به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، اولین ماهواره ارمنستان در سال 2022 به فضا پرتاب شد و از آن زمان، دولت این کشور به طور مرتب از اهداف بلندپروازانه‌تر، از جمله قصد خود برای راه‌اندازی خط تولید ماهواره در داخل کشور، سخن گفته است. 

توسعه این حوزه کلیدی بر عهده وزارت صنعت فناوری‌های پیشرفته ارمنستان قرار دارد.

مخیتار هایراپتیان، وزیر این وزارتخانه، در گفتگویی با خبرگزاری رسمی «آرمن‌پرس»، به تشریح برنامه‌ها و فعالیت‌های این وزارتخانه، به‌ویژه در حوزه‌های فضایی و صنایع دفاعی، پرداخته است.

رشد صنایع دفاعی با پشتوانه سفارشات دولتی

وزیر صنعت فناوری‌های پیشرفته ارمنستان با اشاره به رشد این بخش، اعلام کرد: «در سال‌های اخیر، حجم سفارشات دولتی در حوزه صنایع نظامی ارمنستان از 170 میلیارد درام [حدود 440 میلیون دلار] فراتر رفته است.»

وی تأکید کرد که وجود همین سفارشات دولتی، مهم‌ترین و اولین عامل محرک برای توسعه این صنعت است و به واسطه آن، ده‌ها شرکت توانسته‌اند تجهیزات لازم برای فرآیندهای تولیدی خود را تأمین کنند. 

هایراپتیان افزود که اقدامات گسترده‌ای در این زمینه انجام شده و نتایج آن به زودی در عرصه عملی نمایان خواهد شد.

«آرم‌ست-1»: گامی اولیه در عرصه فضا

مخیتار هایراپتیان در خصوص اولین ماهواره ارمنستان با نام «آرم‌ست-1» توضیح داد که «تصمیم به پرتاب آن، تلاشی برای یافتن جایگاه ارمنستان در فضا بود، هرچند در آن مقطع، کشور فاقد زیرساخت‌ها، دانش فنی، توانمندی‌ها و سنت‌های لازم در این حوزه بود.»

به گفته او، «تنها عامل پیشران، اراده دولت برای تمرکز منابع در این مسیر و موقعیت‌یابی صحیح کشور در عرصه فضایی بود. دولت تصمیم گرفت فرآیند کسب این توانمندی‌ها و انتقال فناوری را با گام تهیه ماهواره آغاز کند.»

وزیر تأکید کرد که «آرم‌ست-1 را نمی‌توان پیشرفته‌ترین ماهواره جهان دانست و باید ارزیابی واقع‌بینانه‌ای از کاربرد آن داشت. مزیت اصلی آن، انتقال دانش به ارمنستان در زمینه مدیریت ماهواره‌ها و استفاده صحیح از ماهواره‌های تصویربردار بود.»

وی افزود: «در سال 2024، مدیریت کامل ماهواره به متخصصان ارمنی واگذار شد. قرارداد مربوطه نه تنها شامل خرید ماهواره، بلکه فرآیند آموزش متخصصان را نیز در بر می‌گرفت و لذا، دستیابی به آرم‌ست-1 باید به عنوان «اولین گام بنیادین» در این حوزه تلقی شود.»

پیشتر، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، در 26 مه 2022، خبر پرتاب این ماهواره را اعلام کرده و گفته بود: ارمنستان وارد «عصر فعالیت‌های فضایی» شده است و تصاویر ماهواره‌ای در کنترل مرزها، مدیریت بحران، حفاظت از محیط زیست، شهرسازی و راهسازی و ... کاربرد خواهد داشت. این پروژه با همکاری شرکت دولتی ارمنی «ژئوکوسموس» و شرکت اسپانیایی Satlantis به انجام رسید.

وزیر هایراپتیان اذعان داشت که حل تمام چالش‌های امنیتی ارمنستان تنها با یک ماهواره، امری غیرواقع‌بینانه است، اما در مجموع برنامه را موفقیت‌آمیز خواند.

وی اعلام کرد که سند راهبردی حوزه فضایی ارمنستان در مراحل نهایی تدوین قرار دارد و این وزارتخانه به دولت پیشنهاد داده است که در آینده علاوه بر ماهواره‌های تصویربرداری، ماهواره‌های ارتباطی نیز در اختیار داشته باشد. 

او ابراز امیدواری کرد که در آینده بتوان «برنامه‌های بلندپروازانه‌تری» را طراحی و اجرا کرد.

استارلینک: گامی به سوی استقلال ارتباطی

هایراپتیان در خصوص راه‌اندازی سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ارمنستان گفت: «اینترنت ماهواره‌ای نقش کلیدی در حوزه ارتباطات دارد و استارلینک فرصتی برای افزایش استقلال ارمنستان فراهم می‌کند.»

او توضیح داد که «این سرویس، در کنار خطوط فیبر نوری، یک گزینه ارتباطی دیگر ایجاد می‌کند و درجه استقلال ارتباطی جمهوری ارمنستان را ارتقا می‌دهد.»

به گفته وزیر، «ورود نوآوری‌هایی مانند استارلینک به بازار ارمنستان مزایای دیگری نیز دارد، از جمله تسهیل دسترسی به اینترنت در مناطق کوهستانی دورافتاده که فاقد پوشش فیبر نوری هستند و همچنین فراهم کردن فرصتی مناسب برای هاب‌های فناوری، خوشه‌های صنعتی، شرکت‌های بزرگ و کارخانجات برای بهره‌مندی از اینترنت ماهواره‌ای.»

وی افزود: «این سرویس به نوعی مکمل خدمات ارتباطی سنتی است و ارمنستان را از نظر دسترسی به ارتباطات، خودکفاتر می‌کند.»

افزایش بودجه وزارتخانه: «فناوری، لوکوموتیو اقتصاد است»

بودجه وزارت صنعت فناوری‌های پیشرفته ارمنستان در سال 2025 با افزایشی چشمگیر به 47.5 میلیارد درام رسیده است، در حالی که این رقم در سال 2024 حدود 21 میلیارد درام بود (افزایش بیش از دو برابری).

وزیر هایراپتیان دلیل این افزایش بودجه را تلاش برای متقاعد کردن دولت ارمنستان به اهمیت حیاتی پیشرفت فناوری به عنوان پیش‌نیاز توسعه جهشی اقتصاد دانست.

او تأکید کرد: «در قرن بیست و یکم، این حوزه "لوکوموتیو اقتصاد" است، زیرا نمی‌توان هیچ بخشی را بدون فناوری تصور کرد.»

وی افزود که تمرکز منابع کلان بر این بخش برای دستیابی به بهره‌وری با ارزش افزوده بالا و رشد اقتصادی ضروری است.

هایراپتیان با تشبیه اقتصاد ارمنستان به یک استارتاپ، بر اهمیت حیاتی سرمایه‌گذاری تأکید کرد: «بدون سرمایه‌گذاری نمی‌توان از موفقیت بلندمدت یک استارتاپ و تبدیل آن به شرکتی بزرگ سخن گفت؛ همین امر در مورد توسعه اقتصاد نیز صادق است.»

وی در پایان خاطرنشان کرد که اصلی‌ترین سرمایه‌گذاران در توسعه ارمنستان، خود شهروندان این کشور هستند که با کار و پرداخت مالیات، منابع لازم را فراهم می‌کنند، زیرا هیچ بازیگر دیگری به اندازه آنها به چشم‌انداز توسعه کشور علاقه‌مند نیست.

انهای پیام/