گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ  بیست و هشتمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز چهارشنبه 22 اسفند ماه 1403 ضبط شده و منتشر شد. در این اپیزود «علیرضا مجیدی» به بررسی توافق میان «احمد الشرع»، معروف به الجولانی با «مظلوم عبدی»، رهبر قسد و معانی و تفاسیر این توافق می‌پردازد.

در طول ماه‌های اخیر مناسبات میان نیروهای دموکراتیک سوریه (کردهای معروف به قسد) و حکومت جدید به رهبری احمد الشرع، معروف به ابومحمد الجولانی چهار مرحله را از سر گذرانده است؛ عقب‌نشینی ارتش اسد و گسترش نفوذ قسد، تثبیت حکومت جدید در دمشق و کاهش شدت درگیری‌ها، مذاکره و ملاحظات استراتژیک و نهایتاً توافق اولیه و همکاری.

در هفته‌های پایانی حکومت بشار اسد، همزمان با عقب‌نشینی نیروهای ارتش سوریه از شهر حلب (خواه به دستور بشار اسد یا بدون آن)، نیروهای قسد به طور سیستماتیک اقدام به تصرف مناطق رها شده نمودند. در شهر حلب، علاوه بر محله شیخ مقصود که از پیش تحت کنترل قسد بود، محله اشرفیه و شهرک‌های مجاور شرقی شیخ مقصود نیز به تصرف کامل نیروهای قسد درآمد. همچنین، همزمان با خروج ارتش سوریه از فرودگاه حلب، این فرودگاه نیز به قسد واگذار گردید.

در مقطع هجوم بازدارنده نیروهای عملیات ردع العدوان (هجوم بازدارنده) و تصرف کامل شهر حلب، فرودگاه کماکان در اختیار قسد باقی ماند و متعاقباً با ورود نیروهای جیش الوطنی، عقب‌نشینی نیروهای قسد از فرودگاه حلب به صورت توافقی صورت پذیرفت. با این حال، محلات شیخ مقصود و اشرفیه شهر حلب در سیطره قسد باقی ماند و تا به امروز نیز این وضعیت ادامه دارد.

همانطور که گفتیم فراز و فرود رابطه میان قسد و حکومت جدید سوریه را می‌توان به 4 دوره تقسیم کرد: 

دوره اول: از هفته پایانی حکومت بشار اسد تا یک هفته پس از سقوط بشار:
در این دوره با عقب نشینی‌هایی که ارتش سوریه (تابع اسد) کرد، وسعت قلمرو قسد از 23 درصد به 33 درصد خاک سوریه رسید.
در مقابل نیروهای معارضه (به خصوص جیش الوطنی)؛ به مواضع قسد حمله کرده و تلاش کردند تا وسعت قلمرو قسد را به حداقل ممکن برسد.
عمده درگیری در این دوره در شمال و شرق استان حلب، استان دیرالزور و بخشی از استان حمص رخ داد در نهایتاً قلمرو قسد به 25 درصد خاک سوریه کاهش یافت.

دوره دوم: تثبیت حکومت در دمشق و کاهش شدت درگیری‌ها 

در این دوره جولانی تلاش کرد از شدت درگیری‌ها بکاهد و در این راستا جیش الوطنی را تحت فشار قرار داد.طی این مدت درگیری به منطقه حومه «سد تشرین» محدود شد و بقیه مناطق آتش‌بس برقرار بود.

دوره سوم: مذاکرات مستقیم دمشق با قسد
جولانی حسب مصالح خود نیازمند توافق با قسد بود و به همین جهت با متوقف کردن صحنه نبرد، به سمت توافق با قسد رفت.

دوره چهارم: توافق قسد و دولت مرکزی سوریه
از توافق بر سر انرژی خرید سوخت نیروگاه‌ها آغاز شد و به توافقنامه و عکس یادگاری مشترک جولانی و مظلوم عبدی رسید.

اکنون باید دید پس از دستیابی دو طرف به این توافق که چارچوبی کلی دارد، روندهای کلان و نیز مناسبات قامشلی و دمشق به چه سمتی می‌رود و آیا این توافق می‌تواند سوریه را به سوی ثبات ببرد یا دینامیک‌های داخلی و خارجی مانع از آن خواهد شد که این توافق رویه جدیدی در سوریه جدید ایجاد کند.

انتهای پیام/