به گزارش خبرنگار مهر، ورزش همگانی به عنوان یکی از ارکان مهم سلامت جامعه، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. با این حال، علی‌رغم تلاش‌های متعدد ارگان‌های دولتی و خصوصی، هنوز بسیاری از مردم درگیر کم‌تحرکی هستند و ورزش به عنوان یک بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره، نتوانسته به طور کامل به فرهنگ عمومی تبدیل شود.

تغییرات سریع در سبک زندگی، مشغله‌های کاری، دسترسی محدود به امکانات ورزشی و آگاهی ناکافی از مضرات کم‌تحرکی از جمله عواملی هستند که مانع از پذیرش گسترده‌تر ورزش همگانی در جامعه شدند.

این در حالی است که بهبود شرایط و فراهم کردن بسترهای مناسب برای فعالیت‌های بدنی می‌تواند تأثیرات مثبتی در سلامت عمومی و کاهش بیماری‌های مرتبط با تحرک داشته باشد. در این میان، نقش رسانه‌ها، سازمان‌های دولتی و بخش‌های خصوصی در فرهنگ‌سازی و ایجاد دسترسی آسان به ورزش‌های متنوع و جذاب، از اهمیت زیادی برخوردار است.

زندگی ماشینی کم‌تحرکی را افزایش داده است

صالح رفیعی کارشناس حوزه ورزش همگانی در گفتگو با خبرنگار مهر و در واکنش به این پرسش که چرا با وجود تلاش‌ها و فعالیت‌های گسترده ارگان‌های مختلف برای توسعه ورزش همگانی، هنوز این فعالیت‌ها نتوانسته‌اند به طور کامل در بین مردم جا بیفتند و به یک فرهنگ عمومی تبدیل شوند؟ اظهار کرد: متأسفانه ما نسلی هستیم که بسیاری از فعالیت‌هایمان به سمت ماشینی شدن پیش رفته است. برای مثال، شخصاً وقتی از خانه خارج می‌شوم، بلافاصله سوار خودرو می‌شوم و در محل کار نیز بیشتر با آسانسور جابجا می‌شوم. این الگوی رفتاری تقریباً در تمام جامعه رواج پیدا کرده است. یکی از دلایل اصلی این وضعیت این است که زندگی روز به روز سریع‌تر و پرشتاب‌تر شده است. بیشتر کارهایی که انجام می‌دهیم، در حالت نشسته انجام می‌شود و تحرک کافی نداریم. این مسأله فقط مختص بزرگسالان نیست؛ حتی کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

شعار ما در ورزش همگانی بازگشت به گذشته است

وی در ادامه افزود: در بخش ورزش همگانی، شعار اصلی ما این است که دوباره به روزگار گذشته بازگردیم و فعالیت‌های بدنی را در زندگی روزمره‌مان وارد کنیم. هدف ما این است که این فعالیت‌ها به طور فیزیکی انجام شوند تا بتوانیم کم‌تحرکی را جبران کنیم. برای دستیابی به این هدف، باید دو کار اساسی انجام دهیم: اول، آگاه‌سازی مردم از مضرات کم‌تحرکی؛ و دوم، فراهم کردن بستر مناسب برای انجام فعالیت‌های بدنی.

جامعه از کم تحرکی خود بی اطلاع است

عضو هیئت علمی دانشگاه اضافه کرد: در این راستا افراد به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ گروه اول کسانی هستند که اصلاً از عواقب کم‌تحرکی و تأثیرات منفی آن بر بدن خود اطلاعی ندارند. دسته دوم افرادی هستند که از اهمیت فعالیت بدنی آگاهند، اما به دلیل کمبود دسترسی یا زمان محدود، نمی‌توانند به راحتی به این فعالیت‌ها بپردازند. همچنین وضعیت اقتصادی بسیاری از افراد به گونه‌ای است که مجبورند چند نفره برای تأمین معاش خانواده تلاش کنند.

رسانه برای آگاه سازی باید پای کار باشد

صالحی در پاسخ به این سوال که با توجه به مشکلات موجود در زمینه دسترسی به امکانات ورزشی و آگاهی نداشتن بخش‌هایی از جامعه نسبت به مضرات کم‌تحرکی، چه تدابیری می‌توان اندیشید تا ورزش همگانی به صورت مؤثرتر و جذاب‌تر برای تمامی اقشار جامعه ترویج شود؟ گفت: برای بخش‌هایی از جامعه که از مضرات کم‌تحرکی آگاه نیستند، می‌توان از طریق رسانه‌ها، تبلیغات و برگزاری جشنواره‌ها به آگاهی‌رسانی پرداخت. در مورد دسته دوم، که خود از ضرورت فعالیت بدنی آگاهند، اما به دلایل مختلف از جمله کمبود امکانات یا زمان، قادر به انجام فعالیت‌های ورزشی نیستند، می‌توان طرح‌هایی مانند ورزش ارزان و در دسترس را ارائه داد.

اقدامات شهرداری جنبه طنز دارد

وی افزود: شهرداری در این راستا قدم‌هایی برداشته است، از جمله ایجاد پارک‌های ورزشی در نقاط مختلف شهر. اما متأسفانه، تجهیزات موجود در این پارک‌ها یا جذابیت کافی ندارند و یا از استانداردهای لازم برخوردار نیستند. این در حالی است که هزینه‌های زیادی برای آنها صرف شده است و نتیجه آن بیشتر به شوخی و طنز شبیه شده است. علاوه بر این، طرح ورزش صبحگاهی در پارک‌ها نیز وجود دارد که به ویژه میان زنان خانه‌دار و سالمندان طرفدارانی پیدا کرده است. این یک اتفاق مثبت است، اما لازم به ذکر است که این طرح نمی‌تواند برای تمام اقشار جامعه جذابیت و فایده داشته باشد.

ورزش همگانی برای مردم جذابیت ندارد

این کارشناس حوزه ورزش همگانی با اشاره به اینکه ورزش همگانی برای مردم جذابیت زیادی ندارد؛ گفت: وقتی از ورزش همگانی صحبت می‌کنیم، اغلب اولین چیزی که به ذهن می‌آید، پیاده‌روی است و در بهترین حالت، کوهنوردی. اما واقعیت این است که برای گسترش ورزش همگانی در جامعه، باید آن را برای مردم جذاب کنیم. به عنوان مثال، من خودم در دوران جوانی بسکتبال بازی می‌کردم و حالا دوست دارم در یک پارک، جایی که دسترسی آسان و ارزان به آن داشته باشم، یک حلقه بسکتبال وجود داشته باشد تا بتوانم دوباره این ورزش را به شکل تفریحی انجام دهم. همچنین طرفداران ورزش‌هایی مانند فوتبال و والیبال نیز کم نیستند. اما این جنبه از ورزش همگانی، یعنی جذاب کردن آن، هنوز به طور جدی نادیده گرفته شده و نیاز به توجه بیشتری دارد.

«گامیران» تحول جدی در ورزش کشور بود

صالحی ادامه داد: البته برای تحقق این هدف و جذاب‌تر کردن ورزش همگانی، اقدامات خوبی در حال انجام است. به عنوان مثال، طرح «گامیران» که توسط فدراسیون ورزش همگانی در حال اجراست، به نظر من یک تحول جدی در ورزش کشور محسوب می‌شود. اگر این طرح به صورت فراگیر اجرا شود، شاهد اتفاقات مثبتی خواهیم بود. جالب است بدانید که طرحی مشابه «گامیران» حدود ۲۰ سال پیش در اروپا پیاده‌سازی شده بود؛ به طوری که افراد با انجام فعالیت بدنی مناسب در طول روز، از تخفیف‌های اجتماعی برخوردار می‌شدند. اگر ما هم بتوانیم این فرهنگ‌سازی را به درستی انجام دهیم، شاید در دهه آینده شاهد نتایج مثبت و ملموسی از این طرح باشیم که قطعاً یک دستاورد مهم خواهد بود.

بخش خصوصی هم می‌تواند نقش پررنگی ایفا کند

او در پایان و در پاسخ به این سوال که در کنار فدراسیون ورزش‌های همگانی، چگونه بخش‌های خصوصی می‌توانند در راستای توسعه ورزش همگانی و ترغیب افراد به فعالیت بدنی بیشتر، نقش مؤثری ایفا کنند؟ گفت: در حال حاضر، علاوه بر فدراسیون ورزش‌های همگانی، برخی شرکت‌های خصوصی که به منابع انسانی خود اهمیت می‌دهند، تلاش می‌کنند تا از طریق پایش سلامت، وضعیت جسمانی کارکنان خود را اندازه‌گیری کرده و به آنها اطلاع دهند. علاوه بر آگاهی‌بخشی، این شرکت‌ها کارکنان خود را ترغیب می‌کنند تا برنامه‌ریزی زندگی خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که به ارتقای کیفیت زندگی‌شان کمک کند. به عنوان مثال، برخی از این شرکت‌ها با استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف، فعالیت بدنی روزانه کارکنان را رصد می‌کنند. این اقدامات، به مرور زمان، باعث می‌شود تا جامعه کم‌تحرک به تدریج از این وضعیت فاصله بگیرد و به سمت فعالیت‌های بدنی بیشتر هدایت شود.