به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، فصل امتحانات یکی از حساس‌ترین بازه‌های سال تحصیلی است که فشارهای روانی و جسمی زیادی را برای دانش‌آموزان به همراه دارد. در این دوره، تغذیه مناسب و مدیریت استرس نقش کلیدی در حفظ سلامت جسمی، روانی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان ایفا می‌کنند.

دکتر فرناز شهدادیان، متخصص تغذیه، با تأکید بر اهمیت تغذیه در دوران امتحانات می‌گوید: مغز برای عملکرد مؤثر به انرژی و مواد مغذی خاصی نیاز دارد و دریافت صحیح این مواد از طریق یک رژیم غذایی متنوع و متعادل می‌تواند به بهبود حافظه، تمرکز و سطح انرژی کمک کند.

وی هشدار می‌دهد که مصرف بی‌رویه تنقلات شیرین مانند شکلات، نوشابه یا چیپس باعث افزایش موقتی انرژی و سپس افت شدید آن می‌شود که در نهایت تمرکز و کارایی را کاهش می‌دهد. شهدادیان توصیه می‌کند به جای این خوراکی‌ها از گزینه‌های سالم‌تری مثل مغزها، میوه‌های خشک، جو دوسر، پنیر، کره بادام‌زمینی و تخم‌مرغ استفاده شود.

به گفته این متخصص، سبزیجات برگ سبز و میوه‌های تازه نیز باید بخشی از رژیم روزانه دانش‌آموزان باشد. این خوراکی‌ها سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های گروه B هستند که نقش مهمی در افزایش هوشیاری و تقویت عملکرد شناختی ایفا می‌کنند.

شهدادیان همچنین بر اهمیت مصرف آب تأکید می‌کند و می‌گوید: کم‌آبی بدن باعث کندی عملکرد مغز، خستگی و فراموشی می‌شود. نوشیدن حداقل ۱.۵ لیتر آب در روز به‌ویژه در ایام امتحانات بسیار ضروری است.

او با اشاره به اینکه بسیاری از دانش‌آموزان برای بیدار ماندن به کافئین روی می‌آورند، می‌گوید مصرف بیش از حد قهوه و نوشابه‌های انرژی‌زا می‌تواند در بلندمدت باعث سردرد و اضطراب شود. چای سبز گزینه مناسب‌تری است که علاوه بر آنتی‌اکسیدان، به تمرکز کمک می‌کند.

وی توصیه می‌کند وعده‌های غذایی کوچک و مکرر شامل ترکیبی از پروتئین، چربی سالم و کربوهیدرات‌های پیچیده مصرف شود. میان‌وعده‌هایی مانند شیر و خرما، ساندویچ تخم‌مرغ یا پنیر با نان سبوس‌دار، سالادهای حاوی پروتئین و مغزها همراه با میوه گزینه‌هایی عالی برای حفظ انرژی و تمرکز هستند.

در کنار تغذیه، کنترل استرس نیز از دیگر عوامل مؤثر در موفقیت تحصیلی است.

معصومه رحیمی، روانشناس سلامت، در این باره می‌گوید: اضطراب امتحان مسئله‌ای رایج است که می‌تواند با روش‌هایی مانند تمرین مدیتیشن، یادداشت‌برداری، خلاصه‌نویسی، ورزش منظم و خواب کافی به خوبی مدیریت شود.

او توصیه می‌کند دانش‌آموزان تمرکز خود را از نتیجه امتحان به فرایند یادگیری معطوف کنند و از مقایسه خود با دیگران بپرهیزند. همچنین والدین باید نقش حمایتی ایفا کنند، نه داور. ایجاد فضای آرام و بدون تنش در خانه، تغذیه سالم، خواب کافی و تشویق به فعالیت بدنی روزانه از جمله اقدامات کلیدی والدین در این ایام است.

رحیمی تأکید می‌کند که اضطراب در کودکان و نوجوانان ممکن است به صورت‌های متفاوتی بروز کند. در کودکان، به شکل علائم جسمانی و در نوجوانان با کناره‌گیری یا پرخاشگری. والدین باید این نشانه‌ها را جدی بگیرند و با گفت‌وگو، همدلی و در صورت لزوم کمک از مشاور مدرسه یا روانشناس، از فرزند خود حمایت کنند.

او همچنین به نقش همکلاسی‌ها و فضای رقابتی اشاره می‌کند و می‌گوید: رقابت ناسالم، شایعه‌پراکنی درباره سختی امتحان یا مقایسه مکرر می‌تواند اضطراب دانش‌آموزان را تشدید کند. در مقابل، مرور گروهی مطالب، تبادل تجربیات مثبت و حمایت عاطفی هم‌سالان می‌تواند تأثیر مثبتی بر کاهش استرس داشته باشد.

در مجموع، متخصصان بر این باورند که موفقیت در امتحانات تنها وابسته به میزان مطالعه نیست؛ بلکه عوامل مکملی چون تغذیه صحیح، خواب کافی، برنامه‌ریزی درست، حمایت روانی و آرامش محیطی نقش تعیین‌کننده‌ای در عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دارند. در سایه همکاری خانواده، معلمان و خود دانش‌آموز، می‌توان فصل امتحانات را از یک دوره پراسترس به فرصتی برای رشد و موفقیت تبدیل کرد.