به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در 18 مارس، «میخائیل کاولاشویلی» رئیس‌جمهور گرجستان، با سفیر چین در گرجستان دیدار کرد تا درباره مشارکت راهبردی بین دو کشور گفتگو کند.

رئیس‌جمهور گرجستان خاطرنشان کرد که تجارت آزاد، مشارکت راهبردی و رژیم لغو روادید به توسعه بیشتر روابط گرجستان و چین، تقویت تماس‌های مردمی، روابط تجاری و همکاری‌های اقتصادی کمک می‌کند. 

حزب حاکم «رویای گرجستان» در سومین دوره پارلمانی خود، با وجود اینکه در سال 2012 با احساسات نزدیک به ضدچینی به قدرت رسیده بود، از الگوی توسعه چین حمایت نشان داده است.

از زمان امضای یادداشت تفاهم مشارکت راهبردی سیاسی و اقتصادی بین گرجستان و جمهوری خلق چین در سال 2023، تأثیر آن بر حزب حاکم گرجستان قابل‌توجه بوده است. مطالعه‌ای بر روی 61 منبع طرفدار چین در رسانه‌های اجتماعی گرجستان که در مارس 2024 منتشر شد، نشان داد که برقراری روابط نزدیک با چین به عنوان یک «شاهکار سیاسی» و ابزاری برای متعادل کردن «فشار قابل‌توجه اعمال شده توسط آمریکا بر گرجستان» تلقی می‌شود.

تعمیق روابط اقتصادی

حزب «رویای گرجستان» پس از به قدرت رسیدن در سال 2012، علاقه اقتصادی به همکاری با چین نشان داد.

تحت حاکمیت «رویای گرجستان»، گرجستان اولین کشور در منطقه قفقاز بود که در سال 2017 توافقنامه تجارت آزاد با چین را امضا کرد و این سند در سال 2018 لازم‌الاجرا شد. این امر به افزایش قابل‌توجه ثبت شرکت‌های چینی در گرجستان بین سال‌های 2018 و 2019 کمک کرد. از سال 2012 تا 2024، 1893 شرکت چینی در گرجستان ثبت شد. 

تنها در سال 2024، 291 شرکت جدید چینی در گرجستان ثبت شد. تحت دولت‌های قبلی از سال 1995 تا 2012، تنها 451 شرکت تأسیس شده توسط شهروندان چینی در گرجستان ثبت شده بود. 

در سال‌های 2013 و 2024، چین تقریباً 655 میلیون دلار در گرجستان سرمایه‌گذاری کرد که پنج برابر میزان سرمایه‌گذاری تحت دولت قبلی گرجستان (2003-2012) است که تنها 132 میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده بود.

تحت حاکمیت «رویای گرجستان»، گردش کالا بین دو کشور تقریباً سه برابر شده است. در سال 2012، کل گردش کالا 640 میلیون دلار بود که شامل 26 میلیون دلار صادرات و 614 میلیون دلار واردات می‌شد. 

تا سال 2024، این رقم به 1.916 میلیارد دلار افزایش یافت که شامل 303 میلیون دلار صادرات و 1.613 میلیارد دلار واردات بود. از سال 2024، گرجستان شاهد افزایش متوسطی در علاقه شهروندان چینی به بازار املاک و مستغلات این کشور بوده است. 

به ویژه، همانطور که کارشناسان محلی املاک توضیح می‌دهند، در میان خارجی‌ها، علاقه اصلی به املاک گرجستان از سوی روس‌ها و بلاروس‌ها است و علاقه فزاینده‌ای از سوی سرمایه‌گذاران چینی ظاهر شده است.

بر اساس گزارش اداره ملی گردشگری گرجستان، در سال 2024 تعداد بی‌سابقه 88 هزار 563 بازدیدکننده از چین در گرجستان ثبت شد. در سال 2012، تعداد بازدیدکنندگان 12 برابر کمتر (7,633) بود. افزایش شدید بازدیدکنندگان از چین عمدتاً به دلیل لغو رژیم روادید برای شهروندان چینی و همچنین تشدید ترافیک هوایی مستقیم بین دو کشور از سال 2023 است.

سازمان‌های مشترک و پروژه‌های زیربنایی

روابط گرجستان و چین با تأسیس سازمان‌های مشترک جدید تقویت شده است. انجمن همکاری منطقه‌ای گرجستان-چین (GCRC) در ژانویه در تفلیس تأسیس شد.

هدف GCRC ایجاد مشارکت‌های جدید بین سازمان‌های تجاری گرجستان و چین است. پیش از این، انجمن دوستی گرجستان-چین و مرکز توسعه اقتصادی و فرهنگی گرجستان-چین نیز تأسیس شده بودند.

به درخواست دولت «رویای گرجستان»، شرکت‌های چینی پروژه‌های زیربنایی عمده‌ای به ارزش صدها میلیون دلار آمریکا اجرا کرده‌اند. در سال 2020، «ماریوش ماشکویچ» سفیر لهستان در گرجستان، این سوال را مطرح کرد که چرا گرجستان با توجه به اینکه بودجه اصلی پروژه‌های زیربنایی خود را از کشورهای اتحادیه اروپا دریافت می‌کند، شرکت‌های چینی را برای ساخت جاده‌ها و تونل‌ها دعوت می‌کند. 

چندین شرکت بزرگ دولتی چینی در حال حاضر به طور فعال در گرجستان فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها در حال ساخت جاده‌ها و تونل‌هایی با اهمیت استراتژیک برای گرجستان، از جمله تنها بزرگراهی که شرق و غرب گرجستان را به هم متصل می‌کند، هستند. به عنوان مثال، در تابستان 2024، تونل 1800 متری ریکوتی که توسط شرکت‌های چینی ساخته شده بود، افتتاح شد.

مشارکت راهبردی و همسویی سیاسی

امضای مشارکت راهبردی بین چین و گرجستان در سال 2023 نشان‌دهنده چرخشی از همکاری عمدتاً اقتصادی به سمت نزدیکی سیاسی گسترده‌تر بود. این امر همزمان با وخامت روابط با غرب رخ داد.

تفلیس با امضای یک مشارکت راهبردی با رقیب ژئوپلیتیکی آمریکا و اتحادیه اروپا، پیام سیاسی روشنی به غرب فرستاد که از این پس نه تنها با غرب بلکه با شرق نیز دوست خواهد بود. 

متن توافقنامه مشارکت به طور ضمنی نشان‌دهنده دور شدن از ارزش‌های لیبرال و به رسمیت شناختن برتری درک شده سیستم سیاسی و اقتصادی چین است.

به ویژه، در این توافقنامه آمده است: «گرجستان معتقد است که مدرنیزاسیون چینی مسیر جدید و گزینه جدیدی را برای بشریت برای دستیابی به مدرنیزاسیون ارائه می‌دهد». 

علاوه بر این، توافقنامه امکان سفر بدون ویزا و پروازهای مستقیم برای گرجی‌ها به چین را فراهم می‌کند.

نزدیکی به چین به «رویای گرجستان» فرصتی داده تا مشارکت راهبردی گرجستان با چین را با مشارکت راهبردی آن با آمریکا مقایسه کند. در سال 2024، «ایراکلی کوباخیدزه» نخست‌وزیر گرجستان، از آمریکا به دلیل عدم ارائه سفر بدون ویزا برای شهروندان گرجستان انتقاد کرد.

او همچنین از نبود پروازهای هوایی مستقیم از آمریکا به گرجستان انتقاد کرد.

روابط آموزشی و نتیجه‌گیری

روابط فرهنگی و آموزشی نیز یکی از حوزه‌های کلیدی همکاری بین گرجستان و چین بوده است. در ژوئیه 2023، «ایراکلی غاریباشویلی» نخست‌وزیر وقت گرجستان، هنگام بازدید از چین، یادداشت تفاهمی در حوزه آموزشی امضا کرد که بر اساس آن تصمیم گرفته شد آموزش زبان چینی به طور فعال در مدارس ابتدایی و متوسطه گرجستان معرفی شود. 

در فوریه، «ژو چیان» سفیر چین در گرجستان، از وزارت آموزش گرجستان بازدید و با «الکساندر تسولادزه» وزیر آموزش گرجستان، در مورد «تقویت همکاری در زمینه آموزش و علم» گفتگو کرد.

ژو در دیدار با وزارت آموزش گرجستان، موضوع آموزش زبان چینی در مدارس دولتی گرجستان را نیز مورد بحث قرار داد. پس از این دیدار، وزارتخانه‌های آموزش هر دو کشور اعلام کردند که در حال حاضر بر روی پیش‌نویس توافقنامه‌ای در مورد به رسمیت شناختن متقابل مدارک و گواهی‌نامه‌های صادر شده در چین و گرجستان کار می‌کنند.

نفوذ چین در گرجستان تقریباً 15 سال پیش تحت حاکمیت حزب طرفدار غرب «جنبش اتحاد ملی» به رهبری میخائیل ساکاشویلی آغاز شد. در سال 2010، اولین مؤسسه کنفوسیوس در یکی از دانشگاه‌های خصوصی محبوب این کشور، دانشگاه آزاد تفلیس، برای ترویج مطالعه زبان و فرهنگ چینی در میان گرجی‌ها تأسیس شد.

«رویای گرجستان» در سال‌های اولیه حکومت خود، روابط خود با چین را به شیوه‌ای متناقض درک می‌کرد. در سال 2015، «تئا تسولوکیانی» وزیر دادگستری وقت، با افتخار نتایج اصلاحات گسترده مهاجرتی خود را اعلام کرد که در نتیجه آن جریان بازدیدکنندگان، از جمله چین، در سال 2014 به شدت کاهش یافت. 

او سپس با افتخار اعلام کرد که گرجستان در حرکت به سمت ادغام با اتحادیه اروپا به موفقیت‌هایی دست یافته است. با این حال، از آن زمان، «رویای گرجستان» کاملاً با چین همسو شده و از غرب فاصله گرفته است. گرجستان اکنون واشنگتن و بروکسل را کنار می‌زند تا به شیوه‌ای که قدرت و ثبات را در داخل تضمین کند، در پکن به موفقیت دست یابد.

انتهای پیام/