیز در آستانه ۵۰ ساله شدن فعالیت مترو گفت‌وگویی انجام داده است که در ادامه بخش‌هایی از آن را می‌خوانید.

بیش از یک دهه تلاش برای ساخت اولین تونل‌های مترو

محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با اشاره به ۵۰ سالگی متروی تهران و با بیان این‌که آن‌چه در تاریخ ۵۰ ساله شرکت متروی تهران به چشم می‌خورد، حاکی از دوران پر فراز و نشیبی است که البته ماحصل آن، بلوغ صنعت ساخت و بهره‌برداری از شبکه حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری است، گفت: «گرچه تاریخ تاسیس شرکت مترو تهران سال ۱۳۵۴ است، اما عملا فعالیت جدی و مستمر این شرکت از اواسط دهه ۶۰ خورشیدی کلید خورد که بیش از یک دهه تلاش برای ساخت نخستین تونل‌های مترو صورت گرفت و در ادامه از سال ۱۳۷۷ بود که نخستین ایستگاه‌های شبکه مترو تهران به بهره‌برداری رسید.

وی با بیان این‌که از آن روزها تاکنون که قریب به ۲۷ سال می‌گذرد، مترو صاحب حدود ۳۰۸ کیلومتر مسیر در حال بهره‌برداری و ۱۶۰ ایستگاه فعال شده است، ادامه داد: «این فرآیند تا تکمیل خطوط هفتگانه فعلی که در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ محقق خواهد شد، ادامه یافته و البته بخش‌های توسعه‌ای برخی خطوط مانند خط ۴، خط ۶ و خط ۷ مترو نیز باید دنبال شود.»

معاون شهردار تهران گفت: «ماموریت جدید شرکت متروی تهران، احداث ۴ خط جدید ۸ تا ۱۱ مترو است تا در هم‌افزایی خطوط هفتگانه موجود و خطوط چهارگانه در دست احداث، یک شبکه جامع و فراگیر در اختیار شهروندان پایتخت قرار گیرد؛ شبکه‌ای که اقصی‌نقاط پایتخت را پوشش حمل و نقلی دهد و مردم بتوانند در هر نقطه از شهر در کوتاه‌ترین زمان ممکن، به‌سیستم حمل‌ونقل عمومی دسترسی پیدا کنند.»

وی با بیان این‌که در این میان دولت نیز در ادوار مختلف مدیریتی سعی در تعامل با شرکت‌های قطار شهری کلان‌شهرهای ایران داشته است، اظهار کرد: «البته در این راستا به‌دلیل پروژه‌های متعددی که دولتمردان در دست اجرا داشته‌اند، عملا موفق نشده‌اند نقش پررنگی در بخش ساخت و احداث تونل‌ها و ایستگاه‌های مترو ایفا کنند؛ در چنین حالتی انتظار مدیریت شهری کلان‌شهرها از دولت‌های مختلف، کمک به تامین ناوگان حمل‌ونقلی است.»

اشتغال ۸۲۵ نفر به ازای هر کیلومتر خط مترو

به‌گفته هرمزی، از سوی دیگر باید در نظر داشت صنعت ساخت مترو همیشه جزو صنایع با تکنولوژی بالا و پر هزینه بوده که امروزه با افزایش قیمت کالا و خدمات، پیشبرد طرح‌های توسعه‌ای آن نیازمند راهکارهای نوین است.

معاون شهردار تهران با بیان این‌که در وصف مواهب و اثرات بهره‌مندی از شبکه راه‌آهن ریلی زیرزمینی در تهران همین بس که به‌مدد وجود مترو در پایتخت، سالانه حدود ۳۰۰ میلیون لیتر صرفه‌جویی در مصرف سوخت صورت می‌گیرد، گفت: «از طرفی در صورت ساخته نشدن این مد حمل و نقلی، روزانه حدود ۳۰ کیلومتر به‌طول صف ترافیک خودروها در بزرگراه‌ها و معابر حمل‌ونقلی اضافه می‌شد. ضمن اینکه استفاده از مترو و جایگزینی آن با وسایل‌نقلیه شخصی، سالانه باعث جلوگیری از انتشار چند صد هزار تن آلاینده‌های زیست‌محیطی می‌شود.»

وی در مورد اشتغال‌زایی مترو یادآور شد: «در بحث اشتغالزایی این صنعت، کافی است بدانیم برای ساخت هر کیلومتر خط مترو حدود ۸۲۵ نفر شغل به‌صورت مستقیم ایجاد می‌شود. این عدد به ازای هر کیلومتر مترو شامل ۴ هزار فرصت شغلی غیر مستقیم می‌شود.»

هرمزی با تاکید بر این‌که درمجموع باید گفت راه نجات آینده کلان‌شهرها از معضلات دیرینه‌ای همچون ترافیک و آلودگی هوا، ناگزیر توسعه حداکثری سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی است، افزود: «در این میان طبیعتا شبکه مترو به‌لحاظ بهره‌مندی از خصوصیات بارزی از قبیل پاک بودن، ارزان بودن، ایمن بودن و سریع بودن، انتخاب شهروندان در سال‌ها و دهه‌های آینده خواهد بود.»

رتبه بیستم شبکه مترو تهران در جهان

چند روز قبل، سیدمحمد آقامیری، رئیس کمیته عمران و زیرساخت شورای‌اسلامی شهر تهران نیز در جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به پنجاهمین سالگرد تاسیس شرکت متروی تهران گفت: «این شبکه بزرگ شهری به‌طور میانگین روزانه بین ۲ تا دو و نیم میلیون نفر از شهروندان را جابه‌جا می‌کند که این نشان‌دهنده اثرگذاری کلان این مُد حمل و نقلی در حوزه انرژی و محیط‌زیست است.»

وی افزود: «جا دارد از همه کسانی که در این پنج دهه، برای توسعه مترو تهران تلاش کردند، قدردانی کنیم؛ چراکه نتیجه این زحمات امروز به‌شکل یک شبکه عظیم و گسترده نمایان شده که حدود ۳۱۰ کیلومتر مسیر و حدود ۱۶۰ ایستگاه فعال دارد. ایستگاه صادقیه نخستین ایستگاه شبکه مترو است که در سال ۷۷ افتتاح شد.»

آقامیری تاکید کرد: «در میان ۲۵۰ شهر دنیا، شبکه مترو تهران رتبه بیستم را داراست و در سطح ملی نیز شبکه مترو کشور در رتبه سیزدهم جهان قرار دارد.»

وی با اشاره به وضعیت کنونی خطوط مترو تهران گفت: «اکنون هفت خط فعال داریم و عملیات اجرایی چهار خط دیگر شامل خطوط ۸، ۹، ۱۰ و ۱۱ آغاز شده؛ به‌ویژه برای خطوط ۹ و ۱۰ که عملا کارهای حفاری و اجرایی آن‌ها شروع شده که امیدواریم در همین دوره، تمام خطوط فعال شود و آماده تحویل به‌دوره‌های بعدی و مدیران توانمند آینده باشد تا مسیر توسعه پایدار را ادامه دهند.»