نقدی بر یک سفر پُرحاشیه؛ وقتی چالشهای گیلان دیده نشد
اقتصاد ایران: انزلی - سفر دو روزه سخنگوی دولت چهاردهم به همراه بیش از ۱۰۰ خبرنگار و فعال رسانهای به گیلان که با هدف تبیین ظرفیتها و دستاوردهای استان انجام شد، به جز هزینه تراشی خروجی مثبتی نداشت.
خبرگزاری مهر، گروه استانها: دو روز گذشته گیلان میزبان فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت چهاردهم به همراه بیش از ۱۰۰ خبرنگار و فعال رسانهای از کشور بود، سفری پرهزینه، حاشیهدار و شائبه انگیز که جز باقی گذاشتن هزینههای هنگفت، هیچ دستاوردی برای گیلان نداشت.
جدا از هزینهتراشیهای سفر سخنگو به همراه این تعداد خبرنگار و فعال رسانهای به گیلان، که آن هم جای بحث و پرسش دارد، باید به هماهنگیها و برنامه ریزی این سفر و حضور خانم سخنگو و هیئت رسانهای اش در برخی واحدهای تولیدی دست چندمی و کم اهمیت پرداخت.
گیلان در کنار فرصتها، ظرفیتها و مواهب طبیعی و خدادادی، با برخی چالشهای در مرز هشدار در زمینه محیط زیست، پسماند و حالت مرگزده تالاب انزلی و همچنین صنایع خاک خورده مواجه است، که در کنار پرداختن به ظرفیتهای استان فرصت طلایی برای واکاوی این چالشها با حضور رسانههای کشوری بود که از دست رفت.
خانم سخنگو در این سفر میتوانست به جای بازدید از یک کارگاه خیاطی و تولیدی دوچرخه، بازدید هم از صنایع پوشش، رشت الکتریک و یا ایران برک میکرد یا اینکه به اتفاق خبرنگاران و فعالان رسانهای کشور در کنار اسکلهگردی، یک تور تالاب گردی هم در انزلی برپا میکرد تا چشمهای بینای جامعه از نزدیک مرگ تدریجی تالاب را به نظاره بنشینند.
از آنجایی که «هادی حقشناس» استاندار گیلان دغدغه زیست محیطی دارند و بارها به خطر افتادن ظرف محیط زیستی استان سخن گفته و میراث چندین ساله چالش زیست محیطی را بارها به باد انتقاد کشیده است، خانم سخنگو با شنیدن پژواک زیست محیطی آقای استاندار، عکاسان و خبرنگاران همراه خویش را به دو رودخانه آلوده رشت - آلودهترین رودخانههای جهان- میبرد تا خبرنگاران و عکاسان این وضعیت اسفناک را از نزدیک ببینند.
خانم سخنگوی دولت چهاردهم که مسئله پسماند در استانهای شمالی را در جرز هشدار و فاجعه دانسته، بهتر بود در کنار این حرفهای قشنگ و پررنگ و لعاب، به محل پسماند سراوان یکی از اسفبارترین توقفگاههای زباله در کشور سری میزد تا از نزدیک شاهد شکلگیری فاجعه پسماند در گیلان باشد.
قطعاً حضور بیش از ۱۰۰ خبرنگار و فعال رسانهای به همراه سخنگوی دولت به گیلان یک ظرفیت ارزشمند برای استان تلقی میشود، تا همانطور که عرض شد به ظرفیتها، فرصتها و چالشهای استان بپردازند نه اینکه به بهانه پرداختن به دستاوردها و یا به قول خودشان جهاد تبیین، تور گردشگری و سیاحتی راه بیافتد و هزینههای هنگفتی بدون هیچ خروجی و دستاوردی، روی دست استان بگذارد، آن هم در شرایطی که کشور دچار ناترازی در همه بخشها به ویژه حوزه مالی و اقتصادی است.
سفر اخیر به گیلان، به جای تمرکز بر چالشهای واقعی و ظرفیتهای بالقوه این استان، یک نمایش سطحی و بینتیجه از بازدیدهای توریستی و تفریحی به نظر میرسد. این سفر، که هزینههای هنگفتی را به خود اختصاص داده، به جای سرمایهگذاری در حل مشکلات اساسی گیلان، به نظر میرسد صرفاً به عنوان فرصتی برای «هزینه تراشی به نام گیلان و به کام دیگران» عمل کرده است.
عدم توجه به ظرفیتهای بالقوه اقتصادی منطقه، از جمله صنایع دستی سنتی، کشاورزی، گردشگری پایدار و همچنین نادیده گرفتن چالشهای مهمی مانند بحران زیست محیطی تالاب انزلی، مشکلات مدیریت پسماند، بیکاری، مهاجرت جوانان و ناکارآمدی زیرساختها، نشاندهنده عدم درک عمیق از مسائل این استان است.
بازدیدهای سطحی از یک کارگاه خیاطی و دوچرخهسازی، و صرفاً اسکله گردی، نشاندهنده حالت تفریحی و بیهدف این سفر است، و به جای حل مسائل، به تشویق و تشریح مشکلات، دامن میزند.
این رویکرد، نه تنها به نفع گیلان نیست، بلکه به تضعیف اعتماد عمومی و هدر رفتن منابع مالی منجر میشود. در واقع، این سفر به جای ایجاد تحول، به نمایش یک نمای ظاهری از پیشرفت میپردازد که با واقعیتهای موجود در استان فاصله زیادی دارد. توجه به این نکته ضروری است که این سفر به جای ایجاد انگیزه برای حل مشکلات، به ایجاد حس ناامیدی و بیاعتمادی در بین مردم گیلان میانجامد.
علاوه بر این، سفر خانم سخنگو دارای حواشی ریز و درشتی هم بود، که از جمله «من گرممه» گرفته تا نشست با فعالان اقتصادی که فقط سه الی چهار فعال اقتصادی در آن حضور داشتند و آنها هم در اواسط جلسه به اعتراض ناپختگی محتویات جلسه، سالن را ترک کردند و خانم سخنگو در نشست فعالان اقتصادی گیلان فقط برای خبرنگاران سخنرانی کرد و عملاً هیچ فعال اقتصادی در حین سخنرانی خانم سخنگو حضور نداشت.
از دیگر حواشی این سفر میتوان ترک جلسه از سوی خانم سخنگو در نشست هماندیشی با فعالان و نخبگان رسانهای گیلان اشاره کرد که «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت چهاردهم در حین سخنرانی خبرنگاران و اصحاب رسانه این استان در این همایش، دو بار به بهانه پاسخگویی به تلفن همراه، جلسه را ترک کرد که البته بعد مجبور به عذرخواهی شد.
حاشیه دیگر همایش واکنش خانم سخنگو به جمله معروف «من گرممه» بود که آن را پس گرفت و گفت: حرفم فقط شوخی بود که توسط رسانهها بزرگنمایی شد.
اما جان کلام اینکه سفر خانم سخنگو با کارناوال رسانهای، اگرچه برای گیلان آب نداشت اما گویا برای دوستان رسانهای نان داشت.