به گزارش سلامت نیوز به نقل از webmd،بیماری پارکینسون از مغز شروع می شود. سلول های عصبی خاصی شکسته می شوند یا می میرند. در نتیجه، سطح دوپامین، یک ماده شیمیایی در مغز شما، شروع به کاهش می کند. هنگامی که سطح دوپامین شما کاهش می یابد، باعث می شود مغز شما به روش های غیرعادی عمل کند و منجر به اختلال در حرکت و موارد دیگر شود.
بیماری پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده عصبی است که عمدتاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار میدهد. حدود ۱٪ از افراد بالای ۶۰ سال و تا ۵٪ از افراد بالای ۸۵ سال به آن مبتلا میشوند. این بیماری معمولاً بعد از سن ۶۰ سالگی بروز میکند و هنوز درمان قطعی برای آن وجود ندارد.
علت بیماری پارکینسون
علت دقیق بیماری پارکینسون مشخص نیست، اما دانشمندان عوامل متعددی را در بروز آن مؤثر میدانند:
-
ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی میتواند احتمال ابتلا را افزایش دهد.
-
عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض سموم خاص ممکن است نقش داشته باشد.
-
پروتئینهای مغزی: وجود نوع خاصی از پروتئین در مغز با بیماری مرتبط دانسته شده است.
پارکینسون بیشتر در مردان دیده میشود و بروز آن در جوانان نادر است.
علائم بیماری پارکینسون در سالمندان
علائم اولیه ممکن است بسیار ملایم و تدریجی باشند و معمولاً از یک سمت بدن شروع میشوند. حتی در صورت گسترش بیماری، آن سمت همچنان علائم بیشتری نشان میدهد. مهمترین علائم شامل موارد زیر است:
-
لرزش (ترمور): معمولاً در انگشتان یا دست ظاهر میشود، حتی در حالت استراحت.
-
کندی حرکت (برادیکینزیا): حرکات کند، تأخیر در انجام کارهای روزمره و دشواری در راه رفتن.
-
سفتی عضلات: عضلات ممکن است سفت و دردناک شوند و دامنه حرکات کاهش یابد.
-
اختلال در تعادل و وضعیت بدن: تمایل به خم شدن به جلو و عدم تعادل هنگام راه رفتن.
-
تغییرات گفتاری: صدای یکنواخت، کاهش شدت صدا یا لکنت و تردید در شروع صحبت.
-
مشکلات نوشتاری: دستخط کوچک و دشواری در نوشتن سریع.
-
تغییرات عاطفی: افسردگی و نوسانات خلقی شایع هستند.
-
مشکل در بلع و تغذیه: مشکل در قورت دادن، تجمع بزاق و دشواری در جویدن غذا.
-
اختلالات ادراری و گوارشی: یبوست و مشکل در کنترل ادرار.
-
مشکلات خواب: دشواری در خواب رفتن یا بیدار شدن مکرر در طول شب.
برخی علائم اولیه مانند از دست دادن حس بویایی، پاهای بیقرار یا اختلالات خواب ممکن است قبل از سایر علائم ظاهر شوند و به اشتباه با پیری طبیعی اشتباه گرفته شوند.
راههای درمان و مدیریت بیماری پارکینسون
در حال حاضر درمان قطعی برای پارکینسون وجود ندارد، اما روشهای مختلفی برای کنترل علائم آن در دسترس هستند:
۱. داروها
داروها اغلب برای جبران کاهش دوپامین در مغز تجویز میشوند. رایجترین آنها عبارتاند از:
-
لوودوپا (Levodopa): موثرترین دارو که به مغز کمک میکند دوپامین تولید کند. معمولاً همراه با کاردیدوپا (Carbidopa) مصرف میشود تا عوارضی مثل تهوع و فشار خون پایین کاهش یابد.
-
آگونیستهای دوپامین: عملکرد دوپامین را تقلید میکنند.
-
مهارکنندههای MAO-B: تجزیه دوپامین را کاهش میدهند.
-
مهارکنندههای COMT: دوام اثر لوودوپا را افزایش میدهند.
-
آمانتادین: برای کاهش حرکات غیرارادی تجویز میشود.
-
داروهای آنتیکولینرژیک: برای کاهش لرزش و سفتی عضلات کاربرد دارند.
نکته مهم: هرگز داروها را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید، زیرا میتواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد.
۲. تحریک عمقی مغز (DBS)
در مواردی که داروها موثر نباشند، ممکن است پزشک روش جراحی DBS را توصیه کند. در این روش، الکترودهایی در مغز قرار داده میشوند که به وسیله دستگاهی در قفسه سینه، سیگنالهایی ارسال میکنند و به کاهش لرزش، سفتی و کندی حرکت کمک میکنند.
۳. درمانهای مکمل
-
فیزیوتراپی: برای حفظ تعادل، تحرک و کاهش خشکی عضلات.
-
کاردرمانی: برای کمک به انجام فعالیتهای روزمره.
-
گفتاردرمانی: برای بهبود مشکلات گفتاری و بلع.
-
تغذیه سالم: رژیم غذایی سرشار از فیبر و مایعات برای کنترل یبوست و سلامت کلی.
-
ورزش منظم: تمرینات ملایم میتوانند تعادل و هماهنگی عضلات را تقویت کنند.
نتیجهگیری
بیماری پارکینسون میتواند چالشهای بسیاری به همراه داشته باشد، اما با آگاهی، درمان مناسب و حمایت خانواده میتوان کیفیت زندگی را تا حد زیادی حفظ کرد. اگر علائمی مشابه با آنچه در این مقاله گفته شد مشاهده کردید، مشورت با پزشک متخصص مغز و اعصاب ضروری است.