درمان بیماری ام اس برنده «اسکار علم» شد
اقتصاد ایران: دو محقق که چند دهه روی بیماری ام اس تحقیق کرده اند برنده جایزه Breakthrough Prize شدند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ای اف پی، یک عصب شناس آمریکایی و یک اپیدمولوژیست ایتالیایی که تحقیق آنها درمان بیماری ام اس را متحول کرد، برنده جایزه Breakthrough Prize مقلب به «اسکار علم» شدند. این جایزه با پشتیبانی سرگی برین، پرسیلا چان، مارک زاکربرگ بنیانگذاری شده است.
استفن هاوزر و آلبرتو آشریو برای چنددهه تحقیق روی بیماری فروپاشی عصبی تقدیر شدند. تحقیقات هاوزر روی ام اس از حدود ۴۵ سال قبل و زمانی آغاز شد که وی با یک بیمار جوان به نام آندرئا آشنا شد که بسیار با استعداد بود و در کاخ سفید فعالیت می کرد. اما ام اس زندگی وی را نابود کرده بود.
به گفته این محقق ۷۴ ساله که اکنون مدیر انستیتو علوم اعصاب دانشگاه کالیفرنیا است، بیمار مذکور نمی توانست حرف بزند، سمت راست بدنش فلج شده بود، قادر به بلع غذا نبود و به زودی نمی توانست به تنهایی نفس بکشد.
در آن زمان درمانی برای ام اس وجود نداشت. محققان می دانستند این بیماری به سیستم مرکزی عصبی آسیب وارد می کند و به دلیل واکنش سیستم ایمنی علیه بدن به وجود می آید اما آنها تصور می کردند گلبول های سفید خون که به سلول های تی مشهور هستند تنها عامل این روند به شمار می آیند. دراین میان هاوزر این اعتقاد را زیر سوال برد.
او نقش سلول های بی، نوع دیگری از گلبول های سفید را در بیماری بررسی کرد. او و همکارانش توانستند آسیبی که ام اس در سیستم عصبی انسان به وجود می آورد را در میمون های کوچک بازسازی کنند. سازمان فدرال ناظر بر تحقیقات پزشکی ارتباط بین سلول های مذکور و بیماری را از لحاظ بیولوژیکی غیرقابل قبول خواند و درخواست برای تامین بودجه آزمایش بالینی را رد کرد. اما هاوزر و تیمش همچنان بر ایده خود پابرجا بودند.
آنها شرکت داروسازی Genentech را به پشتیبانی از آزمایش ها مجاب کردند و در سال ۲۰۰۶ میلادی به نتایج خوبی دست یافتند. محققان مذکور درمان هایی با هدف گرفتن سلول های بی ساختند که به کاهش قابل توجه و بیش از ۹۰ درصد التهاب مغز منجر می شد.
این روند به ایجاد مسیری برای ارائه درمان های بهتر به بازار برای کندتر کردن پیشرفت بیماری در بسیاری از بیماران منجر شد. اما سوالاتی را نیز به وجود آورد. به عنوان مثال چه چیزی باعث می شود گلبول های سفید خون انسان علیه بدن فعالیت کنند. این سوال آشریو محقق ایتالیایی را که هم اکنون پروفسور هاروارد است، سردرگم کرد. او درباره اینکه چرا ام اس بیشتر روی بیمارانی در نیمکره شمالی زمین تاثیر می گذارد، تحقیق کرد. او می گوید: توزیع جغرافیایی ام اس جالب بود. بیماری مذکور در کشورهای استوایی و نزدیک خط استوا نادر بود. همین امر سبب شد آشریو درباره تاثیر ویروس در این روند فکر کند. او و تیمش یک تحقیق بلند مدتروی میلیون ها جوان آمریکایی که در ارتش استخدام شده بودند، انجام دادند.
آنها پس از ۲۰ سال پژوهش به پاسخ دست یافتند و در سال ۲۰۲۲ میلادی رابطه بین ام اس و ویروس اپشتین بار(EBV)، یک عفونت شایع در بیماری مونونوکلئوز عفونی(infectious mononucleosis) را تایید کردند.
آشریو ۷۲ ساله در این باره می گوید: بیشتر افراد مبتلا به EBV هیچ گاه دچار ام اس نمی شوند. اما هر فردی که دچار ام اس می شود قبلا به این ویروس مبتلا شده است.
هرچند این اکتشاف دلیل وقوع بیماری ام اس را توضیح نمی دهد اما امیدواری ها برای یافتن درمان های جدید و اقدامات پیشگیرانه برای بیماری که همچنان غیرقابل درمان است را بیشتر می کند.