حجت‌الاسلام والمسلمین محمد کریمی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ضرورت تجهیز مبلغان دینی به تجهیزات و ابزار نوین در تبلیغ دینی، اظهار کرد: این رویکرد در عصر امروز به دلایل مختلفی از جمله تغییرات سریع در جوامع، پیشرفت‌های تکنولوژیک، و ظهور چالش‌های جدید در برابر دین و باورهای مذهبی اهمیت داشته و می‌تواند به بهبود کیفیت تبلیغ دینی و افزایش اثرگذاری آن کمک کند.

رئیس ستاد اقامه نماز چهارمحال‌وبختیاری با ذکر برخی دلایل و ضرورت‌های مجهز شدن مبلغان، ادامه داد: «تسریع در انتقال پیام دینی» یکی از این ضرورت‌هاست زیرا با پیشرفت فن‌آوری و ابزارهای دیجیتال، مبلغان دینی می‌توانند پیام‌های خود را به سرعت و در مقیاس وسیع‌تری منتقل کرده و از طریق رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها، پادکست‌ها و ویدئوها، می‌توانند با مخاطبان خود در سراسر جهان ارتباط برقرار و آموزه‌های دینی را در زمان کوتاه‌تری به آن‌ها منتقل کنند.

کریمی «مقابله با شبهات و چالش‌های جدید» را دومین عامل دانست و گفت: امروز مردم با دسترسی آسان به اطلاعات در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی ممکن است با شبهات مختلفی روبه‌رو شوند که از سوی دشمنان دین یا افراد با دیدگاه‌های مختلف مطرح می‌شود و مبلغان دینی با استفاده از ابزارهای نوین، قادر خواهند بود به سرعت به این شبهات پاسخ دهند و با تولید محتوای علمی، مستند و معتبر، ذهنیت‌های منفی را اصلاح کنند.

ضرورت‌های ابزار نوین برای تبلیغ

وی با تأکید بر ضرورت «برقراری ارتباط مؤثرتر با نسل جوان»، تصریح کرد: نسل جدید که با فن‌آوری‌های نوین و رسانه‌های اجتماعی در ارتباط است، نیاز به شیوه‌های جدید و جذاب تبلیغ دارد و استفاده از ابزارهای نوین مانند اپلیکیشن‌های موبایل، ویدئوهای آموزشی و محتوای چندرسانه‌ای می‌تواند به جذب و ارتباط بهتر با نسل جوان کمک کند. این ابزارها به مبلغان این امکان را می‌دهند تا به شیوه‌ای نوین و متناسب با علایق و زبان جوانان، پیام‌های دینی را به آن‌ها منتقل کنند.

کریمی «گسترش دامنه مخاطبان» را از دیگر ضرورت‌ها عنوان کرد و توضیح داد: ابزارهای دیجیتال به مبلغان دینی این امکان را می‌دهد که فراتر از مرزهای جغرافیایی عمل کنند یعنی یک مبلغ دینی می‌تواند به راحتی به مخاطبانی در کشورهای مختلف دسترسی پیدا کرده و پیام اسلام و آموزه‌های دینی را به زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف انتقال دهد. این مسئله به ویژه در دنیای معاصر که ارتباطات جهانی سریع‌تر شده‌اند، اهمیت فراوانی دارد.

وی ادامه داد: «کارایی و بهینه‌سازی منابع» یکی از ضرورت‌هاست و استفاده از ابزارهای نوین به مبلغان این امکان را می‌دهد که تبلیغ دینی را به شیوه‌ای بهینه انجام دهند یعنی به جای تلاش‌های سنتی که ممکن است زمان‌بر و هزینه‌بر باشد، ابزارهای دیجیتال مانند نرم‌افزارهای مدیریت محتوا، پلتفرم‌های آنلاین و سیستم‌های خودکار می‌توانند فرایند تبلیغ را تسهیل کنند و منابع را به طور کارآمدتری به کار گیرند.

کریمی با اشاره به ضرورت «مواجهه با تحولات فرهنگی و اجتماعی»، گفت: امروزه جوامع در معرض تغییرات فرهنگی و اجتماعی گسترده‌ای قرار دارند که ممکن است تأثیرات منفی بر باورهای دینی مردم بگذارد. مبلغان دینی باید بتوانند با این تحولات هماهنگ شوند و پیام‌های دینی را با درک و حساسیت‌های فرهنگی و اجتماعی عصر جدید ارائه دهند. ابزارهای نوین تبلیغی، مانند پلتفرم‌های آنلاین و رسانه‌های دیجیتال، این امکان را فراهم می‌کند که پیام دینی با توجه به شرایط زمان و مکان به‌طور مؤثرتر منتقل شود.

وی افزود: در این راستا «ایجاد فضای تعاملی و مشارکتی» اهمیت فراوان دارد و ابزارهای نوین به مبلغان این فرصت را می‌دهد که ارتباط دوسویه و تعاملی با مخاطبان خود برقرار کنند. در این فضا، مردم می‌توانند پرسش‌ها و دغدغه‌های خود را مطرح کرده و مبلغان به سرعت به آن‌ها پاسخ دهند. این نوع تعامل می‌تواند منجر به گسترش شناخت دینی و تقویت ارتباط معنوی میان مردم و دین شود.

این کارشناس مسائل دینی بر ضرورت «حفظ ارتباط با مخاطبان در شرایط بحرانی» تأکید و اظهار کرد: در شرایطی که بحران‌ها و محدودیت‌ها مانند پاندمی‌ها یا دیگر شرایط اضطراری ایجاد می‌شود، تبلیغ دینی از طریق ابزارهای دیجیتال به مبلغان این امکان را می‌دهد که ارتباط خود را با جامعه حفظ کنند که در این راستا برگزاری جلسات آنلاین، کلاس‌های مجازی و نشر مطالب دینی از طریق اینترنت می‌تواند به تداوم تبلیغ دینی کمک کند.

کریمی تأکید کرد: تجهیز مبلغان دینی با ابزارها و تجهیزات نوین تبلیغاتی نه تنها به بهبود کیفیت تبلیغ دینی کمک می‌کند، بلکه آن‌ها را قادر می‌سازد تا با توجه به تغییرات زمانه و نیازهای جامعه، پیام دین را به طور مؤثرتری منتقل کنند. در دنیای امروز، استفاده از تکنولوژی در تبلیغ دینی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که می‌تواند به گسترش و تثبیت آموزه‌های دینی در سطح جهانی کمک کند.

کارکردهای هوش مصنوعی در تبلیغ دین

این کارشناس و مدرس هوش مصنوعی با ذکر اینکه هوش مصنوعی (AI) می‌تواند نقش چشمگیری در تسهیل و کمک به تبلیغ دینی ایفا کند، توضیح داد: با توجه به پیشرفت‌های سریع در زمینه‌های مختلف هوش مصنوعی، این تکنولوژی می‌تواند ابزارهای جدید و مؤثری برای مبلغان دینی فراهم آورد تا پیام‌های دینی را به شیوه‌ای نوین، جذاب و مؤثر به مخاطبان منتقل کنند.

وی در ادامه برخی کاربردهای هوش مصنوعی در تبلیغ دین را مطرح کرد و توضیح داد: «تولید محتوای دینی» را باید اولین کاربرد این ابزار در تبلیغ دین کمک کند با این توضیح که الگوریتم‌های یادگیری ماشینی و پردازش زبان طبیعی (NLP) قادرند متون دینی را تجزیه و تحلیل کرده و بر اساس آن‌ها محتوای جدید تولید کنند. این می‌تواند شامل تولید مقالات، کتب، پست‌های وبلاگی و حتی سخنرانی‌های دینی باشد که به صورت خودکار با توجه به نیاز و درخواست مخاطبان تولید می‌شود.

کرمی افزود: تولید پست‌های دینی برای شبکه‌های اجتماعی، نوشتن توضیحات درباره مفاهیم دینی، و ایجاد محتوای متنی برای استفاده در تبلیغات دینی از نمونه‌های این کاربرد هستند.

کریمی «ترجمه و دسترسی به محتوای دینی در زبان‌های مختلف» را دومین کاربرد هوش مصنوعی دانست و اظهار کرد: هوش مصنوعی می‌تواند در ترجمه محتوای دینی به زبان‌های مختلف به مبلغان کمک کند. ابزارهای ترجمه ماشینی می‌توانند به سرعت مطالب دینی را به زبان‌های مختلف ترجمه کنند و دسترسی به آموزه‌های دینی را برای مخاطبان غیرایرانی و غیرفارسی زبان آسان سازند که ترجمه قرآن و حدیث به زبان‌های مختلف، ترجمه کتاب‌های دینی به زبان‌های بین‌المللی، و تسهیل ارتباط با مسلمانان در کشورهای مختلف از نمونه‌های این کاربرد است.

وی بیان کرد: «تحلیل و پاسخ به شبهات دینی» دیگر کاربرد هوش مصنوعی در عرصه تبلیغ است با این توضیح که این ابزار توانایی تحلیل شبهات و پاسخ به سوالات دینی را دارد. سیستم‌های مبتنی بر AI می‌توانند به صورت هوشمند، سوالات دینی را تحلیل کرده و پاسخ‌های دقیق و مستند بر اساس منابع معتبر دینی ارائه دهند که استفاده از چت‌بات‌ها برای پاسخ به سوالات دینی، ایجاد سیستم‌های پرسش و پاسخ خودکار برای رفع شبهات دینی، و ارائه توضیحات دقیق درباره مفاهیم دینی به صورت آنلاین از نمونه‌های این کاربردند.

هوش مصنوعی و پاسخ به شبهات دینی

کریمی با تأکید بر توانایی هوش مصنوعی مبنی بر «شخصی‌سازی محتوا برای مخاطبان مختلف»، تصریح کرد: هوش مصنوعی می‌تواند با استفاده از داده‌های به دست آمده از رفتار کاربران در اینترنت، محتواهای دینی را شخصی‌سازی کند. مبلغان دینی می‌توانند بر اساس نیازهای خاص هر فرد، مطالب دینی را تنظیم و پیام‌ها را به شکلی مؤثرتر به آن‌ها منتقل کنند که از نمونه‌های آن، ارسال محتوای دینی مرتبط با علایق و نیازهای خاص هر فرد از طریق ایمیل، پیشنهاد کتاب‌های دینی بر اساس تاریخچه جستجو و علایق، و ارسال یادآوری‌ها یا آموزه‌های دینی شخصی‌سازی‌شده است.

وی بر «تحلیل داده‌ها و شناخت نیازهای جامعه» تأکید و اظهار کرد: هوش مصنوعی قادر است داده‌های بزرگی را تجزیه و تحلیل و الگوهای رفتاری و نگرشی افراد را شبیه‌سازی کند. این امر به مبلغان دینی کمک می‌کند تا نیازهای دینی جامعه را شناسایی کرده و محتوای تبلیغی خود را بر اساس این نیازها تنظیم کنند که تحلیل نظرات مردم در شبکه‌های اجتماعی برای شناسایی چالش‌های دینی، بررسی نگرش‌های عمومی در موضوعات مختلف دینی، و تولید محتوای هدفمند بر اساس داده‌های به دست آمده از نمونه‌های این کاربرد هستند.

کریمی بیان کرد: «آموزش آنلاین و محتوای تعاملی» کاربرد دیگر هوش مصنوعی است که می‌تواند در ایجاد دوره‌های آموزشی آنلاین و محتوای تعاملی در حوزه دین و مذهب به مبلغان کمک کند. سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند دوره‌های آموزشی دینی را به‌طور خودکار و بر اساس نیازهای فردی طراحی کنند و به صورت تعاملی با مخاطبان ارتباط برقرار کنند. ایجاد دوره‌های آنلاین با محتوای دینی، ساخت آزمون‌ها و ارزیابی‌های آنلاین، و تعامل با مخاطبان از طریق پلتفرم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مانند چت‌بات‌ها و ابزارهای یادگیری ماشینی از نمونه‌های این کاربردند.

این مدرس و کارشناس هوش مصنوعی افزود: «گسترش تبلیغ دینی از طریق رسانه‌ها» فرصت دیگری است که هوش مصنوعی در اختیار مبلغ قرار می‌دهد و این ابزار می‌تواند در ایجاد و مدیریت کمپین‌های تبلیغاتی دینی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی کمک کند. با استفاده از داده‌های کاربران و الگوریتم‌های پیشرفته، مبلغان دینی می‌توانند تبلیغات خود را به گروه‌های هدف خاصی ارسال کرده و اثربخشی آن را افزایش دهند.

کریمی ادامه داد: هوش مصنوعی زمینه «افزایش تعاملات آنلاین با مخاطبان» را فراهم می‌کند یعنی چت‌بات‌ها و دستیارهای مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به مبلغان دینی در برقراری ارتباط مستمر و تعاملی با مخاطبان کمک کرده و پاسخگوی سوالات دینی باشند، محتوای آموزنده را ارائه دهند و حتی در مواقع خاص مشاوره دینی بدهند.

وی در پایان گفت: استفاده از چت‌بات‌های دینی برای پاسخ به سوالات روزمره کاربران، مشاوره آنلاین در مورد مسائل دینی و برگزاری جلسات آنلاین می‌تواند ابزار کمکی مبلغان دینی باشد.