به گزارش خبرنگار مهر، به مناسبت روز ملی شدن صنعت نفت، منتخبی از اسناد موجود در آرشیو مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تارنمای این مرکز به نمایش گذاشته می‌شود. این مرکز در مناسبت‌های مختلف اقدام به نمایش بخش‌هایی از اسناد آرشیوی جهت استفاده پژوهشگران می‌کند و آنها می‌توانند با مراجعه به این مرکز این اسناد را به صورت اسکن شده دریافت کنند.

لایحه ملی شدن صنعت نفت در جلسه ۱۲۷ مجلس شانزدهم در ۲۲ اسفند سال ۱۳۲۹ در صحن علنی مجلس ارائه و در جلسه ۱۲۸ به تاریخ ۲۴ اسفند به تصویب نمایندگان مجلس شورای ملی رسید و همچنین مجلس سنا در ۲۹ اسفند سال ۱۳۲۹ گزارش پیشنهادی کمیسیون نفت را به شرح ذیل تصویب کرد؛

«به نام سعادت ملت ایران و به منظور تأمین صلح جهان، امضا کنندگان ذیل پیشنهاد می‌نمائیم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی شود یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهره برداری در دست دولت قرار گیرد.»

کمیسیون خاص نفت که یکم تیر ماه سال ۲۹ از طرف شعب ششگانه مجلس تشکیل شده بود، دارای ۱۸ نفر عضو بود که می‌توان به محمد مصدق، علوی، ناصر ذوالفقاری، جواد گنجه‌ای، فقیه زاده، الهیار صالح، حسین مکی، خسرو قشقایی، سرتیپ زاده، جمال امامی، جواد عامری، دکتر نصرت الله قاسمی، حائری زاده، عبدالرحمن فرامرزی، دکتر محمدعلی هدایتی، دکتر شایگان، میر سیدعلی بهبهانی و پالیزی اشاره کرد. مصدق ریاست این کمیسیون را بر عهده داشت.

تلاش‌های این کمیسیون سرانجام به ارائه لایحه ملی شدن صنعت نفت در اسفند ماه سال ۱۳۲۹ انجامید و در مجلس شانزدهم شورای ملی قانون ملی شدن صنعت نفت به تصویب رسید.

برابر مصوبه ۲۴ و ۲۹ اسفند سال ۱۳۲۹ مجلس شورای ملی و مجلس سنا، صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور ملی شد و عملیات اکتشاف و استخراج و بهره‌برداری در دست دولت ایران قرار گرفت و هیئتی از نمایندگان مجلس سنا و نمایندگان مجلس شورای ملی و وزیر دارایی تشکیل شد تا با نظارت این هیئت، اختیار از شرکت سابق نفت ایران و انگلیس گرفته و به دعاوی شرکت رسیدگی و تلاش شود به‌تدریج متخصصان ایرانی جایگزین مهندسان خارجی شوند.

به مناسبت این رویداد تاریخی ملی، منتخبی از اسناد موجود در آرشیو مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی از طریق سایت این مرکز به نظر علاقه مندان می‌رسد. این اسناد نشان دهنده پشتیبانی و حمایت اصناف بازار، تجار و اهالی شهرهای مختلف از جمله همدان، اصفهان، تبریز، خوزستان، تهران و دانشجویان ایرانی مقیم فرانسه و دانشجویان دانشگاه تهران از لایحه ملی شدن صنعت نفت است.