به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،آلودگی هوا به یکی از چالش‌های اصلی محیط زیست ایران و جهان تبدیل شده که تأثیرات گسترده‌ای بر سلامت عمومی و ساختار جمعیتی دارد. رشد بی‌رویه شهرنشینی، مصرف بالای سوخت‌های فسیلی، خودروهای فرسوده و ضعف نظارت بر صنایع آلاینده، همگی در افزایش سطح آلودگی نقش دارند.

هوا آلوده، تولد ناتمام

شواهد علمی از سراسر جهان نشان می‌دهند که قرار گرفتن مادران در معرض آلاینده‌هایی مانند PM۲.۵، PM۱۰، NO₂، O₃، SO₂ و CO، با افزایش ریسک تولد زودرس، وزن کم نوزاد و مرده‌زایی ارتباط دارد. تولد زودرس که حدود ۱۱٪ تولدها را شامل می‌شود، می‌تواند باعث ناتوانی‌های رشدی، مشکلات تنفسی و حتی مرگ نوزاد شود.

در سه‌ماهه دوم بارداری، قرارگیری در معرض ذرات معلق ریز (PM۲.۵)، خطر تولد زودرس را به‌شدت افزایش می‌دهد. همچنین مرده‌زایی در مادران ساکن مناطق با سطح آلودگی بالا تا ۱۴.۵ درصد بیشتر گزارش شده است.

کاهش باروری؛ زنگ خطر خاموش آلودگی هوا

آلودگی هوا نه تنها بر روند بارداری تأثیر می‌گذارد، بلکه به‌شکل مستقیم بر کاهش نرخ باروری نیز اثرگذار است. بررسی‌ها نشان داده‌اند که تماس با آلاینده‌ها به اختلال در چرخه قاعدگی، کاهش کیفیت تخمک و اختلال در عملکرد تخمدان منجر می‌شود. موفقیت درمان‌های ناباروری نیز تحت تأثیر همین عوامل کاهش می‌یابد.

کودکان زیر ۵ سال؛ قربانیان کوچک یک بحران بزرگ

کودکان، به‌ویژه زیر ۵ سال، به دلیل تکامل نیافتن سیستم ایمنی و تنفسی، در برابر آلودگی هوا آسیب‌پذیرترند. مطالعات بین‌المللی نشان داده‌اند که نرخ مرگ‌ومیر این گروه سنی در مناطق آلوده به‌مراتب بالاتر است. آسم، عفونت‌های حاد تنفسی و بیماری‌های قلبی-ریوی از شایع‌ترین مشکلات ناشی از آلودگی در کودکان‌اند.

راهکارهای فوری و حیاتی

با توجه به بحران‌های جدی بهداشتی ناشی از آلودگی هوا، اقدام فوری و ملی برای مقابله با آن ضروری است. پیشنهادهای کلیدی شامل موارد زیر است:

• اجرای کامل قانون هوای پاک

• کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر

• تعویض خودروها و کامیون‌های فرسوده، به‌ویژه ناوگان حمل‌ونقل عمومی

• کنترل شدیدتر بر صنایع آلاینده

• سرمایه‌گذاری هدفمند در زیرساخت‌های شهری پاک

آلودگی هوا مسئله‌ای چندوجهی است که از سلامت جنین در رحم تا آینده جمعیت کشور را تهدید می‌کند. زمان آن رسیده که با نگاه علمی، برنامه‌ریزی راهبردی و اراده سیاسی قوی، گام‌های جدی برای تنفس هوای سالم و حفظ نسل آینده برداشته شود.