داود ادیب عضو شورای هوش مصنوعی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص ساختار و الزامات پرداختن به هوش مصنوعی در کشور گفت: سازمان هوش مصنوعی در یک مقطعی شکل گرفت که اصولاً خود دولت معتقد بود در آن مقطع هیچ سازمانی تشکیل نشود، حتی عزل و نصب‌ها هم متوقف بود و دکتر مخبر به عنوان معاون اول رئیس جمهور این تاکید را داشت که سازمان‌ها به صورت ضرب الاجلی این کارها را انجام ندهند اما متأسفانه سازمان هوش مصنوعی در همان مقطع نهایی شد.

وی افزود: تشکیل سازمان هوش مصنوعی از چند سال گذشته در برنامه دولت بود اما چون خیلی به صورت عجله‌ای شکل گرفت و شاید چون دولت جدید هم آمادگی این موضوع را نداشت، انتظار داشتیم که نتواند فعالیت‌های خودش را به درستی انجام دهد ولی در نظر بگیرید به هر اسمی که باشد، سازمان، شورا یا یک نهاد اجرایی مانند وزارت ارتباطات و معاونت علمی این موضوع مهم نیست.

ادیب ادامه داد: مهم این است که در دولت اراده‌ای وجود داشته باشد تا بر اساس شاخص‌های بین المللی آمادگی هوش مصنوعی در سه رکن حکمرانی، زیرساخت و تکنولوژی بسترهای مناسب شکل بگیرد اگر ما در این سه شاخص اصلی ظرفیت مناسب را داشته باشیم دیگر مهم نیست اسم سازمان هوش مصنوعی یا هر ساختار دیگری مطرح باشد، مهم این است که در این سه شاخص ظرفیت خوبی داشته باشیم و اگر این ظرفیت پیدا شود در قالب هر نهادی که این اتفاق افتاد می‌توانیم هم مسیر با شرکت‌های توسعه یافته هوش مصنوعی را کاربردی کنیم.

وی با تاکید بر اینکه موضوع کاربردی سازی هوش مصنوعی مهم است، گفت: روزانه صدها برنامه، همایش و رویداد در کشور برگزار می شود در حالی که در بین کشورهایی که رتبه جهانی شان در هوش مصنوعی بین یک تا ۱۰ است چنین رویکردهایی در برگزاری همایش دیده نمی شود دلیل آن این است که ما مثل همه حوزه‌های مرتبط یک ناترازی بین کاربردی سازی و حوزه دانشی داریم، همان چیزی که در موضوعات مختلف مانند آب، برق، انرژی داریم در این موضوع هم ما ناترازی بسیار عمیق داریم که امیدوارم با هر اسمی که می‌خواهد یک مجموعه تشکیل شود این سه شاخص تقویت شود و بتوانیم در کنار کشورهای توسعه یافته شاخص‌هایمان را ارتقا بدهیم.

ادیب در ادامه با بیان اینکه اگر این سازمان انحلال یابد مهم نیست چرا که بالاخره در جایی دیگر با یک اسم دیگر فعالیت خواهد کرد، تصریح کرد: علاقه مند هستیم هوش مصنوعی در کشور به عنوان یکی از ابزارهای جدید تکنولوژی و به عنوان تکنولوژی ابزار ساز رونق یابد و فعالیت‌های روزمره متأثر از این موضوع باشد، در حال حاضر در دنیا بیشتر فعالیت‌ها با رویکرد هوش مصنوعی انجام می‌شود ما هم ناگزیر هستیم در این مسیر قدم برداریم. اصلاً مهم نیست سازمانی به نام هوش مصنوعی باشد یا شورای عالی و وزارت خانه ای به این منظور تشکیل شود مهم این است که کار انجام شود، اینکه ما موافق این سازمان و آن سازمان باشیم هم مهم نیست.

عضو شورای هوش مصنوعی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران افزود: در بسیاری از کشورها شاخص‌هایی برای توسعه هوش مصنوعی تعریف شده است. بر اساس آخرین گزارش‌های مؤسسه «آکسفورد اینسایت»، زیرساخت یکی از مهم‌ترین ارکان در این حوزه محسوب می‌شود که در این زمینه، ما مسیر طولانی پیش رو داریم.

ادیب همچنین گفت: ابررایانه‌ها یا سوپرکامپیوترهایی که عمدتاً برای تأمین GPU مورد استفاده قرار می‌گیرند در کشورهای توسعه‌یافته به‌وفور وجود دارند و از ظرفیت بالایی برخوردارند ما نیز باید به سطح قابل قبولی از زیرساخت‌های فناوری برسیم. هرچند اخیراً، در برخی مدل‌های جدید به جای GPU از CPU استفاده می‌شود که توان پردازشی بالایی نیز دارد و می‌تواند به‌نوعی جایگزین مناسبی باشد.

وی افزود: از سوی دیگر، ظرفیت علمی و فناوری دانشگاه‌های کشور بسیار اهمیت دارد. دانشگاه‌های ما باید به‌سوی نسل پنجم آموزش و پژوهش حرکت کنند. جلوگیری از خروج نخبگان (موسوم به فرار مغزها) و همچنین کاهش وابستگی به جذب نیروهای متخصص از خارج، از جمله ضرورت‌های حیاتی در این حوزه است.

ادیب ادامه داد: نگاه حاکمیت به هوش مصنوعی نیز باید با فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب، بدون محدودیت‌های ناشی از فیلترینگ شدید یا محدودسازی شبکه ملی اطلاعات همراه باشد. در غیر این صورت، نمی‌توانیم با کشورهای پیشرو در این حوزه رقابت کنیم. سه عامل اصلی زیرساخت، دانشگاه‌ها و سیاست‌گذاری حکومتی باید هم‌وزن و هماهنگ رشد کنند.

وی در پایان گفت: در نهایت، اگر در این سه شاخص پیشرفت نداشته باشیم، ممکن است موجودیتی را خلق کنیم که کنترل آن از دستمان خارج شود. به همین دلیل است که اغلب کشورها در این سه زمینه برنامه‌ریزی دقیقی انجام داده‌اند. امید است که ایران نیز در این مسیر گام‌های مؤثر و هدفمند بردارد.