به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در سال‌های اخیر هوش مصنوعی به یکی از مهم‌ترین عرصه‌های رقابت میان قدرت‌های جهانی تبدیل شده است. آمریکا، به عنوان پیشگام در این حوزه، تلاش می‌کند با گفتمان مسلط خود، سیاست‌های بین‌المللی را به گونه‌ای شکل دهد که سایر رقبا، به‌ویژه چین، در حاشیه قرار گیرند. این رویکرد نه‌تنها در سیاست‌های داخلی واشنگتن، بلکه در اقدامات متحدانش مانند اتحادیه اروپا و بریتانیا نیز مشهود است.

در همین راستا، جنگ فناوری میان آمریکا و چین شدت گرفته و ایالات متحده با وضع قوانین و تحریم‌های جدید، به‌دنبال مهار پیشرفت‌های چین در حوزه‌های راهبردی از جمله هوش مصنوعی و نیمه‌رساناها است. این سیاست‌ها که اغلب با توجیهات امنیتی و حقوق بشری همراه می‌شوند، در واقع بخشی از استراتژی کلان آمریکا برای حفظ سلطه خود بر آینده فناوری‌های نوظهور هستند.

در این گزارش به دو موضوع مهم یکه تازی گفتمان آمریکایی با هدف سرکوب سایر رقبا و تداوم جنگ فناوری میان آمریکا و چین پرداخته شده است. در موضوع اول یادداشت امنیت ملی در هوش مصنوعی دولت آمریکا و اقداماتی از سوی اتحادیه اروپا و دولت بریتانیا مورد بررسی قرار گرفته است. در موضوع دوم نیز تمسک آمریکا به بهانه‌های مختلف برای افزایش تحریم‌ها علیه چین بررسی می‌شود

یکه‌تازی گفتمان آمریکایی با هدف سرکوب سایر رقبا

1. دولت آمریکا یادداشت و چارچوبی به نام امنیت ملی در هوش مصنوعی را برای مدیریت استفاده از هوش مصنوعی در امنیت ملی تدوین کرده است. این یادداشت سیاست کلان دولت آمریکا در هوش مصنوعی را در سه حوزه بیان می‌کند.

• رهبری دولت ایالات متحده در توسعه هوش مصنوعی ایمن، امن و قابل اعتماد در جهان
• استفاده از هوش مصنوعی برای پیشبرد مأموریت امنیت ملی آمریکا
• پیشبرد اجماع بین‌المللی و حکمرانی هوش مصنوعی توسط آمریکا در بخش‌هایی از این متن به ضرورت مقابله با استفاده دشمنان از هوش مصنوعی نیز اشاره می‌شود

2. به پیشنهاد کمیسیون بررسی شرایط اقتصادی و امنیتی ایالات متحده آمریکا و چین که زیرمجموعه کنگره آمریکا است برای توسعه هوش عمومی مصنوعی در آمریکا لازم است پروژه‌ای در مقیاس پروژه منهتن تعریف شود. (پروژه منهتن یک همکاری بین دولت ایالات متحده و دانشمندانی از چند کشور دنیا مانند بریتانیا و کانادا در طول جنگ جهانی دوم بود که منجر به ساخت اولین بمب اتمی شد)

3. هدف از تعریف این پروژه ایجاد و حفظ برتری و جایگاه رهبری آمریکا در حوزه هوش مصنوعی در جهان است. از طرفی با توجه به اینکه چین این جایگاه برتر آمریکا را تهدید می‌کند هدف دیگر این پروژه پیشنهادی مقابله با پیشرفت‌های چین و افزایش فاصله آمریکا با این کشور عنوان شده است.

4. نشست کشورهای عضو شبکه بین‌المللی ایمنی هوش مصنوعی آخر آبان ماه 20 و 21 نوامبر میلادی) در سانفرانسیسکو آمریکا برگزار شد. در این نشست وزیر بازرگانی آمریکا به عنوان میزبان و برگزار‌کننده نشست گفت: هوش مصنوعی در کنار ظرفیت‌های زیاد تهدیدات و خطرهایی نیز دارد. همچنین در بیانیه این نشست اشاره شده است همه 9 کشور عضو این شبکه دفاتر فنی‌ای دارند که وظیفه خود را ارتقا ایمنی هوش مصنوعی می‌دانند. علاوه بر آن در این بیانیه یکی از اهداف این شبکه توسعه رویکرد ایمنی هوش مصنوعی در سایر کشورها ذکر شده است.

5. اتحادیه اروپا کدهای رفتاری جدیدی را برای نظارت بر هوش مصنوعی الزامی خواهد کرد. براساس آن مدل‌هایی که از اندازه مشخصی بزرگ تر باشند هوش مصنوعی با خطر سیستمی نامیده می‌شوند.

شرکت‌های دارای این سیستم‌های پرخطر، باید شروع آموزش مدل خود را اطلاع دهند و همچنین مدل را برای ارزیابی مخاطرات در اختیار کارشناسان دفتر هوش مصنوعی اتحادیه اروپا قرار دهند.

6. به گفته وزیر علوم و فناوری بریتانیا، این کشور برای مقابله با تهدیدات هوش مصنوعی به دنبال وضع قوانین جدید و تبدیل توافقنامه‌های غیرالزام آور فعلی به توافق‌های قانونی و الزام‌آور است.

در محور اول یادداشت "امنیت ملی در هوش مصنوعی" تلاش‌های دولت آمریکا برای استقلال در زیر‌ساخت‌های حیاتی این فناوری و توسعه داخلی هوش مصنوعی مشهود است. این تلاش‌ها در اقداماتی نظیر پیشنهاد کمیسیون کنگره آمریکا برای تعریف پروژه‌ای مشابه پروژه منهتن و یا تلاش برای استقلال آمریکا در صنعت تولید پردازنده در خاک آمریکا دیده می‌شود.

تعدادی از کشورها و در رأس آنها آمریکا، به سمت ایجاد آژانس هوش مصنوعی که ساختار و کارکردی مشابه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد. در حال حرکت‌اند.

این اقدام هم راستا با محور دوم و سوم یادداشت دولت آمریکا است. در بخش‌هایی از این یادداشت و همچنین در توضیحات مشاور امنیت ملی دولت آمریکا به ضرورت انجام اقداماتی نظیر موارد زیر اشاره شده است که تصدیقی بر تحلیل مورد اشاره است:

• ضرورت مقابله با استفاده دشمنان از هوش مصنوعی  تهدید کننده امنیت ملی آمریکا
• توسعه استانداردهای بین‌المللی مطابق با سیاست ایالات متحده برای گسترش هوش مصنوعی ایمن و قابل اعتماد در جهان
• توسعه چارچوب برای ارزیابی خطرات هوش مصنوعی

علاوه بر یادداشت مورد بحث اتحادیه اروپا و دولت بریتانیا نیز با طرح شعار سیستم‌های پرخطر و ایمنی هوش مصنوعی، سعی در ایجاد سامانه‌های نظارتی و کنترل شرکت‌ها و سایر کشورها دارند. این روند در اقداماتی نظیر ایجاد کدها و آیین‌نامه اتحادیه اروپا برای نظارت بر سیستم‌های هوش مصنوعی و همچنین قصد دولت بریتانیا برای تبدیل تعهدات غیرالزام آور به تعهدات الزام آور مشاهده می‌شود. همان طور که قبلاً نیز اشاره شد، تعهدات و توافق‌نامه‌های داوطلبانه مذکور با هدف ترغیب کشورها برای ورود به آن توافقات مطرح می‌شوند.

اما مقصود نهایی تحمیل تعهدات الزام آور بر کشورها با هدف کنترل و نظارت بر آنها است. در شرایطی که مقصود واقعی طرح موضوعات تهدید و خطرات هوش مصنوعی در مجامع بین‌المللی ایجاد آژانس هوش مصنوعی و محدود کردن پیشرفت سایر کشورها در این فناوری است برنامه‌ریزی برای مقابله با آن ضرورت دارد.

در این راستا با هدف مقابله با انحصارطلبی برخی کشورها و کسب استقلال لازم برای رشد در هوش مصنوعی ایجاد گفتمانی جدید و یا تقویت سایر گفتمان‌های صحیح موجود اقدامی مؤثر است.

تداوم جنگ فناوری میان آمریکا و چین

1. براساس ادعای خبرگزاری رویترز، کشور چین از مدل زبانی منبع باز لاما شرکت متا برای توسعه یک چت بات در حوزه نظامی استفاده کرده است. مدیر سیاست عمومی متا بیان کرده است: هرگونه استفاده از مدل‌های ما توسط ارتش چین غیر مجاز و مغایر با سیاست‌های قابل قبول متا است سخنگوی وزارت دفاع آمریکا نیز با بیان اینکه مدل‌های منبع باز در کنار مزایا معایبی هم دارند از تداوم نظارت و ارزیابی رقبا سخن گفته است.

2. طبق ادعای شرکت تی اس ام سی، در برخی محصولات شرکت هوآوی، پردازنده‌هایی که شامل محدودیت‌های اعمالی آمریکا برچین می‌شود استفاده شده است. این شرکت موضوع را به وزارت بازرگانی آمریکا اطلاع داده و آمریکا در حال بررسی آن است.

تعدادی از نمایندگان کنگره آمریکا در نامه‌ای از شرکت‌های پیشرو در ساخت تجهیزات تولید نیمه‌هادی و پردازنده‌ها خواسته‌اند جزئیات فروش محصولاتشان به چین را ارائه دهند. گفته می‌شود آمریکا نگران است که پیشرفت در قابلیت‌های ساخت پردازنده‌های چینی به نوسازی ارتش چین کمک کند.

4. شرکت تی اس ام سی در راستای پایبندی به قوانین محدود‌کننده آمریکا علیه چین ساخت پردازنده های 7 نانومتری و کمتر که شرکت‌های چینی طراحی کرده‌اند را متوقف کرده است. احتمال دارد این عمل در پی انتشار خبر کشف پردازنده‌های تی اس ام سی در محصولات هوآوی رخ داده باشد.

5. آمریکا سومین دور تحریم‌های گسترده علیه صنعت نیمه هادی چین را در ماه پایانی سال 2024 میلادی انجام داد. طی این دور از تحریم‌ها 140 شرکت که بیشتر آنها در تولید تجهیزات و ابزارهای ایجاد پردازنده فعال بودند. هدف قرار گرفتند. بهانه وزارت بازرگانی آمریکا برای اعمال این تحریم‌ها همان بهانه پرتکرار استفاده چین از سیستم‌های پیشرفته تولید نیمه رسانا در حوزه نظامی است.

روند تلاش آمریکا در محدودسازی صنعت فناوری و به خصوص هوش مصنوعی چین همچنان ادامه دارد. ایالات متحده هر بار قبل از وضع تحریم جدید به دنبال فضاسازی و ایجاد بهانه‌ای برای کاهش هزینه مداخلات خود ضمن اعمال محدودیت‌ها و تحریم‌های بیشتر است برای نمونه پردازنده‌هایی که تاکنون شامل تحریم‌های چین نبوده‌اند و از طرف شرکت تی اس ام سی به این کشور ارسال می‌شدند با بهانه استفاده در شرکت هوآوی و نقض تحریم‌ها صادرات آنها به طور کل متوقف شده است.

یکی از مهمترین بهانه‌های ایالات متحده برای تحریم چین ادعای استفاده این کشور از هوش مصنوعی در حوزه نظامی است. به نظر می‌رسد اتهام استفاده چین از مدل‌های منبع باز شرکت متا در حوزه نظامی هم بهانه‌ای برای وضع محدودیت‌های بیشتر بر این کشور و هم در سطح کلی‌تری فراهم کردن شرایط توقف عرضه مدل‌های منبع باز است.

مدل‌های منبع باز بهره‌مندی تجاری شرکت‌ها از این مدل‌ها را محدود می‌کنند. به همین دلیل زمانی که شرکت‌ها سهم مناسبی از بازار و مشتری را به دست بیاورند به دنبال توقف عرضه مدل‌های منبع باز خواهند رفت. همانند اقدامی که شرکت اوپن ای آی انجام داد این کار با هدف حفظ مزیت رقابتی افزایش فاصله خود با رقبا و در ادامه افزایش سودآوری از این مدل ها انجام می‌شود.

انتهای پیام/