به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها و در شرایطی که دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه از اعتراضات گسترده هواداران اکرم امام اوغلو دچار نگرانی شده‌اند، برخی تصمیمات آمریکا موجب شده که آنکارا با امید بیشتری به روزهای پیش رو بنگرد. 

ماجرا از این قرار است که رویکرد تند دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا در قبال پیمان نظامی ناتو، رابطه بین آمریکا و اروپا را دچار تنش کرده و در نتیجه سران اتحادیه اروپا، از این حرف می‌زنند که باید به فکر یک ارتش جمعی جدید باشند و نمی‌توانند روی آمریکایی حساب باز کنند که ترامپ رهبری آن را بر عهده گرفته است. 

در چنین موقعیتی است که برخی از تحلیلگران سیاسی و مشاورین اردوغان به او می‌گویند: حالا بهترین فرصت برای امتیازگیری ترکیه است! الان، فرصت طلایی جدیدی به وجود آمده و با توجه نیاز عاجل اتحادیه به همراهی توان نظامی ارتش ترکیه، می‌توان از موهبت عضویت کامل برخوردار شد. اما واقعیت این است که عضویت کامل ترکیه در اتحادیه به این سادگی نیست و همین حالا هم مشکلات و موانع بزرگی بر سر راه دولت اردوغان قرار دارند. به عنوان مثال، دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار استانبول به درخواست اردوغان، اقدامی بود که واکنش تند مقامات اتحادیه اروپا را به دنبال آورد. 

مارتاکوس عضو کمیسیون اروپا و مسئول توسعه، اعلام کرد که به منظور اعتراض به دستگیری و برکناری امام اوغلو، سفر به ترکیه به منظور شرکت در مجمع دیپلماتیک آنتالیا و تماس‌های رسمی خود در آنکارا را لغو کرده است.

طی روزهای گذشته و پس از درخواست مکرر مقامات آنکارا، سران اتحادیه اروپا بالاخره راضی شدند پس از 6 سال از توقف مذاکرات، یک بار دیگر با دیپلمات‌های ترکیه پشت میز بنشینند. 

اما این بار، فقط از اقتصاد حرف زدند و مهمت شیمشک وزیر امور مالی و دارایی در نشست بروکسل حضور پیدا کرد. 

البته یکی از حواشی مهم سفر شیمشک برای حضور در نشست اقتصادی ترکیه – اتحادیه اروپا، این بود که می‌خواست دو تن از چهره‌های برجسته اقتصادی بخش خصوصی ترکیه را به عنوان مهمان ویژه با خود به بلژیک ببرد. اما این دو نفر که از سران «توسیاد» (سران انجمن کارآفرینان و پیشه وران ترکیه) هستند، به خاطر مخالفت با سیاست‌های دولت اردوغان، دستگیر و سپس ممنوع الخروج شدند.

مهمت شیمشک که به عنوان سکاندار اقتصاد ترکیه شناخته می‌شود، به شرطی این پست را در اختیار گرفته بود که اردوغان در تصمیمات او دخالت نکند.

اردوغان به قول خودش پایبند ماند و در هیچ تصمیمی دخالت نکرد. اما اقدامات سیاسی او در سرکوب مخالفین و منتقدین، کار جذب سرمایه خارجی را برای شیمشک را ناممکن کرد. 

شیمشک، وزیر خزانه داری و دارایی ترکیه در دیدار با والدیس دامبروسکیس کمیسر اقتصاد و بهره وری اتحادیه اروپا و مارتاکوس کمیسر توسعه اتحادیه اروپا از آنها خواست تا زمینه را برای هموارسازی مسیر استفاده ترکیه از توافقات گمرکی اتحادیه فراهم کنند. اما مارتاکوس، صراحتاً اعلام کرد که اتحادیه از دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار استانبول نگران است و به همین دلیل، برنامه دیدار خود با هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه را رد کرده است. 

مهمترین محورهای نشست شیمشک با مقامات اتحادیه اروپا عبارت بودند از:
 انجام اقدامات لازم برای رقابت‌پذیری و انعطاف‌پذیری.
راه‌اندازی فرآیند به‌روزرسانی اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا- ترکیه.
تبعیت از سیاست‌های سبز و توسعه دیجیتال. 

تحلیلگران رسانه‌های نزدیک به حزب عدالت و توسعه اعلام کرده‌اند که در شرایط کنونی، این اتحادیه اروپاست که به ترکیه نیاز دارد. اما مواجهه مقامات اروپایی نشان داد که این برداشت افراد نزدیک به اردوغان صحیح نیست.

امام اوغلو گلایه کرد
اورسلا فوندرلاین رییس کمیسیون اتحادیه اروپا به دستگیری اکرم امام اوغلو اعتراض کرده و اقدام قوه قضاییه ترکیه را محکوم کرد. 

اما این موضع‌گیری اروپا، رضایت خاطر مخالفین اردوغان را به دنبال نیاورد و اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق در گفتگو با خبرنگاران اروپایی گفت: «از دوستانمان در اروپا توقع داشتیم به شکل گسترده‌تری از مطالبات دموکراتیک ما حمایت کنند».

در اجلاس شهرهای خواهرخوانده ترکیه و آلمان در استانبول که با حضور شهرداران عالی رتبه و نمایندگان دیپلماتیک آلمان برگزار شد، اکرم امام اوغلو در یک پیام مکتوب از اروپا گلایه کرد. 

او در پیام خود که در جلسه قرائت شد، چنین عباراتی به کار برد: «از دوستانمان گلایه داریم. این کم لطفی آنها را در گوشه‌ای یادداشت خواهیم کرد. آن چه در ترکیه روی داد مبارزه بین دموکراسی مردمی و رژیم تک نفره بود. نه به دلایل قانونی بلکه به دلایل کاملاً سیاسی به اسارت در آمده‌ام. جهان در حال ورود به عصر جدیدی است. در این دوره، آینده کشورها و جهان توسط کسانی تعیین خواهد شد که موافق یا مخالف دموکراسی هستند. واضح است که ترکیه‌ای با دموکراسی پیشرفته کمک شایانی به اتحادیه اروپا خواهد کرد». 

بلیت اونای شهردار هانوفر، هنریت رکر، شهردار کلن، مایکل رایفنستول، مدیر بخش شورای اروپای وزارت امور خارجه آلمان، هنریت رکر معاون رئیس انجمن شهرهای آلمان و رجین گرینبرگه، سرکنسول آلمان در این مراسم در استانبول حضور داشتند و کای وگنر شهردار برلین، پیامی ویدئویی به این اجلاس ارسال کرد.

با این دست فرمان عضو اتحادیه می‌شوید؟
مهمت اُجاکتان یکی از تحلیلگران سیاسی ترکیه است که در انتقاد از اقدامات دولت اردوغان می‌گوید: «با این دست فرمان عضو اتحادیه می‌شوید؟ نکند انتظار دارید با این وضعیت، اروپایی‌ها از شما درس دموکراسی و سیاست یاد بگیرند؟ من پیشنهاد می‌کنم اگر تصور می‌کنید دستگیری امام اوغلو به روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا سرعت می‌دهد، تنها به این اقدام اکتفا نکنید. برای محکم کاری، منصور یواش شهردار آنکارای پایتخت را هم زندانی کنید تا شاید اروپایی‌ها بیش از پیش شما را تحسین کنند!»

اُجاکتان در ادامه می‌گوید: «ترامپ مانند یک دیوانه همه را هراسان کرده است. در حال حاضر، کشورهای اتحادیه اروچا در موقعیت ضعیفی قرار گرفته‌اند و ترکیه می‌توانست از این فرصت تاریخی به سود خود استفاده کند. اما دستگیری امام اوغلو چنین امکانی را بر باد داد. اگرچه مسیر حزب عدالت و توسعه در سال 2002 با هدف گذاری اجرای معیارهای کپنهاگ و حاکمیت قانون آغاز شد، اما امروز قصد واقعی برای پیوستن به اتحادیه اروپا ندارد».

گزارشگر اتحادیه چه می‌گوید؟

ناچو سانچز آمور گزارشگر ترکیه در پارلمان اروپا، در بیانیه خود درباره تحولات اخیر، آب پاکی را بر دستان مقامات دولت اردوغان ریخته و نوشت: «در فضای سیاسی کنونی ترکیه، در اکثر رسانه‌های حامی دولت اردوغان، چنین تبلیغ می‌شود که گویا قدرت نظامی ارتش ترکیه، باعث می‌شود درهای عضویت در اتحادیه اروپا باز شود. ولی می‌خواهم بدانید: هیچ راه میانبری برای عضویت در اتحادیه اروپا وجود ندارد. باید افرادی همچون صلاح الدین دمیرتاش، عثمان کاوالا و در نهایت اکرم امام اوغلو آزاد شوند و به معیارهای دموکراسی احترام گذاشته شود. ترکیه رسماً یک کشور نامزد است و کاندید بودن به معنای همسویی تدریجی با منافع، ارزش‌ها و دیدگاه‌های اروپایی است».

در پایان باید گفت: بر اساس نظرات بسیاری از تحلیلگران ترکیه، سران اتحادیه اروپا تصمیم گرفته‌اند به خاطر ترس از تصمیمات ناگهانی اردوغان در مورد گسیل داشتن میلیون‌ها آواره سوری و افغانی مقیم ترکیه به سوی اروپا، فتیله انتقاد را پایین بکشند.

انتهای پیام/