به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،دکتر مرضیه وحید دستجردی، دبیر ستاد ملی جمعیت، در همایش روز ملی جمعیت که در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، با ارائه نتایج یک پیمایش ملی هشدار داد: ۷۷.۷ درصد از زوجهای ایرانی در سنین ۲۰ تا ۵۰ سال، تمایلی به فرزندآوری ندارند.
او با بیان اینکه جمعیت در دو سوم کشورهای جهان از سطح جایگزینی (۲.۱ فرزند بهازای هر زن) پایینتر آمده، گفت: کاهش جمعیت دیگر فقط ناشی از عوامل طبیعی مانند بیماری نیست، بلکه اکنون نتیجه مستقیم اراده و انتخاب انسانهاست.
دلایل اصلی کاهش تمایل به فرزندآوری
بر اساس این پیمایش:
-
۷۷.۷ درصد پاسخدهندگان اعلام کردهاند که نگرانی از آینده فرزندان و مشکلات اقتصادی مهمترین موانع فرزندآوری هستند.
-
مشکلاتی نظیر درآمد ناکافی، گرانی مسکن، احساس ناامنی مالی و فشارهای معیشتی از عوامل اصلی این تصمیمگیری محسوب میشوند.
-
فقط ۲۲.۳ درصد زوجها همچنان تمایل به فرزندآوری دارند.
دستجردی خاطرنشان کرد: «این آمارها راه را به مسئولان نشان میدهد؛ برای ترغیب زوجها به فرزندآوری، صرف تبلیغات کافی نیست، بلکه باید زیرساختهای اقتصادی، اجتماعی و رفاهی بهبود یابد.»
تفاوت دیدگاهها بر اساس سن، تحصیلات و قومیت
بر اساس یافتههای این پیمایش:
-
جوانان ۲۰ تا ۲۴ سال بیشترین تمایل را به فرزندآوری دارند.
-
بین زنان و مردان بالای ۴۰ سال تفاوت فاحشی وجود دارد؛ درحالیکه ۱۰۰ درصد زنان این گروه تمایل به فرزند دارند، تنها ۲۰ درصد مردان چنین تمایلی دارند.
-
دانشجویان و افراد با تحصیلات دانشگاهی بیشتر از افراد با تحصیلات پایینتر خواهان فرزندآوری هستند.
-
روستاییان نسبت به شهرنشینان تمایل بیشتری دارند.
-
در مقایسه قومی، ترکمنها (۵۵%)، بلوچها (۴۱.۴%) و عربها بیشترین تمایل را دارند، در حالی که آذریها کمترین میزان تمایل را نشان دادهاند.
کاهش زاد و ولد در سراسر کشور
دستجردی همچنین از کاهش چشمگیر موالید در سال ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: «تمام استانهای کشور با کاهش موالید مواجهاند و استان خراسان شمالی با کاهش ۱۱.۶ درصدی بدترین وضعیت را دارد. دلیل اصلی این کاهش، مهاجرت و فشارهای اقتصادی است.»
وی همچنین افزود: در حال حاضر، ۷۳ درصد فرزندان در کشور مربوط به فرزند اول و دوم هستند و تنها ۲۷ درصد به فرزندان سوم به بعد اختصاص دارد.
تبعات کاهش جمعیت؛ از نگرانی اقتصادی تا تهدید امنیت ملی
دستجردی هشدار داد: «در آینده اگر جمعیت ایران به حدود ۳۰ میلیون نفر برسد، و همسایگان ما جمعیتی چند برابری داشته باشند، توازن قدرت در منطقه بههم خواهد خورد و این مسئله ابعاد امنیتی پیدا میکند.»
او در پایان تأکید کرد: «برای مقابله با بحران جمعیت، باید به صورت همزمان به دغدغههای معیشتی، فرهنگی، آموزشی و مسکن جوانان توجه شود؛ چراکه صرف شعار، نمیتواند میل به فرزندآوری را افزایش دهد.»