خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها- ریحانه شهبازی: رونق تولید در مسیر شکوفایی اقتصادی یک اصل به شمار می‌رود که طی سال‌های گذشته محور شعارهای سال قرار داشت و در سال جاری انتخاب شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» ضرورت ورود مردم به مباحث اقتصادی و به ویژه تولید را نشان داد. طبق گفته کارشناسان مربوطه تحقق این شعار در اصفهان، بیشتر در بخش‌های دانش‌بنیان، تعاونی‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه شکل گرفته است. دلیل این موضوع این است که شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها، بر پایه مشارکت مردمی و سرمایه‌گذاری‌های خرد رشد می‌کنند و نیازمند خلاقیت و نوآوری‌اند، نه سرمایه‌های کلان دولتی.

حامد یزدیان، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، اصفهان را قطب صنعت، فناوری و دانشگاهی کشور می‌داند و می‌گوید: مردم از طریق راه‌اندازی استارت‌آپ‌های صنعتی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین و مشارکت در تعاونی‌ها، نقش بیشتری در تولید ایفا کرده‌اند. در حوزه صنایع سنتی و بزرگ، مشارکت مردمی کمتر به چشم می‌خورد، زیرا این بخش‌ها همچنان وابسته به سیاست‌های کلان دولتی و ساختارهای قدیمی مدیریتی هستند.

البته تحقق این شعار نیازمند الزاماتی است که یزدیان در این باره می‌گوید: برای تحقق شعار سال باید به این باور و اعتقاد عملی برسیم که مشکلات اقتصادی کشور و به ویژه تولید، تنها به دست دولت حل نمی‌شود و رسیدن به این باور خود بخشی از راه حل مسئله است. بنابراین باید بپذیریم که مردم بهترین راهکارها و دلسوزی‌ها و بیشترین ریسک‌ها را در این زمینه دارند.

وی تصریح می‌کند که با بررسی تجربه ۴۵ ساله انقلاب اسلامی به این نتیجه می‌رسیم که هر زمان که کارها به مردم سپرده شده، نتیجه بهتری داشته است. حال برای عملیاتی شدن این شعار راهکارهای هم نیاز است. به عبارتی باید دولت و مجلس به رفع موانع اهتمام داشته باشند و از ظرفیت انتقال بخش خصوصی به مردم که در قانون ذکر شده استفاده کنند. البته گاهی در سال‌های گذشته این قانون به درستی اجرایی نشده است و نیاز به آئین نامه و نظارت‌های بیشتری دارد.

بهترین حالت مشارکت مردم در امور اقتصادی بر اساس علم و دانش‌بنیان است

یزدیان تأمین مالی توسط مردم را از دیگر راه حل‌ها برشمرد و تصریح می‌کند: البته نیاز است ریسک پذیری آن را دولت و حاکمیت بپذیرد. این موضوع نیاز به قانون‌هایی دارد و با وجودی که در برنامه هفتم توسعه مشوق‌هایی وجود دارد اما ضمانت آن توسط دولت‌ها می‌تواند در حل مسئله کمک کند.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در خصوص اینکه مشارکت مردم در تأمین مالی در طرح‌های بزرگ نیازمند یک مقبولیت عمومی در برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است و در خصوص نقش دولت در این زمینه می‌گوید: در قالب پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری و ضمانت این اتفاق خواهد افتاد و اگر آن پروژه به هر دلیلی که موفق نشد دولت بتوانند ریسک‌های آن را بپذیرد.

وی می‌افزاید: البته در این مباحث قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی را داریم که کمک کننده است. به عبارتی بهترین حالت ورود مردم به این عرصه‌ها بر اساس علم روز و دانش بنیان است زیرا در قانون حمایت از آنها ظرفیت‌های خوبی وجود دارد اما گاهی شنیده می‌شود که دستخوش تغییراتی می‌شود و باید برای حمایت بیشتر توسط دولت تجدید نظر صورت گیرد.

به مشارکت مردم در مسائل اقتصادی باور نداریم

وی در پاسخ به اینکه چرا تاکنون ما آنطور که باید در جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی برای ارائه ظرفیت‌های این کلانشهر موفق عمل نکرده‌ایم، می‌گوید: نگاه حاکمیت و مدیران ما بیشتر دولتی است و همواره تصور ما این بوده که کارها در اختیار و توسط دولت انجام شود و به مشارکت مردم در مسائل اقتصادی باور نداریم؛ حتی با وجودی که سیاست‌های اصل ۴۴ و خصوصی‌سازی ابلاغ شد، سهام‌ها را به مردم واگذار کردیم اما مدیریت را به مردم واگذار نکردیم و مدیران دولتی تصدی آن را به عهده داشتند.

یزدیان خاطر نشان می‌کند که از این رو باید این تغییر نگرش اتفاق بیافتد که به مردم و مدیریت‌های مردمی اعتماد شود و تصدی‌گری دولتی را کاهش دهیم که البته در کشور ما کار سختی است.

جهش واقعی تولید با ظرفیت مردمی

همچنین حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب شعار امسال را جهش تولید با مشارکت مردم تعیین کرده بودند، می‌گوید: همه می‌دانیم که اگر در حکمرانی همراهی مردم نباشد بی تردید با مشکلات جدی و حتی شکست مواجه می‌شویم و باید توجه داشت که اگر ظرفیت‌های مردمی پای کار بیاید اقتصاد به معنای واقعی کلمه جهش پیدا می‌کند.

رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان ادامه می‌دهد که اصفهان پس از تهران و پارک پردیس پایتخت، بیشترین شرکت‌های دانش بنیان را دارد و این‌ها بهترین ظرفیت برای جهش تولید است و امسال اتفاقات خوبی در این زمینه رقم خورده و مسئولان استانی با آغوش باز از مشارکت مردم و ظرفیت‌های مردمی استفاده کردند اما تا رسیدن به افق‌های بلند که پیش روی ما است مسیر طولانی داریم.

ضرورت تغییر شخصیت‌ها و فرهنگ مشارکت ستیز و مشارکت گریز

مصطفی نباتی نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در این خصوص به خبرنگار مهر می‌گوید: هم‌راستا و همسو شدن ادبیات و فرهنگ سازمانی برای افزایش میزان مشارکت مردمی اهمیت دارد. به عبارتی شخصیت‌ها و فرهنگ‌هایی در سازمان‌ها وجود دارند که نه تنها مشارکت جو و مشارکت پذیر نیستند بلکه در خوشبینانه‌ترین حالت، مشارکت ستیز و مشارکت گریز هستند. باید این افراد را شناسایی و با آنها گفت‌وگو کرد و علاوه بر اصلاح فرآیندها، اگر این افراد، فرآیندها، نگاه‌ها و نگرش‌ها سد مسیر هستند، برای جلب مشارکت مردم مداخله کرد.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با تاکید بر ایجاد سازوکارهای لازم برای مشارکت مردم در تأمین مالی، بیان می‌کند: باید بخش خصوصی بیشتر درگیر شود و تأمین مالی خرد در بخش خصوصی صورت گیرد.

وی ادامه داد: باید نسبت حوزه سرمایه‌گذاری با سرمایه‌گذاری خطرپذیر مشخص شود و مدیرعامل هرکدام از این بخش‌ها با یکدیگر ارتباط داشته باشند. در واقع به صورت جزیره‌ای عمل نکنند و بتوانند با هم‌افزایی، حداقل در اشتراک گذاری اطلاعات و دانش و تجربه این زمینه را فراهم کنند تا به کارهای مشترک منجر شود.

دولت محلی تأثیر کمی در جذب سرمایه‌گذار خارجی دارد

نباتی نژاد معتقد است که انتظار داشتیم که در جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی موفق باشیم اما نبودیم که بخشی از آن به عوامل خارجی بر می‌گردد. جذب سرمایه گذار خارجی تابع مسائل بسیاری است که دولت محلی تأثیر کمی در آن دارد و دولت ملی باید سرمایه گذار را دعوت کند و به سمت شهرها سوق دهد و این اتفاق خیلی کمتر رخ داده که دولت دست یک سرمایه گذار را به دست شهرها بدهد.

نباتی‌نژاد در پاسخ به اینکه چرا عزمی برای حذف بروکراسی وجود ندارد تصریح می‌کند: از اتفاق شهر اصفهان و شهرداری بر روی شورای مشارکت‌ها نسبت به سابقه‌ای که داشته اصرار دارد که دیگر نگاه مزایده‌ای و مناقصه‌ای نداشته باشد. بنابراین فراخوان‌ها مسیر خود را پیش می‌برند و حتی مجوز دارند و شورای مشارکت‌ها بر اساس صلاحیت‌هایی که در مورد سرمایه گذاران می‌بیند تصمیم‌گیری خواهد کرد. البته این فضا نیاز به عارضه‌یابی دارد که بخشی از عارضه‌یابی به این صورت است که سطحی از سرمایه گذاری‌ها به خود مناطق و معاونت‌ها تفویض شود و صرفاً در شورای عالی مشارکت‌ها متوقف نشود و گزارشی از آن به شورای عالی مشارکت‌ها برسد.

به گزارش خبرنگار مهر، مردم می‌توانند با حمایت از تولید داخلی، خرید محصولات ایرانی، افزایش بهره‌وری در محیط‌های کاری و سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای نوآورانه به رشد اقتصادی کشور کمک کنند. مشارکت عمومی در توسعه تولید ملی باعث ایجاد اشتغال پایدار، کاهش وابستگی به واردات، افزایش کیفیت محصولات داخلی و تقویت ارزش پول ملی می‌شود. همچنین، همکاری مردم در فرهنگ‌سازی مصرف کالاهای ایرانی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی، انگیزه‌ای برای نوآوری و ارتقای استانداردهای تولید فراهم می‌کند که در نهایت به رونق اقتصادی و بهبود معیشت جامعه منجر خواهد شد.

از طرفی هم چالش اصلی این است که اگرچه ظرفیت‌های قانونی برای مشارکت مردم وجود دارد، اما برخی بروکراسی‌های زائد و سیاست‌های ناکارآمد، سرعت این روند را کند کرده‌اند. بنابراین، اگر دولت و بخش خصوصی بتوانند مسیر مشارکت مردم را شفاف‌تر، کم‌هزینه‌تر و پربازده‌تر کنند، این روند در همه بخش‌های تولیدی گسترش خواهد یافت و جهش واقعی در تولید رخ خواهد داد.