به گزارش خبرگزاری تسنیم، از آنجا که حج یک عبادت فردی نیست، و عبادت بزرگ و باشکوه اجتماعی نیز است، فقط به ارتباط فردی با خدای متعال و زیارت کبعه و قبور پیامبر(ص) و امامان معصوم و ...محدود نمی‌شود، بلکه خواه ناخواه در طول سفر ارتباط با سایر حجاج را نیز به دنبال دارد، که برخلاف تصور، توجه به آن و تلاش و حتی آموزش برای برقرار کردن هرچه بهترِ این ارتباط ضروری است. 

در کتاب «مهارت‌های زندگی در حج» آمده است: در مراسم عظیم حج، افراد مختلف با فرهنگ‌های گوناگون و از محله‌های مختلف یک شهر یا شهرهای اطراف، در یک کاروان جمع می‌شوند. از سوی دیگر این کاروان وارد محیطی می‌شود که کاروان‌های دیگری از سایر شهرها و کشورها حضور دارند. این افراد در موقعیت‌های مختلف با هم برخورد و ملاقات می‌کنند  پس باید بتوانند با یکدیگر ارتباط خوبی برقرار کنند. 

اگر روحانی کاروان نتواند با حجاج گروه خود ارتباط سازنده‌ای برقرار کند، یا حجاج نتوانند با همسفران‌شان ارتباط خوبی بگیرند، ممکن است اتفاقات تلخ و ناگواری بیفتد که نه شایسته زائر است، و نه شایسته کشوری که زائر از آن آمده است. 

داشتن مهارت برقراری ارتباط که در روانشناسی به آن ارتباط موثر گفته می‌شود، به تمام حجاج در چنین محیطی کمک می‌کند.

از سوی دیگر زائران ایرانی در این محیط به عنوان سفیران ایران، انقلاب و جهان تشیع شناخته می‌شوند. با توجه به شایعاتی که درباره شیعیان و ایرانیان وجود دارد و حتما به گوش حاجیان سایر کشورها نیز رسیده است، اگر بخواهیم از خود دفاع کنیم و برای پاک کردن این شایعات کاری انجام دهیم، در ابتدا باید بتوانیم با سایر حجاج ارتباط برقرار و اعتماد آنها را جلب کنیم تا بتوانیم نادرستی این شایعات را برایشان توضیح دهیم.

برای گرفتن ارتباط موثر با سایر حجاج ( چه ایرانی و چه غیرایرانی)، باید ابتدا آموزه‌های اخلاقی را در این سفر رعایت کنیم.

الف/ رعایت آموزه‌های اخلاقی

توجه و عمل به دستورات اخلاقی اسلام که از نظر کمی و کیفی در سطح بسیار بالایی قرار دارد، نه‌تنها برای زیباسازی رفتار و اخلاق هر مسلمانی تاثیرگذار است، بلکه به هم‌زیستی مسالمت‌آمیز اجتماعی و برقراری ارتباط موثر کمک می‌کند.

توجه به اخلاق و خوش اخلاقی در سفر حج، توصیه امامان معصوم(ع) هم هست، چنانکه امام باقر(ع) فرمود: کسی که به حج می‌رود و این راه را می‌پیماید، اگر سه خصلت در او نباشد مورد عنایت و توجه خداوند قرار نمی‌گیرد؛ پارسایی و تقوایی که او را از گناه باز دارد، بردباری و صبری که بتواند خشم خود را کنترل کند و خوش‌رفتاری با همراهان در سفر.

ب) تبسم؛ ساده‌ترین هدیه

«هر چهره‌ای با لبخند زیباتر است»؛ این جمله‌ای است که همه ما آن را شنیده‌ایم و حتی آن را آزموده‌ایم که چه معجزه‌ای می‌کند در ارتباط با دیگران. همانطور که چهره گرفته و عبوس و اخمو، دیگران را از اطراف آدم دور می‌کند.

از آنجا که سرآغاز بیشترین ارتباطات بین همسفران و زائران سایر کشورها در حج، ملاقات چهره به چهره است، پس اولین درس اینکه: تبسم از روی لبانتان محو نشود و با روی گشاده با دیگران برخورد کنید که در برقراری ارتباط موثر و جذب افراد تاثیر بالایی دارد.

امام باقر(ع) نیز در این‌باره سفارشی دارند و فرموده‌اند: لبخند هر مردی به روی برادر مؤمن خود حسنه است و پاداش دارد و خدا به چیزی محبوب‌تر از شاد کردن مومن، پرستش نشده است.

ج) سلام کردن؛ اعلام دوستی 

برای برقراری ارتباط، پس از ملاقات چهره به چهره، باید باب گفت‌وگو را باز کرد و برای این کار هیچ چیزی زیباتر و مناسب‌تر از آرزوی سلامتی برای طرف مقابل و اعلان دوستی نیست.

سلام کردن به یکدیگر در دین اسلام به همان اعلان دوستی و آرزوی سلامتی برای دیگران تعبیر شده است.  پس شایسته است که حجاج در برخورد با اعضای کاروان خود و سایر کاروان‌ها (در محل سکونت و استراحت و غیر از آن) سخن و ارتباط خود را با «سلام» آغاز کند.

امام صادق (ع) سلام کردن را یکی از نشانه‌های تواضع دانسته‌اند و امام باقر(ع) نیز فرموده‌اند: خداوند آشکار سلام کردن را دوست دارد.

د) برقراری ارتباط با سایر مسلمانان

یکی از مهم‌ترین عرصه‌های برقراری ارتباط موثر در حج، ارتباط با مسلمانان سایر کشورهاست. برقراری چنین ارتباطی نیازمند لطافت‌ها و ظرافت‌های خاصی است که شاید از عهده همه زائران برنیاید.

در کنگره عظیم حج، مسلمانان از سراسر جهان و با ملیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف و فِرَق گوناگون اسلام حضور دارند. در این میان زائران ایرانی نمایندگان کشور و فرهنگ ایران و سفیران مذهب تشیع در سرزمین حج به شمار می‌آیند. سایر مسلمانان جهان با دقت خاصی رفتار زائر ایرانی را زیر نظر دارند و ویژگی‌های تشیع را در رفتار و کردار ایرانیان می‌بینند و همه کردار آنها را به حساب شیعه بودن و ایرانی بودنشان می‌گذارند.

از آنجا که افتخار شیعیان پیروی از امامان معصوم(ص) است، و مذهب شیعه به این بزرگواران شناخته شده است، بنابراین زائر ایرانی باید به شکلی رفتار کند که باعث زینت و افتخار پیشوایان خود باشد. کمااینکه امامان معصوم(ع) نیز فرموده‌اند که اعمال نیک شیعیان زینت ماست و کردار زشت آنها مایه شرمساری.  

انتهای پیام/