خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: رهبر معظم انقلاب خطاب به دختران و بانوان جوان ایران اسلامی فرمودند: «توصیه من به خواهران و دختران عزیزم این است که معلومات و آگاهی‌هایتان را بیشتر کنید. مطالعه، دقت، تحقیق، درس، ورود به مسائل مورد ابتلای روز و اهتمام به کارهای دینی، جزو وظایف حتمی و مسلّم است…».

شبکه دختران حاج قاسم استان چهارمحال و بختیاری با لبیک به منویات مقام معظم رهبری چند سالی است که با جذب دختران نوجوان فعال و دغدغه‌مند به دنبال شناسایی و احصای دغدغه‌های اصلی و گره‌های ذهنی دختران جامعه و یافتن راهکار حل مسئله است و به ارائه دوره‌های آموزشی با محوریت الگوی دختر مسلمان ایرانی و طراحی زیست عفیفانه می‌پردازد.

یکم ذیقعده سالروز ولادت حضرت معصومه (س) و روز دختر بهانه‌ای شد تا در گفتگو با مسئول و تعدادی از رابطان شهرستانی دختران حاج قاسم، به مرور مهم‌ترین دغدغه‌های دخترانه در استان چهارمحال و بختیاری بپردازیم.

پیشینه فعالیت دختران حاج قاسم استان

زهرا نجفی، در گفتگو با خبرنگار مهر با پرداختن به پیشینه شکل‌گیری و فعالیت شبکه دختران حاج قاسم در استان چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: بنده در حال حاضر مربی طرح امین در مدارس شهرستان کیار هستم که از هشت سال پیش به فعالیت در حوزه دختران به صورت تخصصی در قالب گروه جهادی و نیز مقر دختران انقلاب شهرستان کیار مشغول هستم.

مسئول شبکه دختران حاج قاسم استان چهارمحال و بختیاری با ذکر اینکه این شبکه با همکاری قرارگاه فرهنگی بانوان استان از سال ۱۳۹۸ کار خود را آغاز کرد، ادامه داد: در آن سال، دختران مبلغ غیرایرانی به استان دعوت و در جمع دختران در مدارس حضور یافتند.

مسئول مقر دختران انقلاب شهرستان کیار بیان کرد: در سال ۱۴۰۰ اولین رویداد دختران حاج قاسم با مشارکت ۳۰۰ نفر از دختران سراسر استان برگزار شد و آنان در این رویداد سه روزه با حضور اساتید استانی و کشوری به طرح مسائل مبتلابه شهرستان‌های خود در حوزه دختران پرداختند. این دختران در شهرستان‌های خود به راه‌اندازی مقرهای دختران انقلاب اقدام کردند.

نجفی با تصریح اینکه کارگروه دختران حاج قاسم ذیل مقر دختران انقلاب در شهرستان‌ها شکل گرفت، گفت: این کارگروه بر مبنای گفته شهید سردار سلیمانی که «همان دختر کم‌حجاب دختر من است. دختر ما و شماست» شکل گرفت و شروع به جذب دختران کرد که در حال حاضر بالغ بر ۱۵۰۰ دختر عضو این شبکه در سراسر استان هستند و بالغ بر پنج هزار دختر در برنامه‌های ما شرکت داشتند.

وی اظهار کرد: دختران حاج قاسم به دنبال شناسایی و احصای دغدغه‌های اصلی و گره‌های ذهنی دختران جامعه و یافتن راهکار حل مسئله است. در این راستا جذب اتفاق افتاد و کارهای میدانی و مطالعاتی در دستور کار قرار گرفت. همچنین دوره‌های تخصصی برای مربیان این شبکه با محوریت الگوی دختر مسلمان ایرانی و طراحی زیست عفیفانه برگزار شده است. این مربیان مطالب را در حلقات و جلسات شهرستان‌ها به دختران نوجوان انتقال می‌دهند.

در جستجوی گره‌های ذهنی دختران

نجفی ادامه داد: برپایی رویداد سه روزه «دختر خاله‌ها» با حضور بالغ بر یک هزار نفر از دختران از سراسر استان یک اتفاق خوب بود که دختران حاج قاسم به همراه دخترخاله، دختردایی، دختر عمو یا دختر عمه خود در این رویداد در دانشگاه شهرکرد و با حضور اساتید ملی و استانی شرکت کردند و گفتمان ما به گوش دختران بیشتری رسید.

وی اظهار کرد: برپایی دوره‌های آموزشی و اردوهای استانی و کشوری، تعامل و مباحثه با دختران دیگر استان‌ها، دعوت از دختران مبلغ بین‌المللی و … در راستای جذب و بسط و تثبیت مخاطب شکل گرفت و تلاش داریم که هر ساله یک رویداد بزرگ دختران حاج قاسم را برگزار کنیم.

نجفی با اشاره به کلیدواژه «الگوی سوم» که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده است، گفت: الگوی سوم نه شرقی و نه غربی بلکه ناظر به زن مسلمان ایرانی است که باید به دنیا معرفی کنیم چرا که زن مسلمان ایرانی همواره تاریخ‌ساز بوده و هویت دارد. شبکه دختران حاج قاسم تلاش دارد این الگو را پیاده‌سازی و به جهانیان معرفی کند.

مسئول دختران حاج قاسم چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: تلاش این مجموعه این است که دختران با هر تفکری حضور پیدا کنند و دغدغه‌های خودشان را بگویند و گفتگوی بین دختران شکل بگیرد. چه بسا دختران بدحجابی که به این مجموعه پیوستند و راهشان را تغییر دادند که امروز خوشبختانه جزو هسته‌های اصلی مقرهای دختران انقلاب در شهرستان‌ها هستند.

گم‌گشتگی هویتی دختران نوجوان

نجفی در پاسخ به پرسشی مبنی بر مهم‌ترین دغدغه دختران نوجوان، گفت: به نظرم گم‌گشتگی هویتی را باید مهم‌ترین معضل بدانیم که این بحران با ورود به دوران بلوغ تشدید می‌شود و ذهن‌شان بسیار درگیر این موضوع است و چه بسا رفتارهایی دور از انتظار انجام می‌دهند یا در خانواده و جامعه سرخورده می‌شوند.

وی در پایان گفت: بنابراین در دوره‌های آموزشی و جلسات و گعده‌ها به تبیین این موضوع می‌پردازیم که دختر چه هویت و جایگاه و ارزشی در خانواده و جامعه دارد، آگاهی‌بخشی در این زمینه بسیار اثرگذار است.

شبکه‌سازی دختران حاج قاسم در شهرستان‌ها

زهرا ملک‌پور در گفتگو با خبرنگار مهر به شبکه‌سازی دختران حاج قاسم در روستاهای شهرستان اردل نظیر روستاهای لیرابی، ممسنی، سرچاه و شهرهای کاج و دشتک، اظهار کرد: در هر یک از این مناطق رابطانی تعیین شده است که در مناسبت‌های مختلف نسبت به اجرا و برگزاری برنامه‌های فرهنگی اقدام می‌کنند.

رابط شبکه دختران حاج قاسم شهرستان اردل ادامه داد: برپایی اردوهای آموزشی، زیارتی و سیاحتی، برگزاری دوره‌های تربیت مربی، اقدام به گسترش شبکه از طریق جذب مخاطبان در مدارس، برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های الگوی سوم زن مسلمان و زیست عفیفاته ویژه دختران دانش‌آموز و … از دیگر فعالیت‌های ما بوده است.

ملک‌پور در خصوص فضای کلی شهرستان اردل ناظر به وضعیت دختران، توضیح داد: شماری از دختران شهرستان از حیث پوشش وضعیت مطلوبی ندارند که در فرآیند جذب تلاش داریم نگاه‌ها نسبت به مقوله حجاب در دختران اصلاح شود. خوشبختانه این تلاش‌ها در برخی موارد کارساز بوده و دخترانی که جذب شبکه می‌شوند نسبت به حجاب و پوشش دغدغه دارند و رعایت می‌کنند.

«الگوی سوم» دختران حاج قاسم

وی ادامه داد: خوشبختانه این دختران نوجوان تبدیل به نیروهای جهادی و پای کار می‌شوند که به صورت خودجوش و خودخواسته به برگزاری برنامه‌ها می‌پردازند و همواره در صحنه حاضرند.

این بانوی فعال فرهنگی در پاسخ به این پرسش که عامل جذب دختران به جبهه دختران حاج قاسم چیست، توضیح داد: به نظرم این کشش و جذب برخاسته از تفکر خانواده است یعنی خانواده اگر معتقد و دغدغه‌مند باشد، طبیعتاً فرزندان هم به این وادی سوق خواهند یافت. لذا می‌بینیم برخی دختران نوجوان باوجود تمام هجمه‌های دشمن در فضای مجازی، پای کارند.

ملک‌پور در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر مهم‌ترین چالش‌های دختران شهرستان، توضیح داد: یکی از مشکلات چالش برانگیز که منجر به آسیب‌های عمیق روحی روانی به دختران در یکی از مناطق این شهرستان شده است، فرهنگ اجبار دختران به ازدواج در سنین پایین و کودک‌همسری است که متأسفانه در این منطقه عمومیت یافته است.

وی ادامه داد: اکثر دختران در این منطقه در سن ۱۲ یا ۱۳ سال باید با کسی که خانواده تعیین می‌کند ازدواج کنند و لذا دختران زیادی در این منطقه دچار چالش‌ها و معضلاتی همچون طلاق یا اختلالات روحی هستند و چه بسا متأسفانه به خودکشی می‌انجامد.

ملک‌پور برپایی دوره‌های آموزشی و ارتقای سطح فرهنگ خانواده‌ها در این منطقه را خواستار شد و گفت: البته چند بار تلاش کردیم دوره‌هایی را در مسجد ویژه دختران برگزار کنیم که خانواده‌ها اجازه حضور دختران را در این جلسات ندادند؛ جا دارد چاره‌ای برای این معضل اجتماعی اندیشیده شود.

این بانوی فعال فرهنگی در شهرستان اردل در پایان اظهار کرد: شبکه دختران حاج قاسم در پی آن است که دخترانی با سواد رسانه‌ای و آگاهی و شناخت بالا پرورش دهد که با الگوگیری از الگوی زن مسلمان ایرانی بتواند به رشد و کمال برسد. سپردن مسئولیت به دختران نوجوان و اجرای رویدادها و برنامه‌های بزرگ نیز یک کلاس تربیتی خوب است که آنها قوی و مسئولیت‌پذیر بار بیایند.

ویژگی‌های دختران حاج قاسم

هنگامه ارزنین، دانشجوی رشته حقوق در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به آغاز فعالیت خود در شبکه دختران حاج قاسم، اظهار کرد: بنده در امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی فعالیت‌هایی داشتم که بخشی از فعالیتم نیز مربوط به شبکه دختران حاج قاسم بود. اما از آبان ماه سال گذشته که در رویداد تربیت مربی دختران حاج قاسم در کوهرنگ شرکت کردم، تصمیم گرفتم تمام تمرکز کارم را در این بخش معطوف کنم.

رابط شبکه دختران حاج قاسم در شهرستان شهرکرد با یادآوری فعالیت تشکل‌های فراوان دینی و فرهنگی ویژه دختران نظیر بیج، هیئت و …، ادامه داد: اما تفکر و معرفت‌افزایی که در شبکه دختران حاج قاسم ساری و جاری بود نظرم را جلب کرد که فعالیتم را پررنگ کنم.

ارزنین بیان کرد: در رویداد کوهرنگ اولین بار بود که می‌دانستم قرار است چه چیزی یاد بگیرم و مباحث ناظر به الگوی سوم زن مسلمان ایرانی برایم بسیار جذاب بود؛ در این دوره اساتید برای ما تبیین کردند که الگوهای شرقی و غربی چه تفاوتی با الگوی اسلامی دارند.

وی با تأکید بر اینکه الگوی سوم زن برگرفته از مفاهیم و مبانی اسلامی است، افزود: این تفکر قائل است که زن صرفاً بُعد جسمانی ندارد بلکه انسانی است که می‌تواند فراتر از جنسیت خود، تاریخ را تعیین کند یا تغییر دهد که در این راستا می‌توان از بانوان تاریخ‌ساز فراوانی نام برد.

ارزنین با اشاره به فعالیت دختران حاج قاسم در دو رده سنی ۹ تا ۱۴ و ۱۵ تا ۲۳ سال، توضیح داد: نوجوانان و جوانان ما چه بسا تحت تأثیر هجمه‌های دشمنان، سردرگم هستند و مشکلاتی در زمینه هویت خودشان دارند لذا با این دختران صحبت می‌کنیم و امیدواریم با نشان دادن و تبیین الگوهای درست ایرانی و اسلامی به آنان بتوانیم از این سرگشتگی بکاهیم.

آگاهی؛ مهم‌ترین ضرورت برای دختران

این بانوی فعال فرهنگی معرفت و شناخت را مهم‌ترین بایسته دختران امروز برشمرد و توضیح داد: به نظرم دختران ما برای یافتن مسیر درست و رسیدن به رشد و تعالی باید مجهز به معرفت باشند و در این راستا ابتدا باید به خودشناسی و در مراحل بعدی به شناخت خدا و البته شناخت دیگران برسند.

ارزنین ادامه داد: دختری که هویت خودش را نمی‌شناسد و بر اهمیت جایگاه و ارزش خود واقف نیست، نمی‌تواند رشد و پیشرفت داشته باشد و نقشی مطلوب را برای خود، خانواده و جامعه ایفا کند لذا چیزی که دختران ما نیاز دارند، رسیدن به آگاهی صحیح است.

وی بیان کرد: به عنوان دختری که در جامعه حضور دارد معتقدم الگوهای مطلوب برای بانوان معرفی نشده است و رسانه‌ها در ارائه و روشنگری در زمینه الگوهای فاخر دینی و تاریخی کم‌کاری کردند.

ارزنین ادامه داد: جای پرسش وجود دارد که چرا یک الگوی شرقی یا غربی تا این حد در ذهن دختران و پسران جامعه پررنگ و برجسته است اما اثری از الگوهای فاخر فرهنگ و دین ما که اتفاقاً پرشمار و باعظمت و باشکوه هستند، وجود ندارد؛ شهدا بزرگ‌ترین الگوهای ما هستند که متأسفانه الگوسازی از آنها برای نسل جدید ضعیف بوده است.

وی نقش انکارناپذیر آموزش و پرورش را در تربیت نسل نوجوان و جوان مورد تأکید قرار داد و گفت: به نظر می‌رسد جا دارد این نقش و کارکرد مهم با تعریف برنامه‌های قوی‌تر و هدفمند، بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

طراحی الگوی زیست عفیفانه

فاطمه رضایی، ۲۲ ساله و طلبه حوزه علمیه در استان چهارمحال و بختیای که تحقق‌بخشی به الگوی سوم زن مسلمان ایرانی را هدف اصلی خود می‌داند در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در شبکه دختران حاج قاسم به برنامه‌ریزی و برگزاری یا کمک به اجرای برنامه‌های فرهنگی در شهرستان فلارد می‌پردازیم.

رابط شبکه دختران حاج قاسم شهرستان فلارد ادامه داد: برپایی رویدادهای بزرگ شهرستانی همچون رویداد دختران حاج قاسم، برپایی دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی ویژه دختران، آشناسازی دختران با الگوهای زیست عفیفانه و برگزاری جلسات هفتگی از مهم‌ترین فعالیت‌های این شبکه است.

رضایی با بیان اینکه آشنایی دختران با الگوی سوم زن مسلمان مبتنی بر معارف قرآنی و روایی ضرورت دارد، افزود: دختران ما باید با الگوهای دینی و مذهبی آشنا شوند و در زندگی خود سرلوحه قرار دهند زیرا الگوهای بیگانه مناسب فرهنگ و تمدن ما نیستند.

این دختر فعال فرهنگی با تأکید بر استقبال دختران فلاردی از فعالیت‌ها و برنامه‌های شبکه دختران حاج قاسم، اظهار کرد: خوشبختانه دختران نسبت به مشارکت و اجرای برنامه‌ها راغب هستند و نسبت به همکاری و تعاون در کارهای گروهی علاقه نشان می‌دهند.

رضایی با ابراز خرسندی از تأثیرگذاری و کارآمدی برنامه‌های فرهنگی شبکه دختران حاج قاسم بر ذهنیت و تفکر دختران فلاردی، بیان کرد: داشتیم دخترانی را که با پوشش و ظاهر غیر اسلامی در برنامه‌های ما شرکت می‌کردند اما بتدریج نه تنها در ظاهر بلکه از حیث معنویت نیز تحت تأثیر قرار گرفتند و اخلاق و رفتارشان در خانواده و مدرسه متحول شد و اکنون جزو دختران فعال شبکه هستند.

وی با تصریح اینکه تلاش شده تا دختران با هر پوشش و تفکری در این شبکه جذب شوند، افزود: خوشبختانه فضای کلی شهرستان به‌گونه‌ای است که جامعه و خانواده‌ها هنوز آنچنان تحت تأثیر فرهنگ غربی قرار نگرفتند و اعتقادات مردم قوی است و همین عامل باعث موفقیت ما در جذب دختران شده است.

رضایی فعالیت نیروهای پرشمار فرهنگی و قرآنی در شهرستان را دیگر عامل موفقیت در عرصه فعالیت‌های فرهنگی عنوان کرد و افزود: بنابراین تمایل خانواده‌ها و نوجوانان و جوانان نسبت به فعالیت‌های فرهنگی و دینی بالاست و به نظرم دامنه اثرگذاری برنامه‌ها مطلوب بوده است.

وی تأکید کرد: دختران فلاردی تفکر بکری دارند و اگر هم رفتار ضدفرهنگی از کسی سر بزند از روی ناآگاهی است لذا به نظرم برگزاری دوره‌های آموزشی و مهارت افزایی برای آنها به ویژه در مدارس ضرورت دارد.عنوان «دختران حاج قاسم» شاید بار معنایی مذهبی و انقلابی داشته باشد اما دوره‌های آموزشی که برگزار می‌کنیم مطلوب همه تفکرات است و صرفاً اقشار مذهبی را در بر نمی‌گیرد.

رضایی در خصوص بایسته‌های دختر جامعه اسلامی، گفت: به نظرم دختران باید به خودشناسی برسند و جایگاه و ارزش واقعی خودشان را بشناسند تا حریم خود را در برابر تهدیدها همواره حفظ و حراست کنند.