توجه به ظرفیت بخش خصوصی؛ مسیر جهش در بهرهوری، نوآوری و صادرات
اقتصاد ایران: استفاده از ظرفیت بخشخصوصی و مزیت نسبی این بخش برای تولید خودرو در کشور که در تصمیمات خود منافع مردم و سهامداران را ارجح بداند، میتواند به افزایش کیفیت و بهرهوری، افزایش نرخ اشتغال، توسعه فنی و تکنولوژی، دسترسی مردم به قیمتهای منصفانه و ارتقای خدمات پس از فروش بیانجامد.
در همین زمینه بهدلایل لزوم توجه به توسعه صنعتخودرو توسط بخشخصوصی در ایران اشاره میشود:
۱. مطالعه مدل توسعه صنعتی جهان نشان میدهد سه مرحله تولید صنعتی، شامل صنایع کاربر، صنایع سرمایهبر و صنایع دانشبنیان که ما آنها را با توسعه صنعت نساجی و پوشاک، صنعتخودرو و صنعت الکترونیک میشناسیم، بهرشد صنعتی کشورها کمک کردهاند. بنابراین توسعه صنعتخودرو را بهعنوان موتور محرک و پیشران توسعه صنعتی کشورها میدانند که میتواند منجر بهرشد در زنجیرههای پیشینی و پسینی خود باشد و یکی از نمادهای توسعه صنعتی کشورها بهشمار میرود که حضور بخشخصوصی و حذف مدیریت دولتی شتاب پیشرفت در این حوزهها را دوچندان خواهد کرد.
۲. در اقتصاد ایران نیز طی چند دهه گذشته، توسعه صنعتخودرو با ایجاد ظرفیتهای مناسب صنعتی همراه بوده و تحقق بخشیدن به این ظرفیتها و استفاده از توان بخشخصوصی میتواند نه تنها به تسریع توسعه صنعتی کشور بینجامد، بلکه با افزایش اشتغال و رشد بسیاری از شاخصهای توسعهای همراه باشد.
۳. صنعت خودروسازی یکی از بزرگترین صنایع جهان از نظر اشتغال است؛ ایجاد فرصتهای شغلی مستقیم (در کارخانهها) و غیرمستقیم (در زنجیره تامین، خدمات، قطعهسازی، فروش، بیمه و غیره) به رونق اقتصاد داخلی کمک میکند.
گفته میشود میزان اشتغال ایجادشده توسط ایرانخودرو بیش از ۵۵ هزار نفر و سایپا بیش از ۴۳ هزار نفر بوده است که البته با انتقال مدیریت ایرانخودرو به بخشخصوصی، انتظار میرود بهرهوری افراد شاغل در این گروه صنعتی افزایش قابل توجهی یابد که اگر این اعداد را بهمیزان اشتغال صنعت قطعهسازی بیفزاییم، میتواند دلیلی محکم بر لزوم توسعه صنعتخودرو در کشور باشد.
۴. صنعتخودرو ترکیبی از فناوریهای مختلف مانند مهندسی مکانیک، الکترونیک، هوش مصنوعی، طراحی صنعتی و ... است و توسعه این صنعت سبب رشد دیگر صنایع مرتبط و انتقال فناوری به بخشهای دیگر میشود. در ایران، شرکت قطعهسازی کروز بهعنوان بزرگترین مجموعه صنعتی تولید قطعه با بیش از ۱۴ هزار نیروی شاغل، موفق به انتقال دانش فنی تولید بسیاری از قطعات از جمله ECU که به مغز متفکر خودرو شناخته میشود، بهداخل کشور شده است.
۵. تولید داخلی خودرو سبب کاهش نیاز به واردات خودرو از کشورهای دیگر میشود؛ این مساله بهکاهش خروج ارز و توازن بهتر تجاری کشور کمک میکند و در این میان بخشخصوصی توانمند و باانگیزه میتواند پروژههای زودبازده و موثری را برای صرفهجویی ارزی و تامین نیاز مردم بهاجرا بگذارد.
۶. صادرات خودرو بهعنوان یک منبع درآمد ارزی پایدار برای بسیاری از کشورها بهشمار میرود و صادرکنندگان خودرو بهعنوان یک بازیگر تاثیرگذار در سطح جهانی مطرح هستند. بهعنوان مثال دولت کرهجنوبی بهعنوان دولت حامی و نه مالک خودروسازهای بزرگ این کشور همچون Hyundai و Kia نقش تاثیرگذاری در بازارهای جهانی دارد و صادرات گسترده این کشور قدرت چانهزنیاش در معادلات سیاسی بینالمللی را بهشدت افزایش داده است.
۷. رقابت در صنعت خودروسازی، کشورها را بهسمت نوآوری و توسعه فناوریهای نوین مانند خودروهای برقی، خودران و پاک سوق میدهد و آثار محیطزیستی مثبتی را برای کشورها بههمراه دارد.
۸. تولید داخلی میتواند باعث دسترسی راحتتر مردم به خودرو با قیمت مناسبتر شود؛ همچنین باعث بهبود زیرساختها، جادهسازی و فرهنگ حملونقل میشود.
مدیریت خودروسازیها توسط بخشخصوصی با توجه بهحذف فرآیندهای پیچیده و فرسایشی بخش دولتی میتواند بسیار موفقتر عمل کند.
۹. بخش خصوصی برای حفظ سودآوری خود باید کارآمد، سریع و نوآور باشند. بخش خصوصی همچنین انگیزه بیشتری برای بهینهسازی تولید، کاهش هزینه و افزایش کیفیت دارد؛ برخلاف بخش دولتی که با بوروکراسی اداری مواجه است و انجام تمام أمور در این روند بروکراسی با مشکل مواجه میشود.
۱۰. خصوصیسازی واقعی میتواند شفافیت را افزایش دهد و بخشخصوصی به واسطه اینکه باید پاسخگوی سهامداران و بازار باشد، لازم است بهرهوری خود را ارتقا دهد. در این میان تجربه واگذاری گروه بهمن به بخشخصوصی واقعی که منجر به رشد تمام شاخصهای توسعهای و مثبت این شرکت شد، قابل توجه است. در مدت ۸ سال فعالیت گروه بهمن بهعنوان یک شرکت خصوصی واقعی، تعداد کارکنان این شرکت با افزایش ۱۰۰ درصدی بهبیش از ۷ هزار و ۳۰۰ نفر رسیده و بهجایگاه ۲۶ امین شرکت اشتغالزای ایران ارتقا و میزان تولید این گروه نیز در فاصله تنها یک سال، ۲۲ درصد افزایش یافت.