به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، وحید یزدانیان؛ رئیس پژوهشگاه فضایی ایران امروز در نشست خبری با خبرنگاران اظهار کرد: آنچه در زمینه ساخت محصولات فضایی اتفاق افتاده، جدا از فعالیت پژوهشگران و محققان داخلی، حاصل همکاری گسترده با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی است.

یزدانیان تصریح کرد: در ابتدای دهه 90، مجموعه‌ای از پروژه‌ها با دانشگاه‌های شاخص کشور تعریف شد. هدف از این پروژه‌ها صرفاً ساخت ماهواره نبود، زیرا می‌دانستیم این کار در آن مقطع چقدر دشوار است. سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در آن زمان با هدف عملیاتی‌کردن دانش و فناوری دانشگاه‌ها انجام شد. به‌عنوان مثال، توسعه زیرسیستم‌های ماهواره‌ای مانند پیشرانه در دانشگاه‌های بزرگی مانند دانشگاه صنعتی شریف محقق شد.

ماهواره‌های پژوهشی؛ گامی به سوی خودکفایی

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران گفت: با پیشرفت همکاری‌ها، مجموعه‌ای از ماهواره‌ها با کلیدواژه "ماهواره‌های پژوهشی" در پژوهشگاه فضایی تعریف شدند. تاکنون چهار ماهواره پژوهشی (1 تا 4) طراحی و پنجمین مورد نیز در حال تعریف است. این ماهواره‌ها به‌طور کامل توسط دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان ساخته می‌شوند و پژوهشگاه فضایی تنها ناظر پروژه است. انشاءالله این پنج ماهواره طی حداکثر یک سال و نیم آینده تحویل داده خواهند شد.

وی تصریح کرد: هدف از ساخت ماهواره‌های پژوهشی، تست و بهینه‌سازی زیرسیستم‌های ماهواره‌ای است. برای مثال، دوربین‌های مورد استفاده در برخی ماهواره‌ها نیاز به ارتقای کیفیت دارند یا پیشرانه‌ها باید عملکرد سریع‌تری پیدا کنند. این پروژه‌ها به‌صورت 4 مگاپروژه کلان به دانشگاه‌ها و بخش خصوصی واگذار شده‌اند و پنجمین پروژه نیز طی یک تا دو ماه آینده مناقصه‌گذاری می‌شود.

مسابقات کیوب‌ست؛ تقویت نوآوری دانشجویی

وی گفت: موضوع دیگر، مسابقات طراحی و ساخت ماهواره‌های کیوب‌ست است. این ماهواره‌های سبک‌وزن و کم‌هزینه، در دنیا رواج یافته‌اند. پژوهشگاه فضایی با الهام از این مفهوم، مسابقاتی را برگزار کرده که بیش از 50 دانشگاه کشور در آن شرکت کردند. داوری مرحله اول انجام شده و برندگان مشخص شده‌اند. جایزه اصلی این مسابقه، پرتاب رایگان ماهواره ساخته‌شده توسط تیم برنده است. هم‌اکنون دور دوم این مسابقات نیز آغاز شده تا زمینه‌ساز توسعه بیشتر دانش فضایی در دانشگاه‌ها باشد.

وی در ادامه افزود: در مورد اینترنت و فعالیت‌های مشخص آن، به‌ویژه در حوزه داخلی، باید اشاره کنم که ما در زمینه تأمین سیستم‌های ذخیره‌سازی با یک مجموعه همکاری داشته‌ایم. این قرارداد شامل محصولاتی مانند باتری‌ها و ذخیره‌سازهای انرژی بوده است. از آنجا که این محصولات در حال تجاری‌شدن هستند، قرارداد را حفظ کردیم و حتی تحویل FCP نیز انجام شد تا از این ظرفیت استفاده شود.

یزدانیان خاطرنشان کرد: ما گزارشی را از طریق آقای دکتر هاشمی به دولت محترم ارائه کردیم و در آن تأکید نمودیم که به ویژه در دو حوزه خاص باید تمرکز کنیم: اول، حوزه باتری‌های لیتیوم و ذخیره‌سازهای انرژی، و دوم، حوزه انرژی خورشیدی. این موضوع را فراموش نکنیم. در اصفهان، پژوهش‌هایی در زمینه مواد و انرژی انجام داده‌ایم و پنل‌های خورشیدی را توسعه داده‌ایم. البته ما ادعای ساخت خود صفحات خورشیدی را نداریم، اما این صفحات می‌توانند تجمیع، طراحی و در قالب پنل‌ها ساخته شوند. همچنین، بهره‌برداری از پنل‌ها دانش جداگانه‌ای می‌طلبد، از جمله نگهداری، طراحی، ساخت و تست. در حال حاضر، پنل‌های خورشیدی در کشور وارداتی هستند، اما بستر تست آن‌ها وجود ندارد.

وی ادامه داد: در مورد تجهیزات مخابراتی، ما یک مجموعه آزمایشگاهی نمونه داریم که می‌تواند به عنوان زیرساخت تست مورد استفاده قرار گیرد. ما این آمادگی را از طریق آقای پزشکیان به رئیس‌جمهور اعلام کرده‌ایم که در زمینه ذخیره‌سازهای انرژی برای ایجاد پایداری در زمان قطعی‌ها، ان‌شاءالله اقدامات لازم را انجام دهیم. در حال حاضر نیز در حال بررسی راه‌حل‌هایی برای رفع ناهماهنگی‌ها هستیم.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران درباره هوش مصنوعی توضیح داد: موضوع هوش مصنوعی بحثی جدی و حساس است. برخی از دستگاه‌ها و مجموعه‌ها در این زمینه پیشرو هستند و ما نیز بر اساس نیاز خود وارد این حوزه شده‌ایم. گاهی اوقات، هوش مصنوعی جنبه‌ای لوکس و تشریفاتی پیدا می‌کند و همه می‌گویند که سیستم‌هایشان مبتنی بر هوش مصنوعی است، اما نگاه آقای دکتر هاشمی این است که این فناوری باید واقعاً اجرایی و عملیاتی باشد، نه صرفاً تبلیغاتی.

یزدانیان افزود: در تمام دنیا، برای کاهش هزینه‌ها، به جای افزایش دقت دوربین‌ها (که هزینه‌ها را به صورت نمایی بالا می‌برد)، از هوش مصنوعی برای بهبود تصاویر استفاده می‌شود. به عنوان مثال، اگر دوربینی با قدرت تفکیک 10 متر داشته باشیم و بخواهیم به قدرت تفکیک 1 متر برسیم، قیمت آن 10 برابر نمی‌شود، بلکه ممکن است 50 یا 60 برابر افزایش یابد. بنابراین، در دنیا معمولاً یک کیفیت پایه برای تصاویر در نظر گرفته می‌شود و بقیه موارد با استفاده از هوش مصنوعی بهبود می‌یابد.

وی سه رکن اصلی هوش مصنوعی را برشمرد: در هوش مصنوعی، سه رکن اصلی وجود دارد:

1. زیرساخت داده‌ای: وقتی در کشور صحبت از هوش مصنوعی می‌کنیم، یکی از مهم‌ترین منابع داده‌ای، حوزه فضایی است.
2. ابزارهای پردازشی: این ابزارها باید در کشور توسعه یابند.
3. کاربردها: ترکیب زیرساخت و ابزارها برای تعریف کاربری‌های عملیاتی.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران گفت: ما در توسعه ابزارهای پردازشی هوش مصنوعی نقش فعالی داریم، اما باید این ابزارها را در کشور توسعه دهیم. در مورد کاربردها نیز باید بگویم که بهره‌برداری از هوش مصنوعی در فضا لزوماً دولتی نیست. سیاست نظام این است که فعالیت‌های گران‌قیمت در بخش خصوصی انجام شود و نقش دولت، حمایتی و تنظیم‌گری باشد.

وی اضافه کرد: بنابراین، ما در تلاش هستیم تا فضا را برای فعالیت بخش خصوصی در حوزه هوش مصنوعی باز کنیم، داده‌ها را آزادسازی نماییم و پلتفرم‌های لازم را فراهم آوریم تا کسب‌وکارها بتوانند شکل بگیرند. این کار در بخش خصوصی اتفاق می‌افتد و نقش ما حمایت، تنظیم‌گری و بهره‌برداری است. ان‌شاءالله این روند را ادامه خواهیم داد.

انتهای پیام/