به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،بیماری سلیاک یک اختلال مزمن و خودایمنی است که در صورت مصرف گلوتن—پروتئین موجود در گندم، جو، چاودار و بسیاری از مواد غذایی فرآوری‌شده—بروز می‌یابد. در افراد مبتلا، سیستم ایمنی بدن به‌اشتباه گلوتن را به‌عنوان تهدید شناسایی کرده و به آن واکنش نشان می‌دهد، که نتیجه‌اش آسیب به دیواره روده باریک است.

به گزارش وب‌سایت تخصصی WebMD، این بیماری با نام‌های دیگری همچون اسپرو سلیاک یا آنتروپاتی حساس به گلوتن نیز شناخته می‌شود و شیوع آن نسبتاً بالاست. تنها در ایالات متحده آمریکا، حدود دو میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند و مجبورند به‌طور کامل از رژیم‌های غذایی بدون گلوتن پیروی کنند تا سلامت خود را حفظ کنند.

علائم سلیاک چیست؟

علائم بیماری سلیاک می‌تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. شایع‌ترین نشانه‌ها عبارت‌اند از:

• علائم گوارشی: نفخ شکم، درد معده، اسهال یا یبوست، و در برخی موارد استفراغ.

• کاهش وزن غیرقابل توضیح: به‌دلیل ناتوانی روده در جذب مناسب مواد مغذی.

• بثورات پوستی: ضایعات پوستی خارش‌دار به‌نام درماتیت هرپتی‌فرم (Dermatitis Herpetiformis) ممکن است در برخی بیماران ظاهر شود.

• تغییرات روانی و عصبی: افراد مبتلا ممکن است دچار افسردگی، تحریک‌پذیری، کاهش تمرکز، ضعف حافظه یا اضطراب شوند.

این طیف گسترده از علائم باعث می‌شود که تشخیص بیماری در برخی موارد به تعویق بیفتد یا با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شود.

تشخیص و درمان چگونه است؟

برای تشخیص سلیاک معمولاً دو روش اصلی به کار می‌رود:

1. آزمایش خون: بررسی سطح آنتی‌بادی‌هایی که در پاسخ به گلوتن تولید می‌شوند.

2. نمونه‌برداری از روده کوچک (بیوپسی): در صورت مشاهده نتایج مشکوک در آزمایش خون، انجام آندوسکوپی و نمونه‌برداری از بافت روده برای تأیید آسیب‌ها ضروری است.

درمان اصلی این بیماری حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی است. حتی مقادیر بسیار کم گلوتن نیز می‌تواند باعث بازگشت علائم شود. از این‌رو، مبتلایان باید به‌دقت برچسب‌های غذایی را بررسی کرده و از مصرف بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده یا آماده پرهیز کنند.

سلیاک یک بیماری خاموش اما تأثیرگذار است که در صورت عدم درمان، می‌تواند به سوءتغذیه، مشکلات پوستی، اختلالات عصبی و حتی مشکلات باروری منجر شود. شناسایی به‌موقع، پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن، و مشاوره منظم با پزشک و متخصص تغذیه، کلید کنترل این بیماری و حفظ کیفیت زندگی است.