خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- محمدرضا بهرامی‌صفت: شهر همدان، یکی از کلان‌شهرهای ایران با قدمتی تاریخی و فرهنگی، این روزها با چالش جدی در حوزه مسکن روبروست، افزایش بی‌سابقه قیمت مسکن و اجاره‌بها، به‌ویژه در سال‌های اخیر، زندگی را برای بسیاری از ساکنان این شهر، به‌ویژه مستأجران، دشوار ساخته و بحران‌های متعددی را به وجود آورده است.

بر اساس گزارش‌های رسمی و مشاهدات میدانی، قیمت مسکن در همدان در چند سال اخیر افزایش چشمگیری داشته است. این افزایش قیمت، که ناشی از عوامل مختلفی از جمله افزایش نرخ ارز، تورم، سوداگری و کمبود عرضه مسکن است، باعث شده تا بسیاری از خانوارهای همدانی توان خرید مسکن را از دست بدهند.

در کنار افزایش قیمت مسکن، اجاره‌بها نیز به‌طور فزاینده‌ای افزایش یافته است. بسیاری از مستأجران همدانی با افزایش چند برابری اجاره‌بها در زمان تمدید قرارداد مواجه شده‌اند و توان پرداخت این مبالغ را ندارند.

مستأجران زیر بار اجاره، چشم‌انداز تیره برای خانه‌دار شدن

افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها، معضلات متعددی را برای مستأجران همدانی به وجود آورده است از جمله کاهش قدرت خرید. افزایش اجاره‌بها باعث شده تا بخش قابل توجهی از درآمد خانوارهای مستأجر صرف پرداخت اجاره شود و قدرت خرید آن‌ها برای سایر نیازهای اساسی مانند خوراک، پوشاک و بهداشت کاهش یابد.

افزایش اجاره‌بها و ناتوانی بسیاری از مستأجران در پرداخت آن، موجب جابجایی‌های مکرر اجباری شده است. این جابجایی‌ها علاوه بر ایجاد مشکلات روحی و روانی، زندگی روزمره خانوارها و تحصیل فرزندان را نیز مختل کرده است.

به دلیل گرانی مسکن، بسیاری از خانواده‌ها ناچار به سکونت در مناطق حاشیه‌ای و کم‌برخوردار شده‌اند که خود به تشدید نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی انجامیده است. از سوی دیگر، نگرانی بابت پرداخت اجاره‌بها و یافتن مسکن مناسب، باعث افزایش استرس و اضطراب در میان مستأجران شده است.

عواملی چون افزایش نرخ ارز و تورم که منجر به گران‌تر شدن مصالح ساختمانی و دستمزدها شده، کمبود عرضه مسکن، فعالیت‌های سوداگرانه و سیاست‌های ناکارآمد دولت، مانند عدم حمایت کافی از ساخت مسکن ارزان‌قیمت و نبود کنترل بر بازار مسکن، از دلایل اصلی گرانی مسکن در همدان به شمار می‌روند.

همچنین رشد جمعیت و مهاجرت به این شهر، تقاضا برای مسکن را به شکل چشم‌گیری افزایش داده و قیمت‌ها را بیش از پیش بالا برده است.

پیامدهای این شرایط شامل افزایش فقر و نابرابری در جامعه، کاهش توان جوانان برای ازدواج و فرزندآوری، گسترش آسیب‌های اجتماعی مانند سرقت و خشونت، کاهش سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های اقتصادی و کاهش اعتماد عمومی به دولت است.

برای حل این بحران، دولت می‌تواند با راهکارهایی نظیر افزایش عرضه مسکن از طریق حمایت از تولید مسکن ارزان‌قیمت، کنترل بازار با وضع قوانین مناسب، ارائه تسهیلات و وام‌های کم‌بهره به مستأجران، اجرای سیاست‌های مالیاتی برای کاهش سوداگری و مهار تورم، قدرت خرید مردم را افزایش دهد.

عدم اقدام به‌موقع برای حل این معضل می‌تواند پیامدهای جدی‌تری به همراه داشته باشد و مشکلات اجتماعی و اقتصادی بیشتری را بر جامعه تحمیل کند.

سال به سال خانه کوچک‌تر و از شهر دورتر می‌شویم

مجید زارعی، شهروند همدانی در گفتگو با خبرنگار مهر با ابراز نگرانی و گلایه نسبت به افزایش بی‌رویه اجاره‌بها و مشکلات ناشی از آن ابراز اظهار کرد: وضعیت اجاره‌بها در همدان به گونه‌ای است که هر ساله برای تمدید قرارداد، ناگزیر به انتخاب مسکنی کوچک‌تر و در موقعیتی نامناسب‌تر می‌شویم.

زارعی، با اشاره به سابقه ده ساله اجاره‌نشینی خود، افزود: در ابتدای زندگی مشترک، در یک آپارتمان ۸۰ متری در مرکز شهر ساکن بودیم، اما متأسفانه، با افزایش افسارگسیخته اجاره‌ها، اکنون مجبور به سکونت در یک واحد ۵۰ متری در حاشیه شهر شده‌ایم.

این مستأجر همدانی ضمن ابراز تأسف از تأثیر این جابجایی‌ها بر وضعیت تحصیلی و اجتماعی فرزندانش، گفت: جابجایی‌های مکرر، فرصت شکل‌گیری روابط پایدار را از فرزندانم سلب نموده و در روند تحصیل آنان نیز اختلال ایجاد کرده، این مسئله، برای من به عنوان یک پدر، بسیار آزاردهنده است.

زارعی، با انتقاد از عدم توجه مسئولین به معضل اجاره‌نشینی، بیان کرد: متأسفانه، علی‌رغم وعده‌های متعدد، تاکنون اقدام مؤثری از سوی دستگاه‌های ذیربط در جهت کنترل بازار مسکن صورت نگرفته است.

وی خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود مسئولین، با درک شرایط دشوار مستأجران، راهکارهای عملی و کارآمدی را برای حل این مشکل ارائه نمایند.

در پایان، این شهروند همدانی، ابراز امیدواری کرد که با اتخاذ تدابیر مناسب، امکان خانه‌دار شدن برای اقشار کم‌درآمد جامعه فراهم شده و از این طریق، بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی آنان مرتفع شود.

مسکن، رویایی دست‌نیافتنی برای قشر متوسط!

فاطمه شاکری، بانوی همدانی و از شهروندان ساکن در این شهر، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به وضعیت بحرانی بازار مسکن و اجاره‌بها پرداخت افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها اظهار کرد: متأسفانه، قیمت مسکن در همدان به حدی افزایش یافته که حتی خرید یک واحد کوچک در شهرک‌های حاشیه‌ای نیز به رویایی دست‌نیافتنی برای قشر متوسط تبدیل شده است.

وی افزود: دیگر توان پس‌انداز برای خرید خانه را از دست داده‌ایم.

شاکری با اشاره به وضعیت نامناسب بازار اجاره‌بها، گفت: برای اجاره یک واحد مسکونی مناسب، باید مبلغ قابل توجهی را به عنوان رهن پرداخت کرد و در کنار آن، اجاره‌بهای سنگینی نیز پرداخت نمود.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه، با این شرایط، دیگر توان اجاره‌نشینی در هیچ نقطه‌ای از شهر را نداریم.

این مستأجر همدانی ضمن انتقاد از عدم نظارت کافی بر بازار مسکن، بیان کرد: متأسفانه، هیچ‌گونه نظارتی بر قیمت‌گذاری‌ها وجود ندارد و مالکان، با هر قیمتی که تمایل داشته باشند، ملک خود را به فروش می‌رسانند یا اجاره می‌دهند، این وضعیت، باعث شده تا بسیاری از خانواده‌ها در تنگنای شدید اقتصادی قرار گیرند.

وی با تاکید بر لزوم توجه جدی مسئولین به این معضل اجتماعی، گفت: انتظار می‌رود مسئولین ذیربط، با اتخاذ سیاست‌های مناسب و اعمال نظارت دقیق، نسبت به کنترل بازار مسکن و اجاره‌بها اقدام نمایند.

شاکری عنوان کرد: در غیر این صورت، شاهد افزایش روزافزون مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از این وضعیت خواهیم بود.

وی در پایان افزود: تا تمام مسئولان از استاندار و نمایندگان پای کار نیایند و مسکن را به اولویت اصلی همدان تبدیل نکنند در عمل هیچ مشکلی حل نخواهد شد.

تسهیلات و نظارت‌ها چگونه به مستأجران کمک می‌کنند

مجید صالحی‌امیر، مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده در حوزه مسکن اظهار کرد: با پیگیری‌های انجام شده و مساعدت دستگاه قضائی، مبلغ ۲۲۵ میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های مسکن استان جذب شده است.

وی افزود: این مبلغ در یک بازه شش ماهه و در شش سال آتی تکمیل خواهد شد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان در خصوص ضمانت نامه این پروژه افزود: خوشبختانه مردم نیز در این خصوص همراهی لازم را داشته‌اند و مبلغی بالغ بر یک هزار میلیارد تومان توسط خود مردم برای بانک ارسال شده است.

صالحی‌امیر خاطرنشان کرد: این مبالغ صرف تکمیل پروژه شده و پس از تکمیل به صندوق ملی مسکن بازگردانده می‌شود و خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده مبلغ ۴۵ میلیارد تومان از این مبلغ صرف پروژه ۴۳۲ واحدی نهاوند شده است.

وی با اشاره به آئین‌نامه جدید وزارت راه و شهرسازی، از ارائه تسهیلات به پروژه‌های مسکن با پیشرفت فیزیکی بالای ۸۰ درصد خبر داد و افزود: این تسهیلات به منظور کاهش فشار بر متقاضیان و تسریع در تکمیل پروژه‌ها ارائه می‌شود.

مدیرکل راه و شهرسازی همدان در خصوص همکاری با ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) گفت: در حال حاضر ۴۸۰ واحد مسکونی با همکاری ستاد اجرایی در شهرک شهید مدنی در حال احداث است که پیشرفت فیزیکی این پروژه به حدود ۳۰ درصد رسیده است.

وی افزود: بتن‌ریزی در این پروژه در حال انجام است و به زودی شاهد پیشرفت چشمگیری در آن خواهیم بود.

صالحی امیر به طرح جامع شهری همدان اشاره کرد و گفت: طرح جامع شهری با چالش‌های قانونی مواجه شده بود که با ورود وزیر و پیگیری‌های استاندار این موانع برطرف و اصلاحات مورد نظر اعمال شده، مشاوران در حال تهیه نقشه‌ها هستند و امیدواریم به زودی شاهد ابلاغ رسمی این طرح باشیم.

وی با اشاره به اهمیت نقش شورای مهندسی در نظارت بر ساخت و سازها، بیان کرد: شورای مهندسی استان با ارسال نامه‌های هشدار به دستگاه‌های دولتی، نسبت به ساختمان‌های ناایمن هشدار داده است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان عنوان کرد: این شورا با همکاری شهرداری‌ها، بیش از ۵۰ درصد خدمات مربوط به ساخت و ساز را در شهرهایی مانند همدان پوشش می‌دهد.

صالحی امیر در خصوص واگذاری زمین‌های ۹۹ ساله بیان کرد: به منظور تسهیل شرایط برای متقاضیان، این زمین‌ها به صورت فروش اقساطی و با شرایط ویژه واگذار می‌شوند.

وی افزود: بر اساس این طرح، قیمت کارشناسی زمین به صورت اقساط ۵ ساله پرداخت می‌شود و پس از اتمام اقساط، سند مالکیت به متقاضیان منتقل می‌شود.

صالحی‌امیر خاطرنشان کرد: در گذشته این زمین‌ها به صورت اجاره ۹۹ ساله واگذار و در صورت نقل و انتقال می‌بایست اجاره آن سال پرداخت می‌شد که این طرح کمک شایانی به مردم در راستای صاحب خانه شدن می‌کند.

صالحی امیر با اشاره به مشکلات موجود در زمینه تأمین زمین در همدان بیان کرد: به دلیل محدودیت‌های جغرافیایی و وجود اراضی کشاورزی مرغوب در اطراف شهر، تأمین زمین با چالش‌هایی مواجه است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان ادامه داد: با این وجود، با پیگیری‌های مستمر، موفق به تأمین زمین برای احداث بیمارستان ۱۰۰۰ تختخوابی همدان پس از سال‌ها پیگیری شده‌ایم، همچنین، زمین مورد نیاز برای پروژه بازیافت هواپیما نیز تخصیص داده شده است.

وی با اشاره به ماده ۲۳ شورای برنامه ریزی گفت: این ماده اجازه داده است که صرفاً دولت اراضی توافق شده را برای امر مسکن استفاده کند.

افزایش ۳۰۰ تا ۵۰۰ هکتاری محدوده شهر همدان در آینده نزدیک

صالحی‌امیر با اشاره به اضافه کردن زمین به محدوده شهر و با بیان اینکه در آینده نزدیک بالغ بر ۳۰۰ الی ۵۰۰ هکتار به محدوده شهر اضافه می‌شود، گفت: در سال گذشته ۵۰۶ پروانه صادر شده است و ۱۲۹۵ مورد تمدید پروانه داشته‌ایم.

وی افزود: در خصوص ماده ۳۵ نظارت عالیه با بکارگیری حدود ۵۰ مهندس توانمند نظارت عالیه را از سر گرفته‌ایم و تا کنون ۱۸۰۰ گزارش بازدید ثبت شده است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان با بیان اینکه تسهیلات ودیعه افزایش داشته است، بیان کرد: در مراکز استان‌ها این تسهیلات به ۲۱۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است و در شهرهای دیگر به ۱۴۰ میلیون تومان رسیده است.

وی عنوان کرد: همچنین برای روستاها این تسهیلات ۵۵ میلیون تومان با سود ۲۳ درصد و بازپرداخت ۵ ساله است.

صالحی امیر در پایان سخنان خود به ارائه آماری از متقاضیان مسکن در استان پرداخت و گفت: تا کنون ۱۳۰ هزار و ۴۱ نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد، ۱۱۶ هزار و ۳۷۸ نفر متقاضی طرح‌های ۹۹ ساله و ۱۳ هزار و ۷۶۱ نفر متقاضی طرح جوانی جمعیت هستند.

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان عنوان کرد: ۴۱۵۶۲ نفر از متقاضیان تأیید نهایی شده‌اند و برای ۱۹۹۷۵ واحد مسکونی تأمین زمین صورت گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین، برای ۷۱۶ نفر از متقاضیان طرح جوانی جمعیت نیز زمین تأمین شده که ۲۹۹ نفر از آنان قرارداد خود را امضا کرده‌اند.

صالحی‌امیر در ادامه افزود: از ۱۹۹۷۵ واحد پروژه، ۱۶۰۳۷ مورد فونداسیون اجرا شده است و ۱۵۵۹۶ واحد پروانه ساختمانی دریافت کرده‌اند، ۱۳۷۵ مورد اتمام نازک‌کاری و ۶۷۷۶ واحد اتمام اسکلت و سقف داشته‌ایم.

این مقام مسئول عنوان کرد: ۱۳۰۱۹ واحد از این پروژه‌ها مستقیماً توسط کارگزاران اداره کل راه و شهرسازی و بنیاد مسکن در حال ساخت است.

وی ادامه داد: همچنین ۵۸۰ واحد توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام در حال ساخت است و ۶۹۵۶ واحد به صورت واگذاری خصوصی در حال انجام است.

گفتنی است، اگر یک عزم جدی برای حل گرانی مسکن و اجاره‌بها در همدان شکل نگیرد شاهد معضلات اجتماعی زیادی خواهیم بود.